De economische expansie in de eurozone is teruggevallen tot het laagste peil in vijf jaar.
De anders zo opgeruimde Ryanair-topman Michael O’Leary blikte deze week zorgelijk in de lens. In een videoclip voor het personeel draaide hij niet rond de pot: het bedrijf heeft te veel mensen in dienst. ‘We moeten een stap terug doen: minder vliegtuigen en minder personeel.’
Ryanair is maar één van de bedrijven die de verkilling van het economische klimaat in de eurozone aan den lijve voelen. De economische groei in de eurozone is in een jaar tijd gehalveerd. In het tweede kwartaal van dit jaar viel de groei op jaarbasis terug tot 1,10 %, exact de helft van het tweede kwartaal van 2018. We moeten teruggaan naar 2013 om een kwartaal te vinden waarin de groei nog lager was. Vergeleken met een kwartaal eerder kwam de groei uit op 0,20 %, ook een halvering vergeleken met het voorgaande kwartaal.
De cijfers, die gisteren gepubliceerd werden door Eurostat, bevestigen het vermoeden dat de economie naar adem hapt. ‘De zorgen over de tweede jaarhelft nemen hiermee niet af, ondanks de extra monetaire stimulans die onderweg is’, schreef ING in een nota. ‘Voor het derde kwartaal moet de rode vlag gehesen worden, omdat de industriële productie in juli sterk gedaald is’.
Verscheidene landen hadden de afgelopen dagen al groeicijfers bekendgemaakt die weinig opbeurend waren. Frankrijk deed het minder goed dan verwacht. Gehoopt was op een economische opleving door de belastingmaatregelen die de gele hesjes hadden afgedwongen. Maar de effecten vielen tegen. President Macron lijkt de economische motor niet aangezwengeld te krijgen. België en Oostenrijk deden het al niet veel beter dan Frankrijk, bleek uit de officiële cijfers. In Italië stagneerde de economie in het tweede kwartaal – een krimp kon net vermeden worden. Spanje groeit nog altijd dubbel zo hard als de rest van de eurozone, maar ook daar is sprake van vertraging. Het cijfer ligt er op het laagste niveau sinds 2014. De Duitsers moeten nog even wachten op het groeicijfer van het tweede kwartaal, maar vorige week bleek al uit de ondernemersverwachtingen dat de klad er ook daar in zit. De cijfers van de eurozone contrasteren sterk met die van de VS. Daar groeit de economie bijna dubbel zo snel, ondanks de aanhoudende dreiging van handelsrestricties.
De zwakke groeicijfers versterken wel de verwachting dat de ECB in september een forse dosis pepmiddelen zal afkondigen. De inflatiecijfers, die gisteren ook bekendgemaakt werden, blijven immers ver beneden de doelstelling. In juli kwam de inflatie in de eurozone uit op 1,10 %.
Beleggers reageerden op de zwakke cijfers door de rente nog wat lager te duwen. De Duitse langetermijnrente zakte naar een diepterecord van -0,428 %. Dat is nog lager dan de negatieve depositorente van de ECB. Daardoor lijkt het stimulerende effect van die negatieve rente te verminderen, want geld parkeren bij de ECB is nu voor de banken financieel voordeliger dan geld tien jaar lang uitlenen aan Duitsland. Ook dat maakt de kans groter dat de ECB de strafrente verder zal verlagen, eventueel met begeleidende maatregelen om banken niet in de problemen te brengen.
Beleggers reageerden op de zwakke cijfers door de rente nog wat lager te duwen
Ondanks de weinig bemoedigende ontwikkelingen blijft de arbeidsmarkt solide. Het aantal werklozen blijft gestaag dalen, zowel in Duitsland als in de hele eurozone. Wel noteerde het Duitse statistische bureau Destatis gisteren dat de groei van de werkgelegenheid in juni ver onder het vijfjarige gemiddelde lag. De sterke arbeidsmarkt houdt wel de uitgaven door gezinnen op peil. De Duitse consumenten gaven in het eerste halfjaar 2,20 % meer uit dan het jaar voordien. Dat cijfer is gecorrigeerd voor de inflatie. Maar de consumentenbestedingen zijn op zichzelf onvoldoende om de inzakkende exportcijfers te compenseren.
Bedrijven
De vertragende groei is ook merkbaar in de kwartaalcijfers van bedrijven. De autosector maakt zich al enige tijd zorgen. Tegenvallende verkoopcijfers, in combinatie met zware investeringen en de impact van de handelsbeperkingen, laten hun sporen na. De malaise in de sector treft ook toeleveranciers. Gisteren maakte bijvoorbeeld Melexis, dat computerchips voor auto’s maakt, voor het tweede opeenvolgende kwartaal een omzetdaling bekend. In de luchtvaartsector daalt de winst eveneens, door hoge brandstofkosten en overcapaciteit.
