De ongelijkheid groeit wereldwijd, zo blijkt uit het Global Wealth Report 2015 van Credit Suisse. De helft van alle rijkdom is nu in handen van 1 procent van de wereldbevolking, de armste helft bezit slechts 1 procent.
Wie profiteert het meest van de groeiende rijkdom dankzij stijgende aandelenkoersen en de steeds sterkere dollar? Het antwoord is even voorspelbaar als confronterend: de rijkste 1,00 % van de wereld.
Het vermogen van deze ‘superrijken’ – in dit onderzoek gedefinieerd als vastgoed plus beleggingen, exclusief schulden – stijgt namelijk veel sneller dan dat van de middenklasse. Het gewicht van die middenklasse in de wereldwijde vermogenspiramide (zie hiernaast) krimpt. Het aantal mensen in de middenklasse groeit nog wel, maar veel minder snel dan de aangroei van de bevolking.
Dat leidt tot een verrassende vaststelling. Volgens de berekeningen van Credit Suisse is de helft van alle rijkdom nu in handen van slechts 1 procent van de wereldbevolking. En de rijkste 10,00 % bezit nu zelfs bijna 88,00 % van alle rijkdom. Voor de rest van de wereld blijven er stilaan alleen nog kruimels over. De armste helft van de wereld bezit amper 1,00 % van alle vermogen.
Duizelingwekkend
De verklaring daarvoor zoeken de onderzoekers vooral in de waarde van financiële activa zoals aandelen, obligaties en andere vormen van beleggingen. Want hoe rijker je bent, hoe meer financiële activa je doorgaans in portefeuille hebt.
Opmerkelijk ook, sinds 2008 is er een duidelijke trendbreuk zichtbaar. In de aanloop naar de financiële crisis hield het vermogen van de middenklasse wél goed stand, sindsdien niet meer. Dat heeft volgens de onderzoekers van Credit Suisse Research mede te maken met de distributie van rijkdom, die steeds vaker in het voordeel is van de toplaag.
Het gevolg daarvan is dat de kloof tussen rijk en arm stilaan verontrustend groot wordt. Oxfam berekende eerder al dat het vermogen van de rijkste 1,00 % van de wereldbevolking in 2016 dat van de overige 99,00 % overstijgt. De Britse ngo riep op om ‘de regels te herschrijven’, zodat die ‘duizelingwekkende’ ongelijkheden gecorrigeerd worden.
Concurrentieslag
In afwachting blijft het echter elk voor zich en woedt er tussen de landen onderling een zware concurrentieslag om de superrijken aan zich te binden. Met de VS die bijna de helft van alle volwassenen herbergen die meer dan 50 miljoen dollar bezitten, terwijl een kwart ervan in Europa woont.
Maar de Amerikanen zien hun voorsprong wel gevaarlijk slinken. De snelste groeier qua rijkdom is namelijk China, dat zijn vermogen sinds begin deze eeuw zag vervijfvoudigen en vorig jaar een zoveelste symbolische drempel overschreed. Dit enorme land telt nu voor het eerst meer volwassenen in de middenklasse (109 miljoen) dan de Verenigde Staten (92 miljoen).
En België? Dat onderscheidt zich op twee vlakken. De onderzoekers van Credit Suisse bevestigden nogmaals dat België een van de meest gelijke landen ter wereld is. Tenminste als je kijkt naar het percentage Belgen dat zich tot de middenklasse mag rekenen. Ruim 60 procent van ons mag dat doen. Slechts Australië en Singapore doen op dat vlak nog iets beter.
Daarnaast valt het op dat het totale vermogen in de wereld voor het eerst is gekrompen, namelijk met 12.400 miljard dollar. In België – net als in de meeste andere eurolanden – zagen de huishoudens hun vermogen zelfs krimpen met 15 procent en meer.
Waarom u dat niet hebt gemerkt? Een zeer groot deel daarvan is te wijten aan de sterke dollarkoers, de munteenheid waarin Credit Suisse zijn onderzoek heeft uitgevoerd. Koopkrachtverlies door een wisselkoers merk je alleen als je op reis gaat.
