In die paar seconden nadat u uw pincode ingeeft aan de kassa, gebeurt er heel wat. En in veel gevallen wordt het bedrag niet meteen, maar pas in de 24 uur nadien van uw rekening gehaald. Wij racen in het spoor van uw elektronische betaling, en tonen waar het dit weekend voor duizenden Carrefour-klanten misliep.
Iedereen kent het gevoel. Nadat u uw kaart in de gleuf heeft gestoken en uw pincode en de OK-knop heeft ingedrukt (1), duurt het nét iets te lang voor die verlossende ‘bi-bi-biep’ uit de betaalterminal weerklinkt. Dat komt omdat er achter de schermen wordt gecontroleerd of er wel genoeg geld op uw rekening staat. En soms is er file op die snelweg.
De snelweg is het online betaalnetwerk, waarlangs de volgende boodschap reist: “Kan deze persoon betalen voor zijn winkelkar?” We zijn het gewend om in de supermarkt “betalen met Bancontact” te zeggen, maar dat is eigenlijk maar één van de mogelijke snelwegen. Andere voorbeelden van betaalnetwerken zijn Visa, American Express of Maestro. Dit weekend haperde er iets bij die laatste, een dochter van Mastercard. Op uw kaart staan één of meerdere logo’s van betaalnetwerken, die dus gebruikt kunnen worden voor uw elektronische betalingen. Handelaars kiezen ook zelf met welk betaalnetwerk – of welke netwerken – ze werken.
Gereserveerd
De verwerker van betalingen vraagt aan de bank of u genoeg cash (bij een debetkaart) of krediet (bij een kredietkaart) hebt staan om te mogen doorwandelen met uw winkelkar (2). De betaalverwerker is zoals de postbode: degene die boodschappen over de snelweg heen en weer vervoert. In België is Atos Worldline de bekendste, omdat die in 2006 Banksys en Bank Card Company overnam.
Die vraag komt aan bij de bank, die je rekening bekijkt – allemaal volautomatisch, uiteraard. De bank geeft (hopelijk) groen licht (3), waarna die boodschap de omgekeerde weg aflegt: opnieuw via de verwerker tot aan de betaalterminal (4). Bi-bi-biep!
U wandelt de winkel buiten met uw boodschappen… maar het geld is in de meeste gevallen nog niét meteen verdwenen van uw rekening. Dat gebeurt enkel als u betaald heeft via het betaalnetwerk van Bancontact. “Dat netwerk is Belgisch, en is 24 uur per dag live”, legt Sonia Bettens van Worldline uit. “In alle andere gevallen wordt er alvast een bedrag gereserveerd, maar duurt de verwerking ongeveer 24 uur voor een debetkaart, en nog langer voor een kredietkaart.” Daarom staat er soms “reservering” in de app van uw bank als u een paar uur na het winkelen uw zichtrekening bekijkt.
De winkel zal in de loop van de dag alle transacties oplijsten en ze doorsturen naar de verwerker (5). Die verwerker bundelt op zijn beurt alle transacties van zijn klanten (6), en stuurt een nog grotere lijst – per betaalnetwerk – door naar de banken.
Ongedaan maken
Het is de lijst met Maestro-betalingen die alle Belgische banken kregen van Market Pay die twee keer vertrokken is. De lijst van zaterdag vertrok zoals gewoonlijk pas op maandag. De banken voeren die instructies uit en sturen het geld van uw rekening naar de winkel (7). Dat is in het geval van de Carrefour-klanten dus twee keer gebeurd, omdat de lijst dubbel werd verstuurd. Om dat ongedaan te maken, hebben de banken een ‘negatieve lijst’ nodig, om één van de twee transacties ongedaan te kunnen maken. Daarom duurt het nog eens 24 uur voor alles rechtgezet kan worden.
