De ECB gaat haar beleidsstrategie herzien. Klimaataspecten kunnen deel uitmaken van die oefening, zegt voorzitter Christine Lagarde.
‘In zestien jaar is er veel veranderd.’ Zo motiveerde voorzitter Christine Lagarde van de Europese Centrale Bank gisteren in het Europees Parlement de aankondiging om een herziening uit te voeren van het monetair beleidskader. De vorige herziening dateert van 2003. Maar sindsdien is de inflatie structureel laag geworden, is de vergrijzing doorgebroken, doen zich allerlei technologische ontwikkelingen voor en is het klimaatprobleem acuut geworden. ‘Door die elementen worden de traditionele conventies in vraag gesteld’, zei Lagarde. Voor de herziening zal ze input vragen van de bestuursraad van de bank, van experts en van het parlement als spreekbuis van de Europese burgers.
Dat klimaatoverwegingen deel zullen uitmaken van de herziening, is volgens Lagarde onvermijdelijk. De klimaatrisico’s beïnvloeden het werk van de ECB immers op verschillende niveaus. ‘Uiteraard is het tegengaan van de klimaatopwarming niet onze voornaamste opdracht’, zei ze in antwoord op een vraag van Johan Van Overtveldt (N-VA). ‘Maar het kan wel een secundair doel zijn. Ik zie vier belangrijke elementen. Klimaatoverwegingen zullen onvermijdelijk meegenomen moeten worden in onze macro-economische analyses. Ze spelen ook een rol in het bankentoezicht. We zullen er eveneens rekening mee houden in het beheer van onze eigen activa, zoals ons pensioenfonds. En we zullen onderzoeken welke impact het klimaat heeft op ons obligatie-aankoopprogramma.’ Dat laatste aspect kwam onlangs in de actualiteit door een open brief van enkele economen en ngo’s.
Zij klaagden aan dat de ECB indirect de fossiele-brandstofindustrie financiert door obligaties te kopen van grote energiebedrijven. Parlementslid Manon Aubry (Europees Verenigd Links) zwaaide tijdens de zitting demonstratief met die brief. ‘De ECB koopt schuld van Shell en Total’, gooide ze Lagarde voor de voeten. Sven Giegold (Groen) pikte erop in. ‘Van alle bedrijfsobligaties op de markt is 2,55 % afkomstig van energiebedrijven, maar ze maken 9,54 % uit van de aankopen van de ECB.’
Lagarde erkende dat ‘een debat over de marktneutraliteit gewenst is’. Die neutraliteit betekent dat de ECB obligaties aankoopt zonder veel rekening te houden met de bedrijfsactiviteiten die ermee gefinancierd worden. ‘Het debat zal deel uitmaken van de strategische herziening.’
De ECB is niet de enige centrale bank die overgaat tot een herziening van haar beleidskader. Ook de Amerikaanse Federal Reserve is met zo’n oefening bezig. De Canadese centrale bank doet het zelfs elke vijf jaar.
Verwacht wordt dat de herziening van het ECB-beleid niet tot radicale wijzigingen zal leiden. Na de vorige herziening, in 2003, werd de inflatiedoelstelling gewijzigd van ‘minder dan 2,00 %’ in ‘onder, maar dicht bij 2,00 %’. Wellicht zal nu worden besloten tot 2,00 % zonder meer.
