‘Laat uw geld niet verkommeren op een spaarboekje, maar investeer het in de Vlaamse economie.’ Minister Hilde Crevits (CD&V) riep in volle coronacrisis de spaarders op om bevriende ondernemers te steunen via de win-winlening.
De win-winlening is een systeem dat de Vlaamse overheid heeft uitgewerkt om geld uit te lenen aan een kmo van vrienden of familie, in ruil voor een belastingvermindering. De oproep van minister Crevits heeft zijn effect niet gemist. In zeven maanden tijd werden er dit jaar al 1.813 win-winleningen afgesloten ter waarde van 40 miljoen euro, een absoluut record. Dat zijn er ongeveer een vijfde meer dan in dezelfde periode vorig jaar.
Uitbreiding
Tegelijk kondigde Crevits een uitbreiding van de win-winlening aan. ‘Onze bedrijven hebben nood aan extra kapitaal om door de crisis te raken’, zei de minister. ‘Daarom hebben we de mogelijkheden uitgebreid.’ Het decreet werd deze zomer goedgekeurd door de Vlaamse regering. Na de behandeling in het Vlaams Parlement kan de regeling in het najaar in werking treden.
Hoe ziet de nieuwe regeling eruit?
- Het plafondbedrag voor de win-winlening wordt opgetrokken. Particulieren kunnen tot 75.000 euro uitlenen aan een kmo, tegenover 50.000 euro nu. Het fiscaal voordeel blijft hetzelfde: via uw belastingaangifte krijgt u ieder jaar een belastingkorting van 2,50 % van het openstaande kredietbedrag.
- Ook voor de kredietnemer wordt het plafond opgetrokken. Onder de nieuwe regeling zullen kmo’s tot 300.000 euro kunnen lenen via vriendenleningen, terwijl dat nu 200.000 euro is.
- De looptijd van de lening wordt flexibeler. De nieuwe regels laten een looptijd tussen vijf en tien jaar toe, tegenover een verplichte looptijd van acht jaar nu. Leningen die in 2020 aflopen, kunnen vrijwillig met maximaal twee jaar worden verlengd. Zo kunnen bedrijven de terugbetaling spreiden of uitstellen.
- Aan de vriendenlening is ook een overheidswaarborg gekoppeld. Die wordt door de nieuwe regeling uitgebreid. Kan het bedrijf uw lening niet terugbetalen, dan kunt u in de huidige regeling 30,00 % van uw geld recupereren via een eenmalige belastingvermindering. Onder de coronaregeling wordt dat percentage opgetrokken tot 40,00 %. Dat is een tijdelijke uitbreiding. De verhoogde overheidswaarborg geldt voor nieuwe leningen die tot 31 december 2021 worden geregistreerd. Nadien valt de waarborg terug naar 30,00 %.
- Aan de rente verandert voorlopig niets. De wettelijke rentevoet is in 2020 gelijk aan 1,75 %. De rente van een win-winlening mag maximaal gelijk zijn aan de wettelijke rentevoet en moet minstens de helft ervan bedragen.
Achtergestelde lening
Voor particulieren is het niet eenvoudig het risico van een vriendenlening in te schatten. Via de jaarlijkse belastingvermindering en de overheidswaarborg bij wanbetaling wil de overheid de kredietgever voor dit risico compenseren. Toch blijven vriendenleningen achtergestelde leningen en bij een faillissement kan u alsnog een aanzienlijk deel van uw inleg verliezen.
Vriendenaandeel
Het succes van de win-winlening inspireerde de regering om ook een win-winaandeel uit te werken. De wettelijke molen draait op volle toeren. Het decreet werd voor het zomerreces principieel goedgekeurd. Nadat nog enkele de bijkomende hordes zijn genomen – adviezen van de Serv en de Raad van State, parlementaire behandeling, … – zou het vriendenaandeel in het najaar uit de startblokken moeten gaan.
Ook hier kan u tot 75.000 euro investeren in het kapitaal van een ‘bevriende’ kmo, met een belastingvermindering van 2,50 % gedurende vijf jaar. Maar het risico is groter: het gaat hier om een aandelenparticipatie en niet om een rentedragende lening. U kan ook niet terugvallen op een overheidswaarborg als het bedrijf over de kop gaat.
Daarnaast kan ook onduidelijkheid over een exit investeerders doen afhaken. Instappen is gemakkelijk, maar zorg dat u weet wanneer en tegen welke prijs het vriendenaandeel wordt terugbetaald. Ook concurrentie van de federale taxshelter voor startende ondernemingen en groeibedrijven kan het vriendenaandeel parten spelen.
Via de taxshelter kan u aandelen van start-ups verwerven met een belastingvermindering van 30 of 45 procent. In vergelijking daarmee is de belastingvermindering van 2,50 % gedurende vijf jaar maar een mager beestje.
