In 2019 verdubbelde het aantal crowdfundingprojecten in België tegenover het jaar ervoor. 142 bedrijven haalden samen 41,5 miljoen euro op. Dat blijkt uit een nieuwe studie van de financiële toezichthouder FSMA. Wat het bedrag betreft, is dat meer dan een verdubbeling tegenover de 16,2 miljoen euro van het jaar ervoor. 85,00 % van de crowdfundingoperaties in België is een vorm van schuldfinanciering, slechts 15,00 % gaat om aandelen.
Crowdfunding is voor bedrijven een soepele manier om geld op te halen bij spaarders. Vooral start-ups maken gebruik van de hippe financieringstechniek. Het ietwat avontuurlijke karakter van het systeem maakt Jean-Paul Servais, de voorzitter van FSMA, duidelijk zenuwachtig. Als oppertoezichthouder die het gewoon is banken en andere financiële instellingen streng bij de les te houden, moet hij toezien dat de FSMA niet vooraf – zoals bij publieke kapitaalplaatsingen – maar pas achteraf mag ingrijpen. Daarmee riskeer je ongelukken. De FSMA moest al eens ingrijpen bij de campagne van Cowboy, de producent van blitse elektrische fietsen. Er was verwarring ontstaan omdat Cowboy niet duidelijk gemeld had dat de investeerders niet in Cowboy zelf investeerden, maar in een apart vehikel. Toch blijft het aantal accidenten beperkt, omdat de crowdfundingplatformen zelf als kwaliteitsfilter werken. Servais: ‘Platformen als Beebonds of Bolero Crowdfunding verwerpen 98,00 % van de dossiers die ze aangeboden krijgen. Meestal omdat het bedrijfsplan niet goed genoeg is.’
Servais’ bekommernis mag dan vooral het beschermen van de spaarder zijn, er schuilt ook een economische logica achter het idee om geld via crowdfunding op te halen. Marketing en het betrekken van klanten bij het ondernemersverhaal geven vaak de doorslag. Zo startte het Harelbeekse LiQ, een producent van ijsjes met alcohol, deze zomer een crowdfundingcampagne die 200.000 euro opbracht, dubbel zoveel als het jonge bedrijf gehoopt had. Spaarders investeerden tussen 500 en 10.000 euro in de vorm van achtergestelde leningen. ‘We hebben ook andere financieringsbronnen, zoals een bankkrediet en een grote investeerder. Maar we voerden de campagne vooral vanwege de naamsbekendheid die crowdfunding biedt. Dat werkt bij ons goed, omdat we een voedingsproduct met een verhaal hebben’, zegt Jorgo Struyve van LiQ. ‘De extra marketing compenseert de vrij hoge kosten die aan het ophalen van die 200.000 euro verbonden zijn. Een bankkrediet van hetzelfde bedrag kost ons veel minder.’
Een blik op de site van Winwinner, een crowdfundingplatform, leert dat de meeste bedrijven relatief kleine bedragen ophalen en, afgaande op hun bedrijfsprofiel, net als LiQ vooral vanwege de extra promotie voor crowdfunding kiezen. ‘Een gemiddeld bankkantoor in een voorstad verstrekt meer leningen dan de 41,5 miljoen euro die in heel België vorig jaar via crowdfunding werd opgehaald’, vat Servais het samen. In de totale financieringsbehoefte van bedrijven blijft crowdfunding bijzonder klein. Maar het is wel een leuke manier om klanten bij je bedrijf te betrekken en je naamsbekendheid wat op te schroeven.
