De hoge energieprijzen doen de invoer fors stijgen en leiden tot verarming, omdat gezinnen en bedrijven een groter deel van hun inkomen moeten afstaan aan buitenlandse gas- en olieproducenten.
België heeft in juli voor 5,5 miljard euro meer goederen ingevoerd dan uitgevoerd. Nooit was het tekort op de handelsbalans zo groot, blijkt uit cijfers van de Nationale Bank. De invoer steeg in vergelijking met juli vorig jaar met liefst 55,40 % naar 53,9 miljard euro. De uitvoer groeide ‘slechts’ met 27,80 % naar 48,4 miljard. In juli vorig jaar vertoonde de handelsbalans nog een overschot van 3,2 miljard.
Het recordtekort op de handelsbalans is volgens de Nationale Bank vooral te wijten aan de stijging van de energieprijzen. Aardgas was in juli zowat vijf keer duurder dan in juli vorig jaar en aardolie ongeveer de helft duurder.
Ook een nieuw geneesmiddel tegen het coronavirus krikte de invoer op, signaleert de Nationale Bank. ‘De invoercijfers in juli werden sterk bepaald door de aankomst in België van belangrijke volumes van een nieuw oraal medicijn voor de behandeling van covid.’
Ook de vorige maanden was de invoer al aanzienlijk sneller toe-genomen dan de uitvoer. De energieprijzen stijgen al geruime tijd en de Russische invasie in Oekraïne zorgde voor een versnelling van die trend. Daardoor boekte ons land in de eerste zeven maanden van 2022 een handelstekort van 5,2 miljard euro, tegenover een overschot van 14,7 miljard in dezelfde periode van vorig jaar. De handelsbalans is dus met bijna 20 miljard euro verslechterd.
Het is verre van zeker dat de handelscijfers van augustus en de volgende maanden beterschap brengen. De gasprijs blijft ondanks de terugval sinds eind augustus veel hoger dan vorig jaar en analisten verwachten niet meteen een forse daling.
Nochtans wordt ook een meevaller verwacht. De onderneming die in juli het nieuwe covidmedicijn invoerde, zal in de komende maanden een belangrijk deel daarvan weer uitvoeren om de Europese markt te bevoorraden, zegt de Nationale Bank.
Toch zal de Belgische handels-balans over heel 2022 naar alle waarschijnlijkheid met een tekort afsluiten. Sinds 1993, het eerste jaar waarvoor de Nationale Bank cijfers van de buitenlandse handel publiceert, is dat nooit gebeurd.
De snelle stijging van de importprijzen leidt tot een grote verarming van de Belgische economie, omdat exporterende bedrijven de kostenstijgingen niet volledig kunnen doorrekenen in hun verkoopprijzen. De prijzen van ingevoerde goederen stegen in het eerste halfjaar met gemiddeld 34 % tegenover dezelfde periode vorig jaar en de exportprijzen slechts met 29,20 %.
Behalve de sterke stijging van de importprijzen heeft ook de verslechtering van de concurrentiekracht een negatieve impact op de handels-balans. De loonkosten van de ondernemingen in België zijn tussen het tweede kwartaal van 2021 en dezelfde periode van 2022 sneller gestegen dan in de buurlanden, blijkt uit nieuwe cijfers van Eurostat. De belangrijkste reden is dat de hoge inflatie hier sneller doorsijpelt in de loonkosten, omdat alleen bij ons een automatische loonindexering bestaat.
Niet alleen de Belgische maar ook de Vlaamse handelsbalans duikt in het rood. Daarom trekt de Vlaamse werkgeversorganisatie Voka aan de alarmbel. ‘De negatieve handelsbalans is een alarmsignaal, het zoveelste’, waarschuwt gedelegeerd bestuurder Hans Maertens. ‘Vlaanderen leeft van de internationale handel, een op de drie jobs is eraan gelinkt.’
