De wettelijke pensioenleeftijd verschuift volgend jaar van 65 naar 66 jaar. Een jaar langer werken kan voor sommigen zuur zijn. Maar de rit tot het einde uitzitten heeft ook een zoete bijsmaak.
Volgens cijfers van het statistiekbureau Statbel worden ongeveer 151.000 Belgen 65 jaar in 2025. Hoeveel van hen zich dan nog op de arbeidsmarkt bevinden, valt moeilijk te voorspellen, maar duidelijk is dat ze door de grote pensioenhervorming van 2011 mogelijk een jaar langer aan de slag moeten blijven. In 2011 besliste de regering-Di Rupo I de wettelijke pensioenleeftijd op te trekken tot 66 jaar in 2025 en tot 67 jaar in 2030. Dat heeft gevolgen voor iedere Belg geboren in 1960 of later.
De groep die in 1960 werd geboren, voelt de grootste impact, aangezien die mensen 65 worden in 2025. Toch betekent de verschuiving van de wettelijke pensioenleeftijd niet noodzakelijk dat ze tot hun 66 moeten doorgaan. In principe heeft de werknemer drie mogelijkheden. We zetten ze op een rij.
1 Een jaar extra werken
Een eerste mogelijkheid bestaat erin de rit gewoon tot het einde uit te zitten en een jaar langer te werken. Vanuit financieel oogpunt is dat de beste keuze. Door een jaar langer te werken bouwt u in de eerste plaats een hoger wettelijk pensioen op. Bij benadering betekent een jaar langer werken ongeveer 2 procent meer wettelijk pensioen. In absolute bedragen kan dat beperkt lijken – 2 procent op 1.800 euro is 36 euro per maand – maar het gaat wel om een extra bedrag dat u voor de rest van uw leven krijgt uitbetaald.
Verder heeft langer werken ook een positief effect op uw aanvullend pensioen. Uw werkgever stort een jaar extra premies in uw groepsverzekering of pensioenfonds, en de reserves die al in de spaarpot zitten leveren een jaar extra rendement op. Minstens even belangrijk is de fiscale impact. Als uw aanvullend pensioen wordt uitgekeerd op uw wettelijke pensioendatum en u was de laatste drie jaar daadwerkelijk actief, dan betaalt u 10 procent belasting. Maar gaat u vervroegd met pensioen zonder volledige loopbaan van 45 jaar, dan bedraagt de belasting minstens 16,50 %.
Nog een reden om langer te werken is de pensioenbonus, die vanaf 1 januari 2025 in voege treedt. De bonus krijgt u voor elke dag die u werkt vanaf uw vroegst mogelijke pensioendatum – de teller start op 1 juli 2024. Het bedrag van de pensioenbonus is progressief en kan worden opgebouwd over maximaal drie jaar: 3.775 euro netto voor het eerste jaar dat extra gewerkt wordt na de vervroegde pensioendatum, 7.550 euro voor het tweede jaar en 11.325 euro voor het derde. Dat maakt 22.650 euro over drie jaar. Door een jaar langer te werken tot 66 jaar, kunt u mogelijk een (hogere) pensioenbonus opbouwen, op voorwaarde dat u voor de leeftijd van 66 jaar al met vervroegd pensioen kunt.
Een laatste reden om toch te blijven werken, zijn extralegale voordelen bij de werkgever, zoals een bedrijfswagen of internet- en telefoonabonnementen die blijven doorlopen zolang u werkt.
Wie beslist te werken tot zijn wettelijke pensioenleeftijd, blijft vanaf 2025 aan de slag tot de maand waarin hij 66 wordt. Het wettelijk pensioen begint dan te lopen in de
maand volgend op de 66ste verjaardag. Wie geboren is in 1964 of later, moet uiteraard tot zijn 67 jaar wachten.
Een wettelijk pensioen hoeft u niet aan te vragen. ‘Je moet geen actie ondernemen om het pensioen te laten onderzoeken op de wettelijke pensioenleeftijd. Dat onderzoek start de Federale Pensioendienst automatisch op 13 maanden voor het bereiken van de wettelijke pensioenleeftijd. De burger kan zijn pensioendossier het makkelijkst opvolgen via mypension.be’, luidt het bij de Federale Pensioendienst (FPD).
2 Met vervroegd pensioen
Wie dat extra jaar niet ziet zitten, kan mogelijk met vervroegd pensioen. De voorwaarden voor een vervroegd pensioen zijn al sinds 2019 dezelfde en wijzigen niet. Dat betekent dat u nog altijd met vervroegd pensioen kunt na 42 loopbaanjaren, en ten vroegste op 63 jaar. Hebt u 43 loopbaanjaren, dan kan het al vanaf uw 61 jaar, bij 44 loopbaanjaren vanaf uw 60ste. Op mypension.be kunt u controleren vanaf wanneer u met vervroegd pensioen kunt.
Het voorgaande betekent dat als u op 65-jarige leeftijd minstens 42 loopbaanjaren hebt opgebouwd, u probleemloos vervroegd met pensioen kunt op die leeftijd. U hoeft dan niet te wachten tot de wettelijke pensioenleeftijd van 66 jaar, of 67 jaar vanaf 2030.
