Cryptobeleggers zagen na de implosie van het handelsplatform FTX zowat 200 miljard dollar aan marktwaarde in rook opgaan. Ondanks ronkende verklaringen van sectorgenoten over meer transparantie is de vernietigende bosbrand in de branche niet geblust .

De cryptowereld maakt een ongeziene vertrouwenscrisis door nadat FTX, het op een na grootste handelsplatform voor digitaal geld, vrijdag bescherming tegen zijn schuldeisers had gevraagd. FTX kwam in de problemen nadat aan het licht was gekomen dat topman Sam Bankman-Fried samen met een select clubje vertrouwelingen stiekem klantentegoeden had overgemaakt naar een zustervennootschap. Die deed daar risicovolle beleggingen mee.

Het nieuws zond een schokgolf door de cryptobranche. Bankman-Fried gold als een van de schaarse niet-cowboys in het wilde westen van de crypto. Als hij niet zuiver op de graat is, wie dan wel?

In de paniek na de razendsnelle implosie van FTX ging in een week zo’n 200 miljard dollar aan marktwaarde van cryptobeleggers in rook op, leren cijfers van de gespecialiseerde website Coinmarketcap. De grootste spelers in de cryptowereld doen er alles aan om de rust te doen terugkeren op de markten. Vooral Changpeng Zhao profileert zich als witte ridder. De topman van ’s werelds grootste cryptobeurs Binance kondigde maandag aan dat hij een nieuw ‘herstelfonds’ wil oprichten om cryptobeurzen bij te staan die in liquiditeitsproblemen komen. Vergelijk dat fonds met wat een centrale bank doet als een traditionele kredietinstelling in moeilijkheden raakt, maar dan op poten gezet door de sector.

Tegelijk herhaalde Zhao dat Binance voldoende reserves in kas heeft. Sinds de problemen met FTX aan het licht kwamen, haalden klanten 1,4 miljard dollar aan bitcoins weg bij Binance, maakte de topman bekend. Maar ook als iedereen zijn geld weghaalt bij het platform, zouden geen problemen ontstaan omdat Binance voldoende andere verdienmodellen heeft, klonk het. De cryptobeurs zou eerstdaags meer data verstrekken om dat te bewijzen.
CZ, zoals fans de Binance-baas noemen, is niet de enige cryptotopper die zich inspant om de gemoederen te bedaren. Kris Marszalek, de CEO van Crypto.com, organiseerde snelsnel een livestream om te benadrukken dat de balans van zijn bedrijf gezond is.

Overslaande brand

De koersen van de belangrijkste cryptobeurzen verloren maandag opnieuw terrein, zij het minder uitgesproken dan in de dagen voordien. Kan de ellende overslaan op het traditionele financiële systeem? Het Financial Stability Board (FSB), de internationale toezichthouder op de banksector, had in februari gewaarschuwd dat de cryptowereld zo snel evolueert dat dat risico’s kan vormen voor het financieel systeem. Financiële instellingen toonden zich meer bereid in crypto te stappen. Naarmate die band inniger wordt, neemt bij een crisis het besmettingsgevaar toe, is de redenering.

Voorlopig lijkt de brand niet over te slaan: zowel de Europese als de Amerikaanse aandelenmarkten wonnen de voorbije dagen flink terrein. Teunis Brosens, hoofdeconoom digital finance bij ING, zegt niet al te veel problemen te zien met de directe blootstelling van de financiële sector aan FTX. Enkele investeringsreuzen, zoals BlackRock, en sommige beleggingsfondsen hadden wel nauwere banden met het cryptoplatform, klinkt het. ‘Maar ik denk niet dat banken er last van zullen hebben. Ik verwacht niet dat ze er veel grote leningen aan hebben verstrekt.’

Als problemen opduiken, zullen die volgens Brosens komen van de stablecoins. Dat zijn cryptomunten waarvan de waarde is gedekt door een achterliggende munt. Achter grote stablecoins zoals tether schuilen grote dollarreserves, inclusief kortlopende Amerikaanse staatsobligaties. ‘Als beleggers massaal hun tethers inruilen voor dollars, moet tether een groot deel van die reserves verkopen’, zegt Brosens. ‘Maar voorlopig heeft tether nog niet zo’n grote omvang dat het een gevaar vormt voor de traditionele financiële markten.’

Strengere regelgeving

Waarnemers zijn wel zeker dat het debacle bij FTX overheden ertoe aanzet de regelgeving voor de crypto-industrie te verscherpen. In Europa werd afgelopen zomer het nieuwe regelgevend kader voor digitaal geld MiCA uitgewerkt. Het Europese parlement moet de regels nog goedkeuren. Als dat gebeurt, kan MiCA vanaf 2024 in voege treden.

‘Met die nieuwe regels worden handelsplatformen voorwaarden opgelegd en worden maatregelen genomen om marktmanipulatie te voorkomen’, zegt advocaat Dieter Veestraeten van het kantoor Astrea. ‘Cryptobeurzen zullen niet alleen aan bepaalde criteria moeten voldoen voor ze een Europese vergunning krijgen. De nieuwe regelgeving legt hen ook kapitaalvereisten op, al gaat dat niet zover als bij de banken.’
MiCA zal niet alles oplossen, zegt Veestraeten. ‘Het is alleen gericht op bedrijven die zich in Europa willen vestigen. Maar het is een stap in de goede richting. Als de Europese regelgeving er is, zullen andere landen daarnaar kijken en kunnen we naar meer wereldwijde normen evolueren. Ook voor de sector biedt die extra regulering voordelen: als een platform kan zeggen dat het voldoet aan een robuust wettelijk kader, is dat een kwaliteitslabel.’ Sportwereld in shock na ondergang FTX
De ondergang van FTX dreigt zware gevolgen te hebben voor de sportwereld. Sinds Sam Bankman-Fried het Amerikaanse handelsplatform drie jaar geleden oprichtte, toonde hij zich een hyperactieve sponsor van de meest uiteenlopende sportdisciplines. Nu het bedrijf bescherming tegen zijn schuldeisers heeft gevraagd, is de vraag wat gebeurt met die honderden miljoenen aan sponsorcontracten.

In Europa is FTX bekend als sponsor van het formule 1-team van Mercedes. In de VS werkte de beurs zich in de kijker door haar naam te lenen aan het stadion van de basketbalploeg Miami Heat. FTX is ook shirtsponsor van de scheidsrechters in de baseballcompetitie Major League en sloot partnerships met American football- teams.
Nu FTX op een faillissement afstevent doen sportclubs er alles aan om niet met het bedrijf te worden geassocieerd. Mercedes verwijderde de FTX-stickers van zijn formule 1-wagens, in Miami werd het logo van het bedrijf weggehaald bij het basketbalstadion.

SUY, P. Cryptoreuzen krijgen beleggers niet gesust. De Tijd, 15 november 2022, 5.

Lees ook Cryptocrash blijft duren: megafusie na nieuwe paniekgolf sust markt niet