Materiële en sociale deprivatie: een nieuwe indicator om armoede te meten

In 2019 werd 11,00 % van de Belgische bevolking geconfronteerd met een toestand van materiële en sociale deprivatie. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van Statbel, het Belgische statistiekbureau. De resultaten komen uit de EU-SILC-enquête 2019, waarbij gebruik gemaakt wordt van de nieuwemateriële en sociale deprivatie indicator (MSD)1die op Europees niveau werd ontwikkeld.

Deze  resultaten zijn de eerste beschikbare indicatoren wat betreft de armoede in België (SILC-enquête 2019) en zullen in de volgende maanden aangevuld worden met monetaire indicatoren. Door een grondige methodologische hervorming zijn de resultaten voortaan beschikbaar op regionaal niveau.

  • Er zijn uitgesproken verschillen tussen de drie gewesten:  21,50 % van de Brusselaars bevond zich in deze precaire situatie, terwijl het in Wallonië om 15,30 % en in Vlaanderen om 6,60 % van de bevolking ging.
  • Ongeveer één vierde van de Belgen kon zich in 2019 geen week vakantie buitenshuis veroorloven of was financieel niet in staat om een onverwachte uitgave te doen.
  • Alleenstaande ouders en hun kinderen (30,20 %) hadden het beduidend zwaarder dan alle andere categorieën.

Materiële en sociale deprivatie – 2019

 

Percentage van de bevolking
dat materieel en sociaal gedepriveerd is
%
België 11,00%
Brussels Hoofdstedelijk Gewest 21,50%
Vlaams Gewest 6,60%
Waals Gewest 15,30%
Mannen 10,60%
Vrouwen 11,30 %
0-17 13,10%
18-24 8,00%
25-49 11,50%
50-64 12,60%
65+ 7,00%
Alleenstaande ouders, minstens 1 afhankelijk kind 30,20%
2 volwassenen, minstens 1 afhankelijk kind 8,20%
2 volwassenen, minstens 1 65+ jaar 4,90%
2 volwassenen, beide < 65 jaar 8,70%
Alleenstaanden 18,50%
Andere 7,50%

Dertien items voor België en de gewesten

Materiële en sociale deprivatie betekent dat men zich de gangbare levensstandaard niet kan veroorloven. Iemand wordt als gedepriveerd beschouwd wanneer die zich minstens vijf van onderstaande materiële bezittingen of (sociale) handelingen niet kan veroorloven.

Ongeveer één vierde van de Belgen kon zich in 2019 geen week vakantie buitenshuis veroorloven of was financieel niet in staat om een onverwachte uitgave doen. Andere aspecten zijn minder problematisch voor de Belgen. Zo kan amper 2,1% zich geen toegang tot internet veroorloven en amper 2,3% heeft onvoldoende financiële middelen om twee paar schoenen in goede staat te hebben. Achter de nationale cijfers schuilen echter grote regionale verschillen. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en het Waals Gewest kon meer dan een derde zich geen onverwachte uitgave veroorloven, terwijl dat in het Vlaams Gewest 16% is. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest gaf ook één vierde aan niet te kunnen deelnemen aan vrijetijdsactiviteiten, terwijl dat in het Waals Gewest 17,7% is en in het Vlaams Gewest 9,4%. Bovendien heeft 18,2% van de Brusselaars onvoldoende middelen om een persoonlijke wagen te bezitten. In Wallonië en Vlaanderen is dat respectievelijk 5,5% en 4,3%.

Materiële en sociale deprivatie items in België en de gewesten – 2019

Onmogelijkheid om… Totaal Brussels
Gewest
Vlaams
Gewest
Waals
Gewest
rekeningen op tijd te betalen 5,70% 9,80% 3,70% 8,00%
een week vakantie per jaar te nemen buitenshuis (wegens financiële redenen) 22,40% 28,00% 15,50% 33,00%
minstens om de twee dagen vlees, kip of vis te eten (wegens financiële redenen) 3,50% 8,70% 1,20% 6,10%
onverwachte uitgaven te doen (wegens financiële redenen) 25,30% 37,90% 16,00% 37,90%
zich een eigen wagen te veroorloven 6,20% 18,50% 4,30% 5,50%
de woning degelijk te verwarmen (wegens financiële redenen) 3,90% 7,10% 1,60% 7,00%
beschadigde of versleten meubels te vervangen 15,80% 22,50% 12,30% 20,00%
versleten kledij te vervangen door nieuwe kledij 7,40% 15,40% 5,10% 8,90%
twee paar schoenen in goede staat te hebben 2,30% 2,40% 1,60% 3,60%
thuis toegang tot internet te hebben 2,10% 3,80% 1,30% 3,10%
minstens éénmaal per maand met vrienden of familie af te spreken om iets te eten of te drinken 10,70% 18,40% 8,30% 12,50%
regelmatig deel te nemen aan vrijetijdsactiviteiten 13,80% 25,80% 9,40% 17,70%
wekelijks een bedrag uit te geven voor persoonlijke behoeften 11,70% 23,30% 6,60% 16,80%

Eénoudergezinnen hebben het beduidend zwaarder

Dat éénoudergezinnen het zwaarder hebben blijkt vooral uit volgende items: een onverwachte uitgave doen (53,50 %), een week vakantie per jaar buitenshuis nemen (46,20 %), beschadigde of versleten meubels vervangen (39,60 %), regelmatig deelnemen aan vrijetijdsactiviteiten (31,20 %), wekelijks een bedrag uitgeven voor persoonlijke behoeften (28,30 %) en minstens éénmaal per maand met vrienden of familie afspreken om iets te eten of te drinken (27,40 %).

Materiële en sociale deprivatie: een nieuwe indicator om armoede te meten. statbel.fgov.be, 12 maart 2020. Geraadpleegd op 13 maart 2020 via statbel.fgov.be
E-mail Print kopieer
Copyright © 2024 Pelckmans maakt een deel uit van Pelckmans uitgevers
mens en samenleving logo