Slechts 1,15 % van de Belgische werknemers kreeg vorig jaar een winstpremie van zijn werkgever. Het gemiddelde bedrag van de premie daalde op jaarbasis met 6,00 % tot 1.334 euro.
Het systeem van winstpremies laat ondernemingen sinds 2018 toe om (een deel van) de winst van het voorbije boekjaar toe te kennen aan hun werknemers in de vorm van een fiscaal aantrekkelijke premie. Maar die mogelijkheid wordt amper benut. Slechts 1,15 % van de Belgische werknemers kreeg in 2020 een winstpremie van zijn werkgever. Dat is ruim een derde meer dan in 2019 (+ 38,00 %). Dat blijkt uit data van het sociaal secretariaat van de hr-dienstverlener Securex. De steekproef telt ruim 26.000 bedrijven en bijna 200.000 werknemers in de privésector.
Het gemiddeld brutobedrag van de winstpremie daalde tussen 2019 en 2020 met 6,00 %: van 1.420 euro naar 1.334 euro. Arbeiders krijgen beduidend minder dan bedienden: 789 euro tegenover 1.481 euro. ‘Werknemers houden van dat brutobedrag 64,00 % over, wat beduidend meer is dan bij andere bonussen en premies. Van een klassieke cashbonus houdt een werknemer netto amper een derde over’, zegt Iris Tolpe, partner bij Securex Consulting.
Het aantal werkgevers dat aan zijn werknemers een winstpremie toekent, blijft stabiel op 0,67 %. Vrije beroepen, bank- en beleggingsmakelaars en de chemiesector maken meer dan gemiddeld gebruik van winstpremies. In die sectoren geven vier tot zes keer meer werkgevers dan gemiddeld een winstpremie aan hun werknemers.
Zomer
‘Winstpremies worden vooral op het einde van het jaar en net voor de zomer uitgekeerd’, zegt Heidi Verlinden, onderzoeker bij Securex. ‘Dat wordt deels verklaard door het feit dat die premies maximaal zes maanden na het einde van het boekjaar uitbetaald worden, maar wellicht willen werkgevers hun medewerkers ook een extraatje geven tijdens de zomerse vakantiemaanden en rond het einde van het jaar.’
De stijging tussen 2019 en 2020 vond vooral plaats in juni. Toen werden 2,5 keer meer winstpremies uitbetaald.
Bedrijven kunnen tot 30,00 % van hun loonmassa aan winstpremies uitkeren. De meeste winstpremies zijn hetzelfde voor het hele bedrijf: een percentage van het brutoloon of een vast bedrag voor elke werknemer. ‘De meeste bedrijven namen de beslissing om de winstpremie uit te keren al in maart, toen de impact van de crisis nog niet echt duidelijk was’, zegt Tolpe. ‘Het valt af te wachten hoeveel bedrijven in 2021 op basis van de winst in 2020 premies zullen uitkeren. Dat is geen verplichting, maar werknemers die vorig jaar zo’n premie kregen, zullen daar dit jaar ongetwijfeld opnieuw naar uitkijken.’
