Wie vanaf vandaag goedkope spullen uit China ontvangt, zal er 30,00 % meer voor betalen.
‘Drie wandlampen, met een koperen stang en marmeren omhulsel. En dat alles zou maar 30 euro kosten? Het mag dan wel uit China komen, de werkelijke waarde ligt vermoedelijk hoger dan wat werd aangegeven’, zegt douanebeambte Werner Ghijsens, terwijl hij een groot pak inspecteert in het sorteercentrum van Bpost aan de luchthaven van Zaventem. ‘Dit is meer dan verdacht’, klinkt het. Door de aangegeven waarde te laag te zetten, worden mogelijk invoerbelastingen ontweken.
Ghijsens is een van de ongeveer tachtig douanemedewerkers die in de regio Zaventem bij koeriersdiensten geïmporteerde goederen controleren: ze kijken of de inhoud en waarde overeenstemmen met wat werd aangegeven, of controleren op namaak. Waar er jaren geleden vooral grote ladingen van een product passeerden, heeft de enorme boom in e-commerce de douane vandaag overstelpt met individuele pakjes. Ze komen uit alle hoeken van de wereld – niet zelden uit China, waar e-commercereus Alibaba Europa met AliExpress bedient. Maar sinds dit jaar gelden ook invoerrechten voor Britse webshops die sinds de Brexit begin dit jaar buiten de EU-grenzen vallen.
Oppassen geblazen
Voor die online aankopen bij webwinkels buiten de EU gelden vanaf vandaag nieuwe regels. Zo zijn bestellingen onder de 22 euro niet langer vrijgesteld van btw. Dat was tot nog toe het geval, terwijl er bij Europese webshops (en in fysieke winkels) wel btw moest worden betaald. ‘Europa wil nu een einde maken aan die oneerlijke concurrentie’, zegt Kristian Vanderwaeren, de topman van de Belgische douane. Goederen onder de 150 euro blijven wel vrijgesteld van invoerrechten.
De btw-vrijstelling voor buitenlandse – en dan vooral Chinese – webshops stuit Europese winkels al langer tegen de borst. Door een pakje onder 22 euro te waarderen, kunnen ze al jaren btw-bijdragen omzeilen en producten tegen ‘dumpingprijzen’ op de Europese markt brengen, merkt Vanderwaeren op. Er staan dan wel boetes op, maar voor de douane is het onmogelijk om alle pakjes in de snel groeiende stroom fysiek te controleren. Nu gebeurt dat steekproefsgewijs, na een voorgaande risicoanalyse op basis van aangiftes.
Met de nieuwe regels verliezen buitenlandse webshops (een deel van) hun concurrentieel voordeel. Maar ook de consument zal rekening moeten houden met extra kosten. ‘Een pakje bij zo’n webshop van buiten de EU kan al snel 30 procent duurder worden’, zegt Vanderwaeren. ‘Het gaat om de btw en extra kosten voor de aangifte.’ Voor een pakje van 20 euro betaal je vanaf vandaag 26 euro. Bij de meest gangbare aankopen, zoals smartphones, laptops, koptelefoons en speelgoed is de btw alleen al goed voor 21,00 %.
Voor consumenten is het oppassen geblazen. Zo is er een verschil tussen webshops die zich bij de EU hebben geregistreerd en niet-geregistreerde webwinkels. Bij die laatste wordt de btw nog niet verrekend bij de aankoop en moet de koeriersdienst, zoals Bpost of PostNL, de btw doorrekenen aan de klant en doorstorten naar de fiscus. Om te vermijden dat hij of zij de btw en eventueel extra kosten moet bijbetalen bij levering, kijkt de consument het best op de factuur of er al btw in rekening is gebracht.
De douane zet zich schrap voor een explosie van aangiftes. Dit jaar worden er 849 miljoen verwacht, tegenover 28 miljoen in 2019.
