Invoering kangtelkliquet moet staatskas en milieu ten goede komen.
- Kantelcliquet corrigeert schommeling brandstofprijs
- Prijsdaling wordt opgevangen door verhoogde accijnzen
- Bij prijsstijging worden accijnzen verlaagd
De regering gaat de vrije val van de brandstofprijzen vertragen. Minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA) wil er tegen maart voor zorgen dat een daling van de brandstofprijzen wordt afgeremd door een stijging van de accijnzen. En omgekeerd. Begin volgende week bespreekt het kernkabinet zijn voorstel.
Het is feest aan de pomp: de historisch lage olieprijs duwt de brandstofprijzen alsmaar verder naar beneden. Intussen zitten we onder de symbolische grens van 1 euro voor 1 liter diesel. Die daling lijkt een goede zaak voor de consument, en een stevige impuls voor de economie. Maar voor de staatskas is het een ramp. Door de lage brandstofprijzen zijn de btw- inkomsten de laatste maanden onverwacht gekelderd, waardoor de hele begroting voor 2015 dreigt te ontsporen. Bovendien zorgen de lage prijzen er voor dat ons consumentengedrag verandert. Waarom nog de fiets of de trein nemen als diesel spotgoedkoop is? Het gevolg is meer auto’s, meer files, meer vervuiling en meer fijn stof.
In het regeerakkoord staat de afspraak om een zogenaamd ‘cliquetsysteem’ in te voeren tegen 2016. Maar zo lang wil minister van Financiën Johan Van Overtveldt niet meer wachten. Hij wil liefst al tegen 1 maart het mechanisme van de ‘kantelcliquet’ invoeren. Zijn voorstel werd gisteren besproken tijdens de ministerraad. Begin volgende week zal het kernkabinet er zich verder over buigen, bevestigt Van Overtveldt.
‘Als de brandstofprijzen blijven dalen, dreigen er negatieve effecten voor ons land, zowel op korte als op langere termijn. Met een kantelcliquet wordt een verdere daling van de brandstofprijs gecorrigeerd. Een gedeelte van de prijsdaling wordt dan opgevangen door verhoogde accijnzen.’ Van Overtveldt zegt dat het kantelcliquet niet alleen als een budgettaire operatie mag worden gezien. ‘Het werkt in de twee richtingen. Als de brandstofprijzen opnieuw stijgen, dan verlagen we de accijnzen.’ Op dat moment zullen consumenten er dus voordeel bij hebben.
Hoe werkt het precies? De kantelcliquet zoals die nu op papier staat, treedt alleen in werking wanneer de prijsdaling of -stijging groter is dan 3 eurocent per liter ten opzichte van de laatste maximumprijs aan de pomp. Als er zo’n prijsdaling van 3 eurocent per liter komt, dan verhoogt de accijns met twee derden van de prijsverlaging, zijnde dus met twee eurocent per liter. Concreet: als de dieselprijs bijvoorbeeld 1,10 euro per liter is, dan daalt de prijs niet tot 1,07 euro per liter, maar slechts tot 1,09 euro.
Van Overtveldt geeft wel aan dat deze verhoudingen nog lang niet vaststaan. In het verleden werd gewerkt met het startpunt op 3 eurocent en een verhouding van twee derden. Maar die cijfers zijn onder voorbehoud. Zware tegenstand binnen de regering tegen de invoering van een cliquet lijkt er niet te zijn: het staat in het regeerakkoord. En minister van Werk Kris Peeters (CD&V) zei op het Autosalon al dat de brandstofprijzen wat trager zouden mogen dalen.
In het voorstel van Van Overtveldt wordt geen onderscheid gemaakt tussen diesel en bezine. Volgens milieuorganisaties zoals BBL (Bond Beter Leefmilieu) is dat nochtans belangrijk. Dieselwagens zijn vervuilender dan benzinewagens. En ondanks het feit dat meer en meer gezinnen afstappen van hun dieselwagen, blijft België een dieselland. Goed zestig procent van ons wagenpark bestaat uit dieselwagens.
