De verzwakking van de renminbi doet de angst voor een muntoorlog opleven. Is de hoop op een akkoord opgegeven?
Jarenlang bewaakten de centrale bankiers van de Volksbank van China de grens voor hun munt, de renminbi, als haviken. Die ging nooit boven de zeven renminbi voor één dollar. Sinds 2008 is die grens niet meer overschreden. Maar maandag ging de Chinese centrale bank zomaar door haar eigen grens, en maakte het de renminbi mogelijk om te verzwakken. In een begeleidend bericht legde de Volksbank de schuld bij ‘protectionisme en tarieven’, zonder daarbij de Verenigde Staten expliciet te noemen.
De zet van Peking is een reactie op het nieuwe rondje tariefverhogingen waartoe de Amerikaanse president Trump vrijdag besloten had, naar verluidt tegen de zin van zijn adviseurs. 300 miljard dollar aan Chinese producten krijgen binnenkort hogere importtarieven opgeplakt, vaak gaat het om consumentengoederen zoals speelgoed en smartphones.
Een zwakkere munt maakt Chinese producten voor het buitenland goedkoper, wat de export een boost moet geven en zo de effecten van de Amerikaanse tarieven verzachten. Al is de ingreep voorlopig te klein om echt veel effect te hebben, het is wel een signaal.
‘Muntmanipulatie’, reageerde Trump op Twitter. Hij is er al langer van overtuigd dat China vals speelt met zijn munt. Trump vindt dat wel meer landen, ook Europa, hun munt kunstmatig laag houden om de export te ondersteunen. Iets wat Amerika moeilijker kan, want de dollar is een sterke en gewilde munt. Trump zou liever een zwakkere dollar zien, en neemt de Fed, de Amerikaanse centrale bank, geregeld onder vuur omdat die bij het bepalen van de rentevoet geen rekening houdt met de koers van de dollar.
Race to the bottom
De escalatie roept het spookbeeld van een valutaoorlog op, waarbij munten worden ingezet om handelsoorlogen uit te vechten. In dat scenario zou China nog veel verder gaan in het devalueren van zijn munt, waarop landen die handel drijven met China zich genoodzaakt zouden zien om hetzelfde te doen. Dan komt er een race to the bottom, met meer protectionisme en minder groei. De aandelenmarkten kregen gisteren overal klappen, mogelijk omdat beleggers vrezen voor zo’n scenario (zie De Grote Markt). Al zal de munt nog een heel eind moeten zakken voor het zover is.
De Volksbank voegde nog toe dat ze ‘de ervaring, het vertrouwen en de capaciteit heeft om de wisselkoers van de renminbi stabiel te houden op een redelijk niveau.’ Gouverneur Yi Gang zei op sociale media dat hij ervan overtuigd is dat de renminbi een sterke munt zal blijven.
Naast de ingreep op de wisselkoers besliste China ook dat overheidsbedrijven geen Amerikaanse landbouwproducten meer mogen importeren. Dat kan Trump pijn doen, want hij is erg gebrand op een akkoord over landbouw. Boeren hebben tot nu toe het meest geleden onder het handelsconflict, sinds de Chinezen de import van varkensvlees, maïs en soja sterk hebben verminderd. Volgens Trump hadden de Chinezen eerder toegezegd opnieuw meer landbouwproducten te zullen afnemen.
Hopen op Democraat
De operatie wijst er volgens analisten op dat China de hoop op een akkoord met Trump voorlopig heeft laten varen, en eens te meer wil tonen dat het opgewassen is tegen de Amerikaanse blufpoker.
De Chinezen zijn ervan overtuigd dat ze sterk staan. Ze kunnen hun munt naar believen devalueren. Bovendien is het voor China makkelijker om de Amerikaanse producten waarop ze zelf tarieven hebben geplakt, zoals soja, in een ander land tegen dezelfde prijs te kopen. Andersom kunnen de Amerikaanse consumenten hun duurdere Chinese goederen niet zo makkelijk van elders halen. Analisten speculeren ook dat China niet meer rekent op een akkoord met Trump en hoopt op een Democratische opvolger.
Maar Trump denkt zelf ook dat hij alle troeven in handen heeft. Zoals de daling van de renminbi toont, heeft China weinig alternatieven. Het voert nu eenmaal veel minder in uit de VS dan omgekeerd, en heeft dus minder opties om goederen uit wraak te gaan tariferen. Trump voelde zich bij zijn nieuwe rondje tarieven ook gesterkt door de beslissing van de Fed, vorige week, om de rente te verlagen. Dat zal de economie helpen de stormen te doorstaan, redeneert Trump.
DE CORT, G. China slaat terug in handelsoorlog en devalueert munt. De Standaard, 6 augustus 2019, 18.
Lees ook Chinese muntdevaluatie is slechts waarschuwingsschot en Waarom een devaluatie niet meer werkt
