- Handel blijft achter bij groei economie
- Wereldhandelsorganisatie is bezorgd
- ‘Handel is deel van oplossing, niet van probleem’
De naam van Donald Trump liet algemeen directeur Roberto Azevêdo van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) gisteren niet vallen. Maar voor de goede verstaander was het wel duidelijk over wie hij het had. ‘Als beleidsmakers het verlies van werkgelegenheid in eigen land proberen te bekampen met strenge importrestricties, dan kan de handel niet bijdragen aan de groei, en uiteindelijk zelfs een rem zetten op het herstel’. Trump heeft herhaaldelijk gezinspeeld op het invoeren van importheffingen om de handelsbalans meer in evenwicht te brengen. De Verenigde Staten importeren veel meer dan ze exporteren, tot ongenoegen van de president.
De wereldhandel zit in het verdomhoekje. Dat blijkt ook uit de cijfers. Vorig jaar werd er maar 1,30 % meer verhandeld dan het jaar voordien. ‘Zeer zwak’, oordeelt de WTO. Zeker als je weet dat de wereldeconomie met 2,3 procent in omvang toenam. Het gebeurt bijna nooit dat de wereldhandel trager groeit dan de wereldeconomie. De afgelopen dertig jaar is dat maar twee keer eerder voorgekomen: na de dotcomcrisis in 2001 en na de financiële crisis in 2009. In dat laatste jaar kromp zowel de wereldeconomie als de wereldhandel.
Meestal groeit de handel 1,5 tot 3 keer zo snel als de economie. Maar sinds de crisis is de verhouding ruwweg 1 op 1. En vorig jaar lag het cijfer zelfs lager dan 1: de verhouding was maar 0,6. ‘We verwachten een herstel in 2017, maar er blijft een reden tot zorg’, stelt Azevêdo. Hij gaat niet zover om de toegenomen protectionistische reflexen als boosdoener aan te wijzen. Nochtans zijn die er wel degelijk. Naast de uitspraken van Trump illustreren ook de Brexit en de kritiek op Ceta, het vrijhandelsakkoord tussen Canada en de EU, een groeiende afkeer van wereldhandel. ‘Het gebrek aan duidelijkheid over het monetair, budgettair en handelsbeleid verhoogt het risico dat de handel wordt afgeremd.’
Toch is Azevêdo niet pessimistisch. De WTO denkt dat de handel dit jaar met 2,40 % zal groeien, weliswaar opnieuw lager dan de economische groei die op 2,70 % wordt geraamd. Maar de voorspelling heeft een hogere onzekerheidsfactor. Eigenlijk denkt de WTO dat het ergens tussen 1,80 en 3,60 % zal zijn. Azevêdo benadrukte dat handel goed is voor de wereld, niet slecht. ‘Er kunnen hier en daar wel wat economische ontwrichtingen zijn, maar de negatieve effecten moeten niet overdreven worden. En ze mogen zeker de voordelen in termen van groei, ontwikkeling en banengroei niet overschaduwen. We moeten handel zien als een deel van de oplossing voor economische moeilijkheden, niet als deel van het probleem.’
Azevêdo benadrukt dat het overgrote deel van het banenverlies in de industrie te maken heeft met automatisering, niet met globalisering.
Dat de handel vorig jaar zo traag groeide, had vooral te maken met zwakke investeringen. Uit onderzoek blijkt dat, meer dan andere vraagfactoren, investeringen invloed hebben op de handel. Zowel de Verenigde Staten als China, wereldwijd de economische nummers 1 en 2, investeerden vorig jaar minder dan voorheen.
