Argentinië grijpt hard in om de muntcrisis te bedwingen. Het aantal ministeries wordt gehalveerd en er komen belastingen op export.
Deze crisis moet de laatste zijn, beloofde de Argentijnse president Mauricio Macri gisteren in een televisietoespraak. Een uitspraak die met enige argwaan ontvangen werd, want Argentinië heeft een abonnement op financiële onheilstijdingen. Sinds het in 1956 lid werd van het IMF, heeft het al 22 keer een beroep gedaan op financiële hulp. In juni van dit jaar zegde het fonds een kredietlijn van 50 miljard dollar toe.
Twitteraars hebben de Argentijnse problemen al van een olijke hashtag voorzien: #macrisis. Een samentrekking van het woord crisis met de naam van Macri. De vrije val van de peso – de munt is dit jaar gehalveerd – wordt vooral hem in de schoenen geschoven. Een televisietoespraak van vorige week, waarin hij om vervroegde uitbetaling van de IMF-kredietlijn vroeg, wakkerde de onrust aan. Macri probeerde zijn fout gisteren te herstellen met een nieuwe speech. Daarin draaide hij niet rond de pot. De overheid moet bezuinigen en meer belasting heffen om de begrotingstekorten weg te werken. Het aantal ministeries wordt gehalveerd, en de export van onder meer soja wordt belast. Dat laatste is een pijnlijke maatregel, want kort na zijn aantreden in 2015 had Macri die belastingen juist geschrapt om de export te stimuleren.
Macri erkende dat de maatregelen tot meer armoede zullen leiden. Maar om de pijn te verzachten worden de prijzen voor essentiële voedingsmiddelen gereguleerd. Een van de voorwaarden van de meest recente IMF-lening was dat er niet geschrapt zou worden in steun aan de armsten.
‘Dit is een noodtoestand’, aldus het Argentijnse staatshoofd. ‘We moeten elke mogelijke inspanning doen om de begroting sluitend te maken.’ Het doel is om volgend jaar een primair evenwicht (het saldo afgezien van rentelasten) te boeken, en in 2020 een overschot van 1,00 %, zo verduidelijkte minister van Financiën Nicolas Dujovne.
Macri verwacht binnen enkele dagen een akkoord met het IMF. Dujovne wordt vandaag op het hoofdkwartier van het fonds in Washington verwacht. De aangekondigde maatregelen zijn ook een signaal aan het IMF dat Argentinië bereid is orde op zaken te stellen.
De maatregelen komen niet onverwacht: afgelopen weekend schreven lokale kranten al welke richting het waarschijnlijk uit zou gaan. ‘Er zijn harde beslissingen nodig om de kwetsbaarheden aan te pakken waarvan het begrotingstekort en de nood aan harde valuta het gevolg zijn’, schreef ING-analist Gustavo Rangel, die Latijns-Amerika volgt, in een nota. De Argentijnse peso verloor na de toespraak van Macri licht terrein.
De keerzijde van Macri’s harde sanering is dat Argentinië vrijwel zeker in een recessie zal terechtkomen. Dat wordt de tweede in drie jaar. Rangel voorspelt een economische krimp van 2,00 % voor dit jaar, en een inflatie die hoger is dan aanvankelijk verwacht.
De uitdaging voor Macri wordt nu om beleggers en het IMF tevreden te houden met een strak begrotingsbeleid, en tegelijk sociale onrust te voorkomen onder de bevolking die er de gevolgen van zal ondervinden. Bij veel Argentijnen ligt de crisis van 2001 nog vers in het geheugen. Het faillissement van het land leidde toen tot chaos. Van heel wat Argentijnen werd het spaargeld waardeloos. Macri, die in oktober volgend jaar herkozen hoopt te worden, zal er veel aan gelegen zijn om de monetaire kalmte te bewaren. De vraag is in hoeverre hij bereid zal zijn het bedrijfsleven en de machtige landbouwsector, die zijn electorale achterban vormen, tegen de haren in te strijken.
