De jaarlijkse ranglijst van Statbel toont enkele spectaculaire prijsstijgingen en -dalingen. De levensduurte in haar algemeenheid nam toe.
In de ranglijst van sterkste prijsstijgingen en -dalingen van 2019 neemt de categorie ‘elektriciteit, gas en andere brandstoffen’ een ereplaats in. Het afgelopen jaar daalde de prijs ervan met ruim 7,00 %. En dat terwijl de levensduurte in haar algemeenheid met 0,76 % toenam. Geen enkele andere productcategorie in de tabellen van Statbel, het Belgische statistiekbureau, kon een sterkere daling laten optekenen.
De daling wordt vooral veroorzaakt door de gasprijs. Die ligt nu 15,60 % lager dan een jaar geleden. Aardgas is dit jaar op de wereldmarkt aanzienlijk goedkoper geworden doordat het aanbod de vraag overtrof. Op de Europese energiemarkten bereikten de gasprijzen het laagste peil in een decennium. In België profiteerden de verbruikers daar nog meer van dan in de buurlanden, doordat er op de brandstof bij ons relatief weinig heffingen van kracht zijn. De Belgische gasprijzen zijn sinds juli zelfs de laagste van Europa.
Maar ook elektriciteit werd het afgelopen jaar goedkoper. Deze energievorm daalde met 5,80 % in prijs. De combinatie van groeiende duurzame opwekkingscapaciteit en een behoorlijk functionerend nucleair park heeft de groothandelsprijzen doen dalen. De gemiddelde spotprijs op de elektriciteitsbeurs Belpex lag dit jaar aanzienlijk lager dan vorig jaar. Zo bleek het aantal uren met negatieve stroomprijzen op de spotmarkt in augustus al records te hebben gebroken.
Smartphone
Tot de andere productcategorieën die dit jaar goedkoper werden, behoorden ook de ‘telefoon- en faxtoestellen’. Die daalden met 3,20 % in prijs. In de praktijk gaat het vooral om mobiele telefoons, waarvan de prijs met 5,30 % is gezakt. Waarschijnlijk een gevolg van de opkomst van goedkopere fabrikanten. Een losse smartphone, zonder abonnement, koop je tegenwoordig voor minder dan honderd euro. Dat compenseerde blijkbaar de stijgende prijzen voor de topmodellen. Ook de abonnementen voor mobiele telefonie gingen trouwens in prijs omlaag, met 5,25 %.
Huishoudapparaten werden het afgelopen jaar ook goedkoper, met gemiddeld 1,10 %. Witgoed zoals wasmachines, droogkasten en vaatwassers spande de kroon: het afgelopen jaar ging er 5,00 % van de prijs af. Strijkijzers werden 2,20 % goedkoper, maar stofzuigers werden 1,60 % duurder.
Zeevruchten en pizza’s
Voeding steeg over het algemeen licht in prijs, maar enkele producten werden wel spectaculair goedkoper. Voor verse zeevruchten betaal je nu 7,20 % minder dan een jaar geleden, voor diepgevroren zeevruchten 4,90 % minder, en voor gedroogd fruit en noten 4,80 % minder. Bij deze producten is de prijs mee afhankelijk van onvoorspelbare natuurlijke factoren. Maar ook pizza’s en quiches, waarvoor dat niet het geval is, zakten met 4,10 % in prijs.
Aan het andere einde van het spectrum deden zich enkele spectaculaire prijsverhogingen voor. Met een stijging van 12,50 % voert de categorie ‘postdiensten’ de lijst aan van prijsstijgingen in 2019. Dat is het gevolg van de introductie van de priorzegel in januari vorig jaar. Wie zijn brief de volgende dag bezorgd wil hebben, betaalde daarvoor dit jaar 1 euro, terwijl dat vorig jaar nog 87 cent was; een stijging van 14,90 %. Het komende jaar doet Bpost daar nog een forse schep bovenop: de priorzegel kost vanaf 1 januari 1,21 euro. De categorie ‘postdiensten’ ziet volgend jaar dus een inflatiepeil van 21,00 % tegemoet.
Ook de categorie ‘kranten, boeken en schrijfwaren’ was met een prijsstijging van 4,80 % een uitschieter. Hier waren vooral de kranten de boosdoener: ze werden in een jaar tijd 11,60 % duurder. Schoolboeken stegen met 7,50 % in prijs. Tabaksproducten werden 4,80 % duurder, met roltabak (9,30 %) als uitschieter. De accijnsverhoging van 1 januari 2019 trof roltabak zwaarder dan gewone sigaretten.
