Autobouwer Tesla is al vier kwartalen op rij winstgevend: een primeur voor het bedrijf, die zonder de verkoop van schone lucht niet gelukt was.
Tesla, de constructeur van elektrische auto’s, heeft het afgelopen kwartaal 104 miljoen dollar winst gemaakt. Daarmee schrijft het al het vierde kwartaal op rij winst in de boeken. Voor het bedrijf van Elon Musk is dat een primeur, maar zonder de verkoop van schone lucht was dat niet gelukt. Tesla heeft namelijk 428 miljoen dollar verdiend door uitstootcertificaten te verkopen aan autoconstructeurs die een minder groene vloot op de markt brengen.
Ook in de auto-industrie bestaat er een handel in emissierechten. Zo voerde de Amerikaanse staat Californië, de thuisbasis van Tesla, in de jaren 90 al een ‘Zero-Emission Vehicle Regulation’ in. Die houdt in dat autofabrikanten zogenaamde ‘ZEV-credits’ krijgen per uitstootarme of uitstootvrije auto die ze in de staat verkopen. Auto’s die de meeste van zulke credits opleveren, zijn elektrische wagens met een groot rijbereik. Exact het soort auto’s dat Tesla bouwt.
Gulzige SUV’s
Het gevolg is dat Tesla op een grote berg van die ZEV-credits zit. En daar kan het geld mee verdienen. Californië legt de grote automerken namelijk op om een steeds groter aandeel van zero emission vehicles te verkopen. Sommige bedrijven die nog niet zo ver staan in hun elektrificatie, of die behalve hun e-auto’s ook heel wat gulzige SUV’s en trucks verkopen, halen die vereisten niet. Zij kunnen kiezen: boetes betalen of bij andere merken, zoals Tesla, ZEV-credits kopen.
Omdat Tesla alleen maar elektrische auto’s verkoopt, zwemt het in zulke certificaten. Die slijten aan andere autobouwers is voor het bedrijf een belangrijke bron van inkomsten geworden, zeker sinds negen andere Amerikaanse staten een gelijkaardig systeem als het Californische op poten hebben gezet.
Een jaar geleden wist Bloomberg dat Tesla sinds 2010 al 2 miljard dollar had verdiend aan de verkoop van uitstootcertificaten. Lange tijd was niet bekend wie de kopers ervan waren, maar het persbureau kwam toen te weten dat het om General Motors en Fiat Chrysler (FCA) ging. GM had de certificaten op dat moment nog niet eens nodig, maar zou ze al gekocht hebben in anticipatie op strengere uitstootnormen in de toekomst. Zeker als een Democraat het bij de presidentsverkiezingen in november zou halen van de Amerikaanse president Donald Trump, verwachten veel bedrijven strengere uitstootregels.
Ook in Europa gelden almaar strengere CO2-uitstootnormen voor autobouwers. En ook daar is er een achterpoortje: fabrikanten die de norm niet halen, kunnen hun vloot – op papier – samenvoegen met die van een andere, die het beter doet. Dat gebeurde vorig jaar, toen Fiat Chrysler zijn wagens in een pool met die van Tesla bracht. FCA betaalt Tesla daar volgens de Financial Times ‘honderden miljoenen euro’s’ voor. Volgens een autowebsite gaat het zelfs om 1,8 miljard euro.
Zakenmodel
De verkoop van ‘schone lucht’ is zo een intrinsiek onderdeel van Tesla’s zakenmodel geworden. In het vierde kwartaal stond dat in voor 8 procent van de totale omzet van het bedrijf. Zonder had Tesla in het afgelopen kwartaal geen winst geboekt. Het bedrijf stelde dat de verkoop van emissierechten, samen met de lonen van personeel die het niet moest betalen, de verliezen beperkte van de periode waarin Tesla’s fabrieken gesloten moesten blijven door de coronacrisis.
Ondanks die tijdelijke sluiting van de Freemont-fabriek in Californië leverde Tesla in het jongste kwartaal toch 90.650 auto’s af. Het is volgens het autobedrijf nog steeds mogelijk om dit jaar 500.000 wagens te bouwen, zoals het tot doel had gesteld, maar dat wordt wel almaar moeilijker door de coronacrisis. Toch zijn vriend en vijand het erover eens dat Tesla, in volle crisisperiode, indrukwekkende prestaties neerzet.
Vier kwartalen op rij winst maken is een van de criteria die Standard & Poor’s hanteert voor de samenstelling van de S&P 500, de index van de 500 grootste beursgenoteerde ondernemingen in de VS, gemeten naar beurswaarde. De waarde van Tesla is sinds begin dit jaar verviervoudigd, wat een intrede in de S&P500 niet onwaarschijnlijk maakt.
Ook ceo Elon Musk zelf vaart er wel bij. Doordat de gemiddelde marktwaarde van Tesla in een half jaar boven de 150 miljard dollar ging, krijgt hij een grote schijf aandelenopties toegekend. Mocht hij die opties uitoefenen en de aandelen verkopen, zou hij in één klap 2,1 miljard dollar rijker worden.
