België blijft met vlag en wimpel het land waar werknemers zonder kinderen het zwaarst belast worden. Vorig jaar is de belastingdruk zelfs nog gestegen met 0,65 procentpunt tot 53 %. Het gemiddelde in de 38 OESO-landen was 34,6O %.
Van elke 100 euro die een werkgever uittrekt voor het loon van een werknemer zonder kinderen ten laste gaat er in België 53 euro naar de overheid: 20,7 euro naar belastingen, 11 euro naar RSZ-bijdragen voor de werknemer en 21,3 euro naar RSZ-bijdragen voor de werkgever. Dat blijkt uit het nieuwe rapport van de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) over de belastingdruk op de lonen. Die persoon houdt dus van die 100 euro amper 47 euro over. Voor wie geen kinderen heeft en wat meer verdient, is de situatie nog schrijnender: die houden slechts 41 euro over van diezelfde 100 euro.
Met die 53 % belastingdruk staat ons land eenzaam op de eerste plaats van alle 38 OESO-landen, met een voorsprong van 5,2 procentpunt op Duitsland. In Frankrijk gaat het over slechts 47 % en in Nederland over 35,50 %. Het percentage is in 2022 met 0,65 procentpunt gestegen vergeleken met een jaar eerder, waardoor we op het hoogste niveau in vijf jaar tijd zitten.
De belangrijkste verklaring voor die aanzienlijke stijging is volgens de OESO het feit dat de belastingschalen maar met vertraging geïndexeerd zijn, waardoor men gezien de hoge inflatie automatisch hogere tarieven moest betalen. Maar dat effect zou volgend jaar weggewerkt moeten zijn.
Bij een gezin met twee kinderen waarbij één partner werkt, wordt een gemiddeld loon met 37,8 % belast. Daarmee staan we pas op de derde plaats, na Finland en Frankrijk.
Dat een alleenstaande in ons land meer wordt belast is al vaker aangestipt, maar de realiteit is genuanceerder. “Het verschil heeft enkel en alleen met de kinderen te maken”, zegt Mark Delanote, professor fiscaal recht aan de UGent. “Tussen een alleenstaande en een getrouwd koppel zonder kinderen waarbij beide partners werken voor een gemiddeld loon is er fiscaal gezien geen verschil: dan wordt er aan eenzelfde percentage belast. Of nog, een alleenstaande met kinderen ten laste zal ook lager belast worden, net als een koppel met kinderen.”
Fiscale hervorming
“Het is wel belangrijk om aan te stippen dat het in de OESO-studie enkel over cashverloningen gaat”, zegt Mark Delanote, professor fiscaal recht aan de UGent. “Hierin zitten dus niet de verloningsvormen die fiscaal of parafiscaal bevoordeeld zijn, zoals bedrijfswagens, opties, warrants, maaltijdcheques en ecocheques. Nochtans heeft zowel de OESO als het IMF al aangegeven dat België ook in dat soort speciale voordelen koploper is.”
De grootste slachtoffers van zo’n hoge fiscale druk zijn de gemiddelde verdieners die geen recht hebben op zulke voordelen. De fiscale hervorming, waarvoor minister van Financiën Vincent Van Peteghem (cd&v) nu pleit, zou heel wat van die regimes doen uitdoven en de belastingdruk doen dalen. “Met een budgettaire inspanning van 10 miljard euro zouden we de belastingwig met ongeveer 5 % naar beneden kunnen halen”, zegt Delanote, wiens visienota als basis dient voor die fiscale hervorming. Maar voorlopig is er heel veel politieke tegenstand en het is maar de vraag of er tegen de volgende verkiezingen nog iets zal bewegen.
