De grootste loonberekenaar in België bestudeerde de loongegevens van 400.000 voltijds werkende Belgen en kwam tot de conclusie dat ons brutoloon gemiddeld met ruim 10 % gestegen is in één jaar tijd. Al blijven er wel grote verschillen tussen provincies en tussen arbeiders en bedienden.
De cijfers op loonbrieven zijn de jongste jaren flink omhooggegaan, zo blijkt uit een analyse van SD Worx – de grootste loonberekenaar in ons land – op basis van de gegevens van 400.000 voltijds werkende Belgen. Zo zijn de bruto maandsalarissen in Vlaanderen in één jaar tijd toegenomen met 10,15 %. In Brussel stegen de lonen met 10,72 % en in Wallonië was dat 9,59 %. In vier jaar tijd stegen de brutolonen in Vlaanderen zelfs met bijna 18 %, of bijna één vijfde. Onder ‘bruto maandsalaris’ verstaan we het maandelijkse bedrag op de loonbrief, zonder eindejaarspremie en vakantiegeld. Dit bedrag houdt ook geen rekening met extra loonvoorwaarden of met de kosten die een werkgever nog maakt.
Omdat een kleine groep grootverdieners de berekening van een gemiddeld loon scheef trekt, is in de analyse ook het mediaanloon van de voltijds werkende Vlaming berekend. Sinds eind januari bedraagt dat 3.300 euro voor een volledige tewerkstelling. Dat is dus letterlijk een doorsnee salaris: de helft van de Vlamingen verdient minder en de helft meer.
Opvallend: Limburg kent het hoogste mediaanloon voor arbeiders, met 3.013,5 euro bruto per maand. In Brussel ligt dat met 2.767 euro het laagst. In de hoofdstad belonen ze bedienden dan weer het rijkelijkst, met een doorsnee salaris van 4.220 euro per maand: da’s 480 euro meer dan het mediaanloon in Oost-Vlaanderen, hekkensluiter wat verloning voor bedienden betreft in Vlaanderen. Met bedienden in West-Vlaanderen – een mediaanloon van 3.895 euro bruto – is het verschil wat kleiner.
In lijn van de markt
Dat de lonen fors stijgen, is natuurlijk geen verrassing: dat doen de prijzen van consumptiegoederen ook al geruime tijd. “Door de automatische indexering zien werkgevers zich het laatste jaar geconfronteerd met een veel snellere stijging van de lonen”, zegt Virginie Verschooris, Reward consultant van SD Worx. “De stijging zet zich door in alle provincies. Voor de laatste vier jaar samen gaat het in totaal dus om bijna een vijfde. Naast de regio spelen ook de sector en bedrijfsgrootte een rol. Werkgevers die marktconform willen verlonen om talent aan te trekken of te houden, vragen vaak studies op of gaan zelf aan de slag met data. Zo verzekeren ze dat hun lonen in lijn liggen met de gekozen vergelijkingsmarkt en werkgevers.”
Volgens professor arbeidseconomie Stijn Baert (UGent) liggen de cijfers volledig in de lijn der verwachtingen. “Op individueel niveau is een afwijking mogelijk dankzij bijvoorbeeld promotie, maar de gemiddelde lonen zullen de vastgelegde loonwet volgen: met name de inflatie met daarbovenop een vastgelegde extra van 1,10 % voor 2019-2020 en 0,40 % voor 2021-2022. Die 10 % stijging van het voorbije jaar is gewoon de inflatie. Ik heb eens gekeken hoeveel het leven duurder werd tussen januari 2019 en januari van dit jaar en dat is 18,20 %, bijna precies de stijging die uit de analyse blijkt. Wat de regionale verschillen betreft: dat arbeiders in Limburg meer verdienen, kan ik niet meteen plaatsen. Je leest typisch dat het bijvoorbeeld in de chemische sector in Antwerpen goed verdienen is als arbeider. De goede cijfers in West-Vlaanderen kunnen te maken hebben met de extra hoge krapte met een situatie met veel vacatures en weinig werkzoekenden. Brussel is typisch een tweedeling: de rijken zijn er rijker en vaak ook hoger opgeleid, de armen armer.”
En wat betekent dit dan voor zelfstandigen, wier inkomen niet automatisch wordt geïndexeerd? Verarmen zij tegenover de werknemers in loondienst? “Freelancers en zelfstandigen zullen in principe ook het duurder geworden leven doorrekenen”, zegt Baert. “Alleen is het minder een automatisme, zodat er een afruil kan zijn tussen winstgevendheid en marktaandeel. Zo kan er een druk ontstaan om de inflatie niet volledig door te rekenen om meer klanten te krijgen of te behouden. Een groot verschil daarbij kan zijn of je internationale dan wel plaatselijke klanten hebt. Bij internationale klanten zal de druk groter zijn om niet de Belgische loonontwikkeling bij werknemers te volgen, omdat men die in het buitenland voor werknemers niet in die mate kent.”
