De clash tussen de Verenigde Staten en de twee andere grote economische blokken van de wereld – China en de Europese Unie – draait sinds enkele dagen niet alleen meer rond importheffingen op symboolproducten. Na de handelsoorlog lijkt nu ook een monetaire oorlog in de maak. Hoe komt dat?
Volgens de Amerikaanse president Donald Trump maken Peking en Brussel zich schuldig aan manipulatie. ‘Hun munt en rentevoeten gaan omlaag. Intussen wordt de dollar elke dag duurder en gaan de Amerikaanse rentevoeten omhoog. Dit is geen eerlijk speelveld meer en slecht voor onze concurrentiekracht’, fulmineerde hij afgelopen vrijdag via Twitter.
Zijn minister van Financiën, Steven Mnuchin, klonk tijdens het weekend iets minder affirmatief in zijn beschuldiging, maar hij kondigde wel aan dat zijn departement in oktober een rapport zal publiceren over de vraag of China aan muntmanipulatie doet.
Is er een aanleiding voor de uithaal van Trump? Toch wel. De waarde van de Chinese munt, de yuan, is de voorbije maanden met ruim 7,00 % gedaald – dat is niet weinig. De machthebbers in Peking ontkennen dat daar een bewuste strategie achter zit, al hebben ze dit voorjaar wel degelijk de vork omlaag getrokken waarin de yuan mag worden verhandeld.
De waardebeweging van een munt heeft een grote economische impact. Als de yuan goedkoper wordt op de financiële markten, kunnen de Chinese bedrijven hun producten goedkoper kwijt in het buitenland – ook richting de VS. En dat is geen goed nieuws voor Trump, die met alle middelen probeert om de Amerikaanse bedrijven en producten concurrentiëler te maken.
Hier hoort een stevige kanttekening bij. De yuan was tussen het aantreden van Trump, begin 2017, en het voorjaar van 2018 met zo’n 9,00 % in waarde gestegen tegenover de dollar. Daarover rept Trump natuurlijk niet. Eigenlijk is die waardestijging gewoon weer weggesmolten. Niks meer, niks minder.
Wat Trump zo mogelijk nog veel meer frustreert, is dat het effect van de goedkope Chinese yuan – en in diens schaduw onze euro – nog wordt versterkt door het rentebeleid van de Amerikaanse centrale bank, de Federal Reserve.
De Fed is in gestaag tempo bezig met het verhogen van de Amerikaanse rente. Dat maakt de dollar extra interessant voor beleggers over de hele wereld. Waardoor de waarde van de dollar nog toeneemt.
Trump laat er geen twijfel over bestaan dat hij het Fed-beleid afkeurt. Daarmee begeeft hij zich op glad ijs, want de onafhankelijkheid van de Fed is heilig in Washington. Maar het is ook slim. Want als de VS niet als grote winnaar uit de handels- annex muntoorlog komen, zal dat niet de schuld zijn van het Witte Huis, maar van Fed-voorzitter Jerome Powell.
