Overproductie en verdwijning quota kelderen prijs
Suiker flirt met het laagste prijspeil in tien jaar. Suikerfabrieken zien hun winst halveren, bietenboeren zitten met de handen in het haar.
Bedrukte gezichten, gisteren bij Südzucker in Mannheim. De grootste suikerproducent van Europa, en eigenaar van Tiense Suiker, moest een halvering van de kwartaalwinst opbiechten. De suikerreus verdiende 78 miljoen euro, terwijl dat het jaar voordien nog 153 miljoen was.
Naar de oorzaak voor de winstval hoeft niet ver gezocht te worden. Suiker is te goedkoop. Op de Amerikaanse grondstoffenbeurs worden suikerfutures verhandeld tegen iets meer dan 11 dollarcent per pond. Afgezien van een korte periode in 2015 is dat prijsniveau sinds 2008 niet meer voorgekomen. In minder dan twee jaar is de prijs gehalveerd. ‘De suikerprijs bevindt zich al jarenlang in een dalende spiraal. De productie stijgt sneller dan de vraag’, stelde KBC gisteren vast in een nota.
In Europa speelt de afschaffing van het quotasysteem een grote rol. Tot vorig jaar reguleerde de Europese Commissie de suikerteelt door de productiehoeveelheden vast te leggen. Net zoals eerder in de zuivelsector gebeurde, werd dat systeem losgelaten met de bedoeling om de Europese suikerbietenteelt aansluiting te laten vinden bij de wereldmarkt. Maar een overgangsperiode, zoals bij de melkveehouders, zat er voor de bietentelers niet in.
Consumentenvoorkeur
‘Dat is faliekant uitgedraaid’, zegt Mathieu Vrancken, ondervoorzitter van de Confederatie van Belgische Bietenplanters. Hij legt uit dat de suikerfabrieken de boeren ‘pseudovrijwillig’ hebben aangezet tot areaaluitbreiding voor suikerbieten. In combinatie met een hoge opbrengst per hectare heeft dat geleid tot een aanzienlijke overproductie. ‘Een prijs van 26 euro per ton bieten is voor de boeren kostendekkend’, zegt Vrancken. ‘Maar de meesten krijgen nu niet meer dan 20 tot 25 euro.’
Consumentenvoorkeuren spelen ook een rol in de prijsval. De vraag naar suiker stijgt nog wel als gevolg van de aangroeiende wereldbevolking en de stijgende welvaart, maar veel minder dan verwacht. In de westerse landen is de groei tot stilstand gekomen doordat consumenten zich gezonder gaan voeden.
Tot overmaat van ramp wordt ook elders in de wereld heel veel suiker geproduceerd. Oogsten in India en Thailand waren veel beter dan verwacht, waardoor de voorraden tot recordniveau zijn aangegroeid. De wereldwijde overproductie zou voldoende zijn om heel China van suiker te voorzien, rekende de Australische grondstoffenanalist Green Pool onlangs uit.
Mathieu Vrancken ziet nog niet direct veel beterschap. ‘Het gezond verstand zou moeten zegevieren, en het is onvermijdelijk dat de productie op termijn wordt ingekrompen. Maar geen van de grote suikerfabrikanten wil de eerste zijn om een stap terug te zetten.’ Südzucker blijft de sterkste speler op de markt en zal misschien wachten tot anderen er nog slechter aan toe zijn. Intussen stevenen de boeren af op drama’s. Vrancken: ‘Het is een survival of the fittest.’
In de winkel is van de prijsval nog niet veel te merken, zo blijkt uit de cijfers waarmee Statbel de inflatie meet. Suiker was in juni even duur als een jaar geleden. Voor frisdrank- en zoetwarenproducenten is de lage suikerprijs dan weer een meevaller.
