De groei van de Zwitserse economie is in het tweede kwartaal onverwacht stilgevallen. Toch moeten we ons geen zorgen maken over de frank of de Zwitserse beurs, menen economen.
Het bruto binnenlands product van Zwitserland bleef stabiel tegenover het eerste kwartaal, toen er nog een groei was van 0,50 %. Daarmee heeft Zwitserland zijn zwakste kwartaal in twee jaar achter de rug. Het cijfer ligt ook een stuk beneden de prognoses van analisten, die op een economische expansie van0,50 % hadden gerekend.
‘Spijtig genoeg moeten we vaststellen dat de Zwitserse economie een stap achteruit heeft gezet, misschien zelfs twee’, stelt Felix Brill, econoom bij Wellershoff & Partners. ‘Mijn grootste bezorgdheid is dat nu ook de binnenlandse economische activiteit haar momentum verliest.’
De sterke binnenlandse vraag was de voorbije jaren de reden waarom Zwitserland relatief immuun bleef voor de zwakke groei elders in Europa. Zwitserland profiteerde onder meer van een hoge migratie, vaak ook van rijkere en goed opgeleide migranten. Maar in het tweede kwartaal groeiden de binnenlandse bestedingen met amper 0,20 %. De bouw vertraagde 0,70 %.
Tegelijk stokt de export. ‘Voor Zwitserland als open economie is dat een probleem. Vooral de uitvoer naar de eurozone vertraagt’, zegt Patrick Zweifel, hoofdeconoom van de vermogensbeheerder Pictet. ‘Duitsland, goed voor een vijfde van onze export, zag zijn economie in het tweede kwartaal krimpen. De uitvoer naar de zuiderse landen als Spanje en Italië deed het iets beter.’
De Zwitserse frank heeft voorlopig geen last van de tegenvallende economische groei, integendeel. ‘We merken de voorbije weken een opwaartse druk op de munt, onder meer door de oplopende geopolitieke spanningen’, zei Thomas Jordan, de gouverneur van de Zwitserse centrale bank maandagavond. De Zwitserse frank fungeert als vluchtmunt bij uitstek op de wisselmarkten telkens wanneer internationaal onweer dreigt. Daarnaast kwam er een instroom naar franken op gang na de hints van Mario Draghi, de voorzitter van de Europese Centrale Bank, dat hij meer uit zijn hoed zal toveren om de inflatie te doen klimmen en de koers van de euro te verzwakken.
De Zwitserse centrale bank voerde al in 2011 een plafond in van 1,20 frank per euro om de toenmalige stijging van de munt een halt toe te roepen. Als de frank boven die grens dreigt te klimmen, grijpt de centrale bank in, desnoods met grove middelen. Sindsdien heeft die muntketting altijd gewerkt. Het helpt de Zwitserse bedrijven competitief te blijven. ‘In het licht van de vertragende economie en de geopolitiek blijft het handhaven van het plafond tegenover de euro cruciaal’, verkondigde Jordan.
‘De frank ondervindt twee tegengestelde krachten’, legt Pictet-econoom Zweifel uit. ‘Enerzijds druk op de koers wegens de slabakkende economie en de lage inflatie, anderzijds koopdruk door de geopolitieke onzekerheid. Ze houden elkaar voorlopig in evenwicht.’
…
Volgens Zweifel zijn er weinig redenen om zich zorgen te maken over Zwitserland. ‘Op lange termijn zijn we optimistisch, al moeten we onze groeiprognoses voor 2014 verlagen van 1,90 naar 1,00 %. We gaan ervan uit dat de geopolitieke spanningen tijdelijk zijn. Daarna zal het sentiment bij gezinnen en bedrijven weer normaliseren.’