Arabische oliesjeiks zijn van plan om met een speciale ingreep de prijs van ruwe olie drastisch te doen dalen − mogelijk tot wel 19 % goedkoper. Hoeveel minder gaan we daardoor aan de pomp betalen?
In vette letters kopt de Duitse krant Bild dat het de hand kon leggen op het geheime plan van Arabische oliesjeiks om tanken goedkoper te maken. Zo kwam het een journalist ter ore dat de Verenigde Arabische Emiraten − een van de grootste olieleveranciers ter wereld − de olieproductie met een kwart willen opdrijven: van 4 miljoen vaten per dag vandaag naar 5 miljoen vaten in 2025.
Zo geheim blijkt dat plan echter niet, want in september 2022 maakte het staatsoliebedrijf Adnoc dit al bekend aan persagentschap Bloomberg. En nota bene op de klimaattop in Abu Dhabi van vorig jaar herhaalde Sultan al-Jaber − topman bij Adnoc − zijn voornemen. Tegen 2030 wil hij 42 % meer olie opboren, onthulde de BBC.
De Duitse hoofdeconoom van ING, Carsten Brzeski, verwacht dat de productietoename tot een prijsdaling van ruwe olie van maximaal 19 % in 2025 kan leiden. Is zijn Belgische collega het daarmee eens? “Let op wat hij letterlijk zegt: ‘maximaal’, dat kan ook nul procent betekenen”, lacht Peter Vanden Houte, hoofdeconoom van ING België. Toch denkt ook hij dat de prijs van ruwe olie met zo’n 10 % zal dalen. “Daar gaan alle financiële markten van uit.”
‘Nu of nooit’
Waarom willen de oliesjeiks net nu − terwijl het Midden-Oosten in lichterlaaie staat − de prijs verlagen? “De OPEC-landen (een coalitie van olieproducerende landen, waarvan het merendeel Arabische golfstaten, red.) houden de prijs vandaag bewust hoog. Tegelijkertijd produceren landen buiten OPEC wél meer olie”, zegt Vanden Houte. De OPEC-landen zien hun afnames slinken, omdat de wereld meer Amerikaanse olie koopt − de VS is geen deel van OPEC. “Zolang een vat olie duurder is dan 65 dollar, blijft het winstgevend voor de VS om steeds meer schalieolie op te boren”, zegt Vanden Houte.
De oliesjeiks moeten dus wel reageren, of hun winsten smelten weg als sneeuw voor de brandende Arabische zon. Daar komt nog bij dat Europa tegen 2035 volledig wil omschakelen naar elektrisch rijden. “Dan worden al die voorraden olie waarschijnlijk minder waard, het is dus nu of nooit.” Volgens het Internationaal Monetair Fonds zal de OPEC de productie vanaf juli opdrijven.
Maar zullen we dit ook aan de pomp voelen? Bild spreekt over een daling van 20 cent per liter of meer. “Olie wordt verhandeld in dollar. De wisselkoers speelt een rol: hoe sterker de dollar, hoe kleiner het effect op ons. Hoe sterk de dollar volgend jaar zal staan, hangt ook af van wie de Amerikaanse presidentsrace wint. Door de accijnzen zal het effect op benzine en diesel waarschijnlijk beperkt zijn tot enkele procenten”, zegt Vanden Houte. Bild lijkt er dus aardig dichtbij te zitten. “Voor stookolie zal het effect groter zijn: daar betaal je minder accijnzen op”, aldus nog Vanden Houte.
Roet in het eten
Om het nog complexer te maken, speelt ook de oorlog in Oekraïne een cruciale rol. Oekraïne wordt steeds beter in het raken van Russische olieraffinaderijen met drones, honderden kilometers het Russische binnenland in. “Maar het gevolg is dat de prijs om ruwe olie te raffineren tot benzine of diesel stijgt. Dat heeft een direct gevolg op consumenten. Dat is ook de reden dat Amerikaans president Joe Biden Oekraïne gevraagd heeft die aanvallen te stoppen. Hij kan een stijgende benzineprijs vlak voor de verkiezingen wel missen”, zegt Vanden Houte.
