De Europese Centrale Bank (ECB) heeft gisteren de deur geopend voor bijkomende stimuleringsmaatregelen om de te lage inflatie omhoog te duwen. Een van de opties is geld drukken om obligaties op te kopen.
ECB-voorzitter Mario Draghi deelde gisteren mee dat de basisrente stabiel blijft op 0,25 %.
‘De raad van bestuur belooft unaniem ook niet-conventionele instrumenten te gebruiken om de risico’s van een te lange periode van lage inflatie te bestrijden.’ Met die zin heeft de ECB de speculatie over een verdere versoepeling van het monetair beleid sterk doen toenemen.
De ECB staat onder druk omdat de inflatie in maart lager was dan verwacht. De inflatie vertraagde tot amper 0,5 %, het laagste peil in meer dan vier jaar. Ze is veel lager dan de doelstelling, want de ECB streeft naar een inflatie van ‘minder dan maar dicht bij 2 %.’
Met niet-conventionele maatregelen bedoelt de ECB alle ingrepen behalve een verlaging van de basisrente. Zoals verwacht besliste ze de basisrente stabiel te houden op 0,25 %.
ECB-voorzitter Mario Draghi onderstreepte dat een kwantitatieve versoepeling van het monetair beleid (QE) een van de opties is. QE is jargon voor het drukken van geld om obligaties te kopen. De Amerikaanse centrale bank heeft de jongste jaren via QE voor duizenden miljarden staatsobligaties en herverpakte hypotheken gekocht om de langetermijnrente laag te houden.
Tot voor kort was QE een taboe in de eurozone en vooral in Duitsland. Maar Jens Weidmann, de voorzitter van de Duitse Bundesbank, zei vorige week dat hij QE niet meer uitsluit op voorwaarde dat het verbod op monetaire financiering (geld drukken om begrotingstekorten te financieren) niet wordt overtreden.
‘We hebben over verscheidene maatregelen gepraat’, signaleerde Draghi. Hij vermeldde een verlaging van de basisrente, een negatieve depositorente, QE en een verlenging of uitbreiding van kredietverlening aan de banken.
Waarom heeft de ECB gisteren nog geen concrete maatregelen aangekondigd? Draghi: ‘Het belangrijkste meningsverschil was of het inflatiecijfer van maart de inflatievooruitzichten op middellange termijn duidelijk doet dalen. We hebben meer informatie nodig om dat te beoordelen.’
Er zijn volgens Draghi twee redenen waarom onzekerheid bestaat over de inflatievooruitzichten. Hij merkte op dat Pasen in 2014 abnormaal laat valt, waardoor de prijs van reizen later stijgt dan in 2013. Voorts zijn de energieprijzen volatiel.
Een lange periode van lage inflatie houdt volgens Draghi drie risico’s in. In de eerste plaats kunnen de inflatieverwachtingen dalen en afwijken van de inflatiedoelstelling. Voorts hindert de lage inflatie het herstel van de concurrentiekracht in zwakke eurolanden. Ten slotte bemoeilijkt zij schuldafbouw.
Voorts onderstreepte de ECB duidelijker dan vroeger dat de erg lage inflatie mede te wijten is aan de stijging van de euro. ‘We zullen de mogelijke gevolgen van wisselkoersontwikkelingen van nabij opvolgen.’
