Bijna 800 bedrijven hebben sinds begin oktober de energiecrisis ingeroepen om hun werknemers op tijdelijke werkloosheid te zetten. Alles samen gaat het over meer dan 41.000 werknemers die om die reden tijdelijk thuis zitten. “Een zorgwekkende evolutie”, zegt arbeidseconoom Stijn Baert (UGent).
Sinds begin oktober kunnen werkgevers “energie” inroepen om hun werknemers op tijdelijke werkloosheid te zetten. 784 bedrijven hebben ondertussen die stap gezet voor in totaal 41.226 werknemers in België. Dat blijkt uit cijfers van de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA). In Vlaanderen gaat het om 28.334 werknemers.
De RVA wijst erop dat het gaat om een bescheiden stijging in vergelijking met de tijdelijke werkloosheid die ten tijde van corona werd ingeroepen. Toen werden er meer dan 100.000 mensen op tijdelijke werkloosheid gezet. Toch is dit volgens arbeidseconoom Stijn Baert (UGent) een zorgwekkende evolutie. “Het is een indicator van een mogelijke recessie. We zien ook dat vacatures een beetje terugvallen en dat de werkloosheid niet meer afneemt.”
“Bedrijven doen dit niet voor hun plezier”, zegt Baert, die mee heeft gewerkt aan het onderzoek. “Ze voeren een harde strijd tegen buitenlandse concurrentie en gaan ook nog eens gebukt onder energieprijzen die in Europa een stuk hoger zijn dan daarbuiten. Daardoor zijn productie en tewerkstelling niet meer rendabel.”
“Dit is een kanarie in een koolmijn, waarbij bedrijven niet overgaan tot echte ontslagen, maar nu werknemers eerst in tijdelijke werkloosheid zetten. Dit is een tussenstap waarbij men natuurlijk hoopt dat die energieprijzen weer zullen dalen. Maar we zien toch dat zo’n tijdelijke werkloosheid naderhand vaak gepaard gaat met herstructureringen en dergelijke. En dat zou heel slecht zijn.”
Vooral in West-Vlaanderen wordt gebruikgemaakt van het systeem. “Het is vooral de industrie die getroffen wordt”, legt Baert uit. “In West-Vlaanderen heb je een samenstelling van sectoren die sowieso al onderhevig zijn aan concurrentie in het buitenland, zoals de textielindustrie. En als je je dan niet kunt permitteren om hoge kosten te hebben en je als bedrijf juist heel energie-intensief bent, is het logisch dat we daar een piek zien van tijdelijke werkloosheid.”
Wat is een recessie?
Het woord is afgeleid van het Latijnse werkwoord recedere, dat terugtrekken betekent. Bij een recessie is er een aanhoudende en significante terugval van de economische activiteit van een land. Officieel is er sprake van een recessie wanneer de economische graadmeter – het bruto binnenlands product – twee opeenvolgende kwartalen daalt, zes maanden of langer dus.
Hoewel recessies drastische gevolgen kunnen hebben, maken ze wel deel uit van de schommelingen van de economische groei. Economieën groeien tot ze een piek bereiken. Daarna krimpen ze tot een dieptepunt, waarna ze weer beginnen te groeien enzovoort.