Let wel op voor de financiële gevolgen. U bouwt minder wettelijk pensioen op (zie hoger) en ook het aanvullend pensioen bij de werkgever bouwt u niet langer op. Bovendien gaat de vervroegde pensionering gepaard met een hoger belastingtarief op de aanvullende pensioenspaarpot, tenminste als u geen volledige loopbaan van 45 jaar kunt voorleggen. Het tarief bedraagt dan minstens 16,50 % in plaats van 10 %.
Wie met vervroegd pensioen wil, kan dat minstens één maand voor de vroegst mogelijke ingangsdatum aanvragen en maximaal twaalf maanden voor de vroegst mogelijke ingangsdatum. ‘Het eenvoudigste is een aanvraag in te dienen via mypension.be’, zegt Vik Beullens, woordvoerder van de FPD. ‘De module kreeg eind vorig jaar een make- over en begeleidt de burger om zo optimaal mogelijk zijn pensioenaanvraag te doen. Je kan onmiddellijk de contactgegevens en het bankrekeningnummer invullen. Als de burger geen toegang heeft tot mypension.be, kan hij bellen naar 1765 om telefonisch een aanvraag in te dienen of de aanvraag via zijn gemeentebestuur indienen.’
Belangrijk is dat de werkgever de aanvraag voor vervroegd pensioen niet kan weigeren. ‘Men moet wel de regels voor de verbreking van de arbeidsovereenkomst voor onbepaalde duur respecteren’, zegt Beullens. ‘Wanneer de aanvraag tot pensionering dient te gebeuren hangt voor ambtenaren af van het toepasselijke statuut, maar in principe kan ze niet worden geweigerd. Er is voor ambtenaren ook geen vooropzegtermijn.’
De datum van het vervroegd pensioen kan vrij worden gekozen op voorwaarde dat die tussen de vroegst mogelijke datum voor vervroegd pensioen en de wettelijke pensioendatum ligt. ‘Je kan een tussenliggende datum kiezen, maar je kan niet terugkeren naar het verleden. Stel dat mijn vroegst mogelijke ingangsdatum 1 februari 2023 is en mijn wettelijke pensioendatum is 1 augustus 2027. Ik doe een aanvraag op mypension.be op 5 maart 2024. Mijn pensioen kan dan pas ingaan de maand volgend op mijn aanvraag, dit wil zeggen op 1 april 2024’, zegt Beullens ter illustratie.
Mypension.be biedt ook de mogelijkheid een simulatie te maken. Zo kunt u van verschillende datums van vervroegd pensioen zien wat de effecten zijn op uw wettelijk pensioen. De impact op de pensioenbonus kunt u vandaag nog niet simuleren. ‘Zodra de wet er is, passen we de rekenmodules in mypension.be aan. Aangezien dat een complexe operatie is, zal dat een hele tijd duren’, luidt het. In de tussentijd wordt alle informatie over de pensioenbonus verzameld op pensioenbonus.be.
3 Stoppen met werken
Stel dat u op 65-jarige leeftijd nog niet voldoet aan de voorwaarden van een vervroegd pensioen, dan kunt u alsnog beslissen te stoppen met werken. Belangrijk is wel dat u op dat moment nog geen wettelijk of aanvullend pensioen krijgt. U krijgt beide pas op het moment dat u uw wettelijke pensioenleeftijd bereikt. Dat houdt in dat u op financieel vlak enkele maanden moet overbruggen. Al zijn er mogelijk uitzonderingen. ‘De overbrugging van de periode tussen het beëindigen van de beroepsactiviteit en de ingangsdatum van het pensioen hangt af van de reden van stopzetting’, zegt Beullens. ‘Soms zal een verbrekings- of werkloosheidsvergoeding worden toegekend in afwachting van het wettelijk pensioen’, zegt hij. Op die manier valt u niet helemaal zonder inkomen. Het aanvullend pensioen zal sowieso nog niet worden uitbetaald, omdat het wettelijk pensioen nog niet is toegekend.
Wat betekent de verschuiving van de pensioenleeftijd voor u?
U bent geboren in 1960
U wordt 65 jaar in 2025, het jaar waarin de wettelijke pensioenleeftijd opschuift naar 66 jaar. Als u niet tot uw 66 jaar wilt werken, kunt u met vervroegd pensioen – als aan de voorwaarden voldaan is – of kunt u stoppen met werken. Het gevolg van dat laatste kan een jaar zonder inkomen betekenen.
U bent geboren in 1961, 1962 of 1963
In dat geval bedraagt uw wettelijke pensioenleeftijd 66 jaar. Ook hier hebt u drie opties: doorwerken tot 66 jaar, met vervroegd pensioen of stoppen met werken.
U bent geboren in 1964
Als u geboren bent in 1964, wordt u 66 jaar in 2030. In dat jaar springt de wettelijke pensioenleeftijd naar 67 jaar. Wilt u niet tot uw 67 jaar doorgaan, dan kunt u een vervroegd pensioen overwegen of stoppen met werken.
U bent geboren in 1965 of later
Voor u ligt de wettelijke pensioenleeftijd onverbiddelijk op 67 jaar. Maar ook voor u blijven de voorwaarden van een vervroegd pensioen intact. Met 42 loopbaanjaren kunt u vanaf 63 jaar met vervoegd pensioen, met 43 loopbaanjaren vanaf 61 jaar en met 44 loopbaanjaren vanaf 60 jaar. Via mypension.be kunt u nu al zien wanneer u met vervroegd pensioen kunt.
