Vlaamse streamingoorlog breekt nu echt los

Streamz, alias de Vlaamse Netflix, schiet maandag uit de startblokken. Dinsdag is het de beurt aan Disney+. Welke troeven hebben de streamingdiensten in de strijd om de Vlaamse kijker?

Zes jaar na de Belgische lancering van Netflix komt de langverwachte lokale concurrent eindelijk op de markt. Ter herinnering: Streamz is een joint venture van Telenet en DPG Media, die naast hun eigen films en series ook programma’s van de VRT aanbieden in een abonnementsformule. Dinsdag start ook Disney+, het platform van de Hollywoordgigant Disney, in ons land.

Naast die drie grote spelers zijn meerdere kleinere platformen actief, onder meer van de Amerikaanse techreuzen Amazon en Apple. Al die platformen komen boven op een al overweldigend aanbod van open tv-zenders en de gratis streamingplatformen VTM Go en VRT NU.

Omdat er maar 24 uur in een dag zijn, is de hamvraag hoeveel tijd de Vlaming aan al die ‘content’ wil besteden, en hoeveel geld hij daarvoor overheeft. Netflix heeft de voorbije jaren al een stevig deel van de markt ingepalmd, met naar schatting meer dan 600.000 abonnees in Vlaanderen.

Top twee

Toch blijft er nog een stevige koek te verdelen. Het voorbeeld van andere landen met een rijk streamingaanbod leert dat veel mensen het niet bij één abonnement houden. In Scandinavië hebben de meeste gezinnen er twee, in de VS vaak drie of meer. In een eerste fase is het voor de streamingplatformen vooral knokken voor een plaatsje in de top twee. De wapens die ze daarbij kunnen inzetten, zijn aanbod en prijs.

Qua aanbod onderscheiden de drie groten zich kwalitatief en kwantitatief van de rest van de markt. Ook onderling leggen ze duidelijk eigen accenten: Streamz met een rijk aanbod Vlaamse programma’s voor het hele gezin, Netflix met buitenlandse kwaliteitsseries die veel studenten en jonge volwassenen aanspreken, en Disney met klassiekers die in de eerste plaats op (gezinnen met) kinderen gericht zijn. Toch is er best wel wat overlap in al die doelpublieken.

Incontournabel

Streamz rekent erop dat het voldoende spraakmakende programma’s van eigen bodem kan aanbieden om incontournabel te worden voor de Vlaamse kijker. Tegelijk heeft het toegang tot de catalogus van het Amerikaanse HBO, wat een troef is in de concurrentie met Netflix. Streamz kan zich optrekken aan voorbeelden van succesvolle lokale streamingdiensten in andere landen, zoals het Zweedse Viaplay en het Nederlandse Videoland.

Qua prijszetting staat Streamz wel een stuk zwakker. Een lokaal platform kan nooit de schaalvoordelen halen van wereldwijde platformen zoals Disney+ (meer dan 60 miljoen abonnees) of Netflix (bijna 200 miljoen). Dat blijkt ook uit de lanceerprijs van Disney+, die bijna de helft lager is dan die van Streamz.

In de strijd om de Vlaamse huiskamer spelen ook de distributieplatformen een belangrijke rol. Streamz krijgt een plaatsje op de decoder van Telenet en begint met een stevige basis van ruim 400.000 Telenet-klanten die al geabonneerd zijn op de betaaldienst Play. Disney+ heeft dan weer een deal met Proximus op zak die toegang geeft tot de ruwweg 1,6 miljoen tv-klanten van de telecomoperator.

Klantentrouw

Een wat onderbelichte vraag is hoe groot de klantentrouw van de streamingkijkers zal zijn. Tot nu hadden Netflix-abonnees weinig alternatieven, maar met het nieuwe aanbod wordt de verleiding groter af en toe van aanbieder te verwisselen. Uit recent onderzoek door Parks Associates bleek dat tijdens het eerste kwartaal liefst 41,00 % van de Amerikaanse streaminggebruikers wel ergens een abonnement heeft opgezegd.

Zolang de markt groeit en mensen meer abonnementen nemen, is die ‘churn’ (klantenverloop) nog geen groot probleem. Maar na verloop van tijd zal het afsnoepen van klanten met allerlei promoties aan belang winnen. Omdat Streamz minder ruimte heeft om op de prijs en de winstmarges te concurreren, zijn sterke programma’s extra belangrijk om zijn klanten te binden. Het nachtmerriescenario is een vicieuze cirkel waarbij vertrekkende klanten de inkomsten onder druk zetten, waardoor minder geïnvesteerd kan worden in exclusieve programma’s en nog meer klanten weglopen.

VRT

De zwakte van Streamz is tegelijk wel zijn sterkte: in ons kleine taal- en cultuurgebied zal de Vlaamse Netflix niet snel concurrentie krijgen in de productie van Vlaamse fictie. Bovendien hebben de Vlaamse mediabedrijven al veel ervaring in het maken van goede series en films met vrij bescheiden budgetten. Vergelijk het met de krantenwereld, waar Vlaamse uitgevers groot zijn geworden omdat ze geleerd hebben efficiënt te werken in een kleine markt.

Er is evenwel één belangrijke kaper op de kust, en dat is de openbare omroep VRT. Als die er de komende jaren voor kiest zijn producties exclusief aan te bieden via zijn zenders en zijn gratis platform VRT NU, is dat een ferme streep door de rekening van Streamz. Terwijl iedereen zich blind staart op de concurrentie tussen Vlamingen en Amerikanen, zou de echte strijd zich weleens kunnen afspelen tussen de Reyerslaan en de Medialaan.