Tesla verdient niet alleen geld door auto’s te maken en te verkopen. Voor 1,8 miljard dollar van de 96,8 miljard inkomsten hoefde het bedrijf vorig jaar zelfs niets te doen. Meer zelfs: Tesla krijgt dat geld van zijn concurrenten. Het gaat om inkomsten uit rechten die het aan andere autobouwers verkoopt omdat die onvoldoende elektrische auto’s of lage-emissiewagens produceren. Volgens het nieuwsagentschap Bloomberg zou Tesla op die manier in zijn bestaan al 9 miljard dollar hebben opgestreken, wat ongeveer overeenkomt met de kostprijs van de bouw van twee megafabrieken, waarvan Tesla er nu vijf heeft staan.
Tesla dankt die extra inkomsten aan landen die autobouwers verplichtingen opleggen over hoeveel een auto gemiddeld mag uitstoten (Europa), of het percentage zero-emissiewagens dat moet gebouwd en verkocht worden (zoals in enkele Amerikaanse staten). In dezelfde filosofie van het handelsmechanisme voor uitstootrechten voor CO₂, de ETS-veiling, kunnen autobouwers die de normen niet halen, rechten afkopen van autobouwers die rechten op overschot hebben. Voor Tesla, dat alleen zero-emissiewagens bouwt, is het geen enkel probleem om de normen te halen, waardoor het al zijn rechten kan verkopen aan autobouwers die wel nog volop benzinewagens bouwen. Over hoe het prijsmechanisme exact verloopt, geven Tesla en de andere autobouwers geen details. Tesla meldde die inkomsten ook niet expliciet in zijn jaarcijfers, maar deelde ze mee aan de beursautoriteit SEC.
Levenslijn
De 1,8 miljard dollar is natuurlijk welkom voor Tesla, maar is minder essentieel nu het bedrijf een nettowinst van 10,8 miljard dollar maakte in het afgelopen jaar en voldoende cash genereert om zijn miljarden aan jaarlijkse investeringen te bekostigen. In het verleden was dat wel even anders. Tot voor 2020 maakte het bedrijf amper winst en draaide het vaak kwartalen of jaren met verlies. De verkoop van rechten was toen een levenslijn voor een bedrijf waarvan in 2019 sommigen nog geloofden dat het op een faillissement afstevende.
Opvallend is dat Tesla al in 2020 verklaarde dat het verwachtte dat het steeds minder rechten zou verkopen, omdat andere autobouwers snel de productie van elektrische auto’s zouden opschroeven. Dat is duidelijk onvoldoende gebeurd, aangezien Tesla vorig jaar nog voor een bedrag van 1,8 miljard dollar rechten kon verkopen. In landen waar nog weinig steunmaatregelen voor de aankoop voor elektrische auto’s zijn, slabakt de verkoop van elektrische auto’s. Benzinewagens worden wel nog volop gebouwd en verkocht. Daardoor moeten klassieke autobouwers nog altijd rechten kopen bij Tesla.
