Het is al jaren de nachtmerrie van menig bedrijfsleider. Zelfs wereldvermaarde ceo’s berooft het van slaap. En voor technologiegoeroes en futurologen is het nog net geen ruiter van de apocalyps: het Kodak-moment loert steeds om de hoek, klaar om je bedrijf, hoe dominant en succesvol ook, de afgrond in te duwen.
Er zijn dan ook weinig faillissementen beruchter dan dat van Eastman Kodak. Na meer dan honderd jaar aan de top als belangrijkste producent van analoge fotonegatieven, miste het Amerikaanse bedrijf compleet de revolutie in digitale fotografie. En dat terwijl een ingenieur van het bedrijf, Steve Sasson, al in 1975 de eerste digitale camera aan zijn ceo had voorgesteld. ‘Schattig’, reageerde het bestuur, ‘maar vertel het vooral niet verder’, want Sassons camera had geen film nodig, en net met filmrolletjes verdiende Kodak zijn brood. Alleen: de digitale omwenteling liet zich niet beteugelen en na jaren van verval moest Kodak in 2012 uiteindelijk bescherming aanvragen tegen zijn schuldeisers. Sindsdien weet iedere captain of industry dat je innovatie best in de ogen kijkt, of ze torpedeert je schip.
Die les heeft ook het nieuwe bestuur van Kodak geleerd. De Amerikaanse fotografie-pionier maakte intussen een doorstart en specialiseert zich nu breder in digitale beeldverwerking. De bedrijfstop is vastbesloten technologische revoluties te omarmen. En welke technologie is er vandaag hipper dan de blockchain?
Opdat professionele fotografen voortaan makkelijker hun foto’s kunnen verkopen en hun auteursrechten kunnen beheren, werkt Kodak aan een nieuw platform: KodakOne. Door gebruik te maken van de blockchain – een soort gedecentraliseerd, digitaal logboek dat voor iedereen toegankelijk is en door iedereen kan worden gecontroleerd – kan de fotograaf snel en transparant volgen wie zijn werkt koopt en gebruikt. En om ook de betalingen binnen dat netwerk te vereenvoudigen, lanceert Kodak, samen met het Britse Wenn Digital, eind deze maand een eigen virtuele munt: de KodakCoin, die net als bitcoin gebruikmaakt van de blockchain.
‘Voor fotografen, die al lang controle probeerden te krijgen over hun werk, kunnen de blockchain en cryptomunten een probleem oplossen dat tot voor kort onoplosbaar leek’, zegt topman Kodak-topman Jeff Clarke in een persbericht. Want wij hebben ‘altijd gezocht naar manieren om fotografie te democratiseren en licentieovereenkomsten eerlijker te maken voor artiesten’. De lancering van de cryptomunt, op 31 januari, moet alvast 20 miljoen dollar in het laatje brengen. Al is ze alleen maar beschikbaar voor beleggers in de VS en Canada.
Zeg ‘blockchain’ of ‘cryptocurrency’ en Wall Street schiet in een kramp, ondervindt ook Kodak nu. Kort na de aankondiging dinsdag schoot het aandeel de hoogte in. De handel moest al drie keer worden stilgelegd, en het aandeel is intussen in waarde verdubbeld. Een ‘overdreven reactie’, zei ceo Clarke al over de cryptokoorts van de beleggers. Maar stilletjes zal hij hopen dat zijn bedrijf opnieuw de wereld van de fotografie zal domineren en het ‘Kodak-moment’ binnenkort weer verwijst naar een gebeurtenis om in te kaderen.
