Dat het leven duurder is geworden, voelen we elke dag. Aangevuurd door de historisch hoge energieprijzen stegen de consumptieprijzen vorig jaar met 3,20 %, de hoogste inflatie in tien jaar. Maar dat geldt lang niet voor alle producten of diensten. Vliegtickets, bijvoorbeeld, zijn een opvallende uitzondering. De prijzen van internationale vluchten daalden vorig jaar met 3,29 %, blijkt uit het jaarverslag van het Prijzenobservatorium.
Luchtvaartmaatschappijen bleven nochtans niet gevrijwaard van stijgende kosten. Mede door de oorlogsdreiging aan de grens tussen Rusland en Oekraïne piekt de olieprijs. En zowat alle leveranciers en luchthavens (met haventaksen) rekenen de inflatiekosten door, zegt Maaike Andries, woordvoerster van Brussels Airlines. Maar de grote concurrentieslag in het Europese luchtruim maakt het moeilijk voor maatschappijen om die kosten door te rekenen bij vliegtickets.
Door de coronacrisis en de vele reisbeperkingen moesten alle luchtvaartmaatschappijen zich terugplooien op één markt, stipt luchtvaarteconoom Wouter Dewulf (UAntwerpen) aan. ‘Wie vluchten wou aanbieden, moest zich concentreren op de toeristische bestemmingen met soepele reisbeperkingen, zoals de Canarische Eilanden of de Balearen. Ook bestemmingen als Marokko, waar veel Belgen vrienden en familie bezoeken, bleven populair, hoewel intercontinentaal reizen op een laag pitje bleef staan.’
Zeker binnen Europa was het aanbod daardoor relatief groot ten opzichte van de vraag. En het is een markt waar prijsbrekers als Ryanair jaar na jaar dominanter worden. De Ierse lagekostenmaatschappij, die zich door haar stevige oorlogskas wel wat kan permitteren, stuntte onlangs nog met vluchten voor minder dan 5 euro.
Maar dit jaar wordt anders, verwacht ook Ryanair-baas Michael O’Leary. Nu de pandemie lijkt te luwen binnen Europa en de reisbeperkingen worden versoepeld, klimt de vraag weer snel op. Voor de krokusvakantie van volgende week noteerde reisorganisatie TUI vorige week al 7,00 % meer reizigers dan in 2019, hoewel er meer dan ooit op het laatste moment wordt geboekt.
Als die vakantie een voorbode blijkt, zullen ook de lente en zomer weer op of zelfs boven het niveau van vóór de pandemie afklokken. En luchtvaartmaatschappijen hebben de afgelopen twee jaar hun aanbod noodgedwongen afgebouwd. Brussels Airlines, bijvoorbeeld, schrapte structureel 30 procent van zijn vluchten. De hogere vraag en het beperkte aanbod zal tot ‘dramatische’ prijsstijgingen leiden, voorspelde O’Leary.
De brandstofkosten blijven ondertussen hoog en grote luchthavens als Heathrow (Londen) en Schiphol (Amsterdam) hebben de tarieven van hun haventaksen met meer dan een derde verhoogd. Luchtvaartmaatschappijen die de crisissteun willen terugbetalen, zullen grotere marges dan vandaag nodig hebben. En ten slotte is de Belgische regering lang niet de enige die vliegtickets meer wil belasten. Dat alles samen maakt dat duurdere vliegtickets dit jaar ‘onvermijdelijk’ zijn, zoals Fahmi Mahjoub, de topman van Air France-KLM in het VK, onlangs opmerkte.
