Het opbod in de handelsoorlog tussen de VS en China ging dit weekend gewoon voort. Is het nu gewoon alle remmen los of zit er een (perfide) strategie achter?
‘The trade war is back with a vengeance.’ Met die veelzeggende titel verwoordde het persbureau Bloomberg gisteren het overheersende marktsentiment over de snel escalerende handelsoorlog tussen de VS en China. Een handelsoorlog die stilaan iets hollywoodiaans over zich krijgt: met tal van plotwissels en Trump en Xi die om de haverklap een shoot-out houden in het Wilde Westen dat de wereldhandel is geworden.
Het begon met China, dat vrijdag al besloot Amerikaanse producten als ruwe olie en soja (vanaf 1 september) en Amerikaanse auto’s (vanaf 15 december) met in totaal 75 miljard dollar (67 miljard euro) aan extra importheffingen te belasten.
Waarop Trump prompt een salvo richting Peking terugvuurde. Eerst door China in een serie tweets alweer stevig op de korrel te nemen. Daarna door vrijdagavond laat de importtarieven op 250 miljard dollar aan goederen uit China op zijn beurt te verhogen met 5,00 %.
Het is deze maand lang niet de eerste economische schermutseling tussen beide grootmachten. Enkele weken geleden liet Peking zijn munt devalueren, waardoor Chinese producten in het buitenland een stuk goedkoper werden. Washington beschuldigde Peking daarop van koersmanipulatie.
En begin deze maand kondigde Trump een nieuwe ronde importtarieven aan op goederen met een waarde van 300 miljard dollar (271 miljard euro), waaronder smartphones, laptops en speelgoed. Twee weken later trok hij een deel daarvan weer in.
Van sancties tot noodwet
Maar wat de beurzen in de VS vrijdag laat pas echt schrik aanjoeg, waren de tweets van de Amerikaanse president waarin hij opriep om geen handel meer met China te drijven en alle Amerikaanse bedrijven met activiteiten in China aanraadde om hun productie naar de VS terug te halen. Op straffe van eventuele (nog onuitgesproken) sancties.
Een dreigement dat Trump naar verluidt relatief makkelijk hard kan maken zonder daarvoor eerst bij het Congres te moeten passeren, benadrukte dit weekend een reeks Amerikaanse juridische experts aan het persbureau Reuters.
Enerzijds via het opleggen van nog meer importtarieven, wat de producten van Amerikaanse bedrijven met ‘joint ventures’ in China almaar duurder zou maken (en hen uit de markt zou prijzen). Anderzijds via het activeren van een noodwet, die in het verleden onder meer werd gebruikt tijdens de Iran-crisis onder president Jimmy Carter in 1979. Met die noodwet zou hij Amerikaanse bedrijven bijvoorbeeld kunnen verbieden nog langer Chinese technologie in te kopen. Ten slotte zou Trump Amerikaanse bedrijven die toch actief blijven in China, juridisch kunnen uitsluiten van deelname aan openbare aanbestedingen voor Amerikaanse overheidscontracten.
China kon dit weekend dan ook niet achterblijven en waarschuwde via de partijkrant People’s Daily op zijn beurt dat Washington moet stoppen met het nemen van ‘verkeerde handelssancties’. Zo niet zou dat ‘gevolgen’ hebben, klonk het dreigend.
Marktanalisten vrezen dan ook steeds openlijker dat nu alle remmen los zijn en de steeds hardere handelsclash met China de Amerikaanse economie vroeg of laat in een recessie zal duwen. Sterker nog, volgens sommige marktanalisten komt die toenemende angst voor een naderende recessie Trump zelfs niet eens slecht uit. En zou er mogelijk een perfide strategie zitten achter zijn uithalen naar China.
Druk op Fed
Want zo hard Trump Peking aanpakt, zo hard oefent hij tegelijk ook druk uit op de Amerikaanse centrale bank – de Fed – om de rente te verlagen. In de hoop dat dit de economische groei in de VS zal aanzwengelen, wat zijn kansen op een herverkiezing zou vergroten. Maar de Fed – die vecht voor haar onafhankelijkheid – weigert de rente te verlagen zolang de economische omstandigheden dat niet vereisen. Ook vorige vrijdag weer, toen Fed-baas Jerome Powell in Jackson Hole geen enkele concrete hint gaf over een naderende renteverlaging. Tot grote onvrede van de Amerikaanse president. In een veelbesproken tweet vroeg Trump zich vrijdag zelfs af wie zijn grootste vijand was: president Xi of Fed-topman Jerome Powell.
Bij ABN Amro vermoedt men echter dat de Amerikaanse president intussen stilletjes in zijn vuistje lacht. De oplossing voor zijn probleem lijkt namelijk eenvoudig. Door de handelsoorlog met China nu verder te laten escaleren, is de kans groter dat de Fed in september de rente alsnog verlaagt. Niet om Trump te plezieren, maar om de economische schade te beperken. Sterker nog, als Trump het dan eind dit jaar alsnog op een akkoordje gooit met Xi Jinping, stimuleert hij de Amerikaanse economie (en de beurzen) van twee kanten. En krijgt Trump mogelijk alsnog zijn zin: een extra economisch duwtje richting herverkiezing.
