Spaarders verarmen omdat de rente op spaarboekjes veel lager is dan de inflatie. Ze hebben weinig vergelijkbare alternatieven en zullen ook de komende jaren koopkracht verliezen.
ING-topman Erik Van Den Eynden stelde gisterochtend de minimumrente van 0,11 % op spaarboekjes ter discussie. Maar in een reactie aan De Tijd laten minister van Consumentenzaken Wouter Beke (CD&V) en minister van Financiën Alexander De Croo (Open VLD) weten dat ze niet van plan zijn die rente te verlagen, hoewel de marktrente negatief is. Toch beseffen sommige spaarders niet dat het geld op spaarboekjes nu al in waarde daalt, omdat de spaarrente veel lager is dan de inflatie.
De meeste banken bieden nu het wettelijke minimum, maar sommige bieden wat meer. Als we veronderstellen dat de rente op spaarboekjes gemiddeld 0,20 % bedraagt en de index van de consumptieprijzen dit jaar met 1,60 % stijgt, bedraagt de reële spaarrente -1,40 %. Aangezien er bijna 280 miljard euro op spaarboekjes staat, daalt de koopkracht van die enorme berg geld met 3,9 miljard.
Ondanks de negatieve reële rente blijven spaarboekjes erg populair. De tegoeden op gereglementeerde spaarboekjes stegen in het eerste halfjaar met meer dan 8 miljard euro, bleek begin juli uit een rondvraag van De Tijd. Spaarders verwijzen naar de klassieke troeven veiligheid, fiscaalvriendelijkheid en onmiddellijke beschikbaarheid.
Bovendien zijn er weinig vergelijkbare alternatieven. Termijnrekeningen, kasbons, tak21-spaarverzekeringen en veel obligaties brengen niet veel meer op dan een spaarboekje. Het rendement van Belgische staatsobligaties met een looptijd van tien jaar zakte begin juli voor het eerst onder nul. Beleggers die met obligaties een nettorendement willen boeken dat hoger is dan de inflatie moeten papier kopen van landen of bedrijven met een lage kredietwaardigheid, obligaties van groeimarkten of beleggen in vreemde munt. Ze moeten dus een hoger risico aanvaarden.
Een andere optie zijn aandelen. Onder meer vastgoedbedrijven en nutsbedrijven betalen vaak royale dividenden. Er zijn ook coöperaties die een dividend uitkeren dat hoger is dan de inflatie.
Maar aandelen zijn risicodragend kapitaal. Veel Belgen vinden het risico van aandelen te hoog. Ze staan soms wel open voor beleggingsfondsen, die de risico’s spreiden door te investeren in meerdere aandelen en/of obligaties.
Spaarders die hun speelveld beperken tot spaarboekjes zullen ook de komende jaren geld verliezen. De Europese Centrale Bank is van plan in september de rente te verlagen. Daardoor zal de marktrente op korte en halflange termijn, die de spaarrente bepaalt, verder dalen. Economen verwachten dat die marktrente minstens tot 2021 lager blijft dan nul, blijkt uit cijfers van het persbureau Bloomberg. Dat betekent dat spaarders op zijn vroegst in 2022 hogere spaarrentes mogen verwachten.
