Jobaangroei valt helemaal stil: meer en meer bedrijven denken aan ontslagen

De Limburgse bedrijven maken zich op voor een moeilijke periode. Meer en meer bedrijven verwachten het de komende maanden met minder personeel te moeten doen. De aangroei van het aantal jobs in de privésector valt helemaal stil.

Dat mag blijken uit twee aparte enquêtes bij Limburgse ondernemingen. De ene is afkomstig van Voka Limburg, dat de Limburgse antwoorden uit de nationale ondervraging bij 600 bedrijven distilleerde. Het tweede is het jaarlijkse Limburgse arbeidsmarktrapport van VKW en Unizo Limburg bij 400 grote en minder grote bedrijven.

Volgens de enquête van Voka Limburg geeft 30 % van de Limburgse bedrijven aan het de komende maanden met minder personeel te moeten stellen. Dat cijfer zit sinds augustus (20 %) en september (25 %) stevig in de lift. In de Limburgse industrie loopt het percentage momenteel op tot 51 %.

Loonkost

Volgens de onderzoekers van Voka Limburg is het vooral de stijgende loonkost die bedrijven op de rem doet staan. Maar liefst 70 % van de bedrijven maakt zich hier grote zorgen over. Zij zien hun loonkosten de komende twee jaar met liefst 18 % stijgen.

Die trend wordt ook bevestigd door de jaarlijkse arbeidsmarktbevraging van VKW en Unizo Limburg. Voor de komende 12 maanden houdt 22 % van de Limburgse bedrijven rekening met een afname van het aantal personeelsleden. Daartegenover staat dat 23 % nog een toename verwacht. Blijft een saldo van amper één procent. De rest houdt zich vast aan een status quo.

Geen jobaangroei

Daaruit mogen we besluiten dat de aangroei van het aantal jobs in de Limburgse privésector bijna helemaal gaat stilvallen. De Limburgse arbeidsmarkt wordt in één klap twee jaar teruggesmeten in de tijd. Ook in het coronajaar 2020 stopte de jobaangroei (zie infografiek).

Het verlies aan aantal jobs situeert zich vooral in de detailhandel, waar 29 % minder personeelsleden verwacht, terwijl amper 2 % nog mikt op een groei. Ook in de industrie maken bedrijven zich op voor een afbouw van het personeel (38 %), maar toch ziet 27 % nog groei. Blijft een negatief saldo van 11 % voor de industrie. Qua grootte zijn het de twee uitersten die zich opmaken voor afvloeiingen: de allerkleinsten (minder dan 5 personeelsleden) en de grootsten (100 medewerkers en meer).

Vacatures

Gek genoeg hebben bijna twee op de drie Limburgse bedrijven één of meerdere vacatures openstaan: gemiddelde 3,8 vacatures per bedrijf. Dat is 1 vacature minder dan een jaar geleden, de krapte op de arbeidsmarkt neemt dus slecht lichtjes af. De grote meerderheid van de bedrijven (82 %) ondervindt nog altijd moeilijkheden om de vacatures ingevuld te krijgen. De helft van de bedrijven verwacht de komende 12 maanden een beroep te moeten doen op economische of tijdelijke werkloosheid.

Deze paradoxale situatie is tekenend voor een scheefgegroeide arbeidsmarkt. Bedrijven zoeken nog wel typische sleutelprofielen voor hun bedrijf (bijvoorbeeld technisch geschoolden), maar vinden die niet of nauwelijks. Van de andere kant trachten de bedrijven een dam op te werpen tegen de te verwachten explosie van de loonkosten door met zo weinig mogelijk mensen voort te gaan.

Loonindexering

Volgens de enquête van Voka Limburg vragen alle ondernemingen daarom een aanpassing van de automatische loonindexering. De meest voorgestelde ingrepen komen neer op een indexering van enkel de nettolonen, of een bijkomende verlaging van de werkgeversbijdragen. “Een nationale staking voor nog meer loon is in deze omstandigheden dan ook helemaal onaanvaardbaar,” luidt de commentaar van Johann Leten van Voka Limburg.

Bij de bevraging van VKW en Unizo staat een beperking van de werkloosheidsuitkering op nummer één (64 %), gevolgd door een verlaging van de werknemersbijdragen (56 %) en de verlaging van de werkgeversbijdragen (43 %). Daardoor zouden de nettolonen ook nauwer aansluiten bij de brutolonen.

De CEO’s Ruben Lemmens van VKW en Bart Lodewyckx van Unizo Limburg scharen zich achter deze voorstellen, maar pleiten tegelijk voor een beleid dat erop gericht is om meer inactieven over de streep te trekken en naar een job toe te leiden. “De zogenaamde werkloosheidsval raakt maar niet uitgeroeid. Werken méér belonen is de enige remedie,” zeggen de twee.