De industriële productie in Duitsland nam eind vorig jaar een flinke duik. Maar er lijkt al beterschap op komst.
De Duitse economie sputtert. Dat blijkt uit de recentste data van het Duitse instituut voor de statistiek, Destatis, over de industriële productie. Die lag in november 1,90 % lager dan in de voorgaande maand oktober, en zelfs 4,70 % lager dan een jaar voordien, in november 2017.
Het nieuws komt niet echt onverwacht. Ook in oktober lag de industriële productie van Duitsland al lager dan in de voorgaande maand september. En de maandelijkse Ifo-index, die het vertrouwen van de Duitse ondernemers meet, gaat sinds september in dalende lijn.
De opeenvolging van negatieve data is voldoende aanleiding voor ING-econoom Carsten Brzeski om het ‘r’-woord te gebruiken, met de ‘r’ van recessie. Volgens Brzeski is de kans groot dat de globale Duitse economie in het vierde kwartaal zal krimpen. Omdat er in het derde kwartaal ook al een kleine krimp was, van min 0,20 %, komt Duitsland dus in een recessie terecht.
Officieel is het nog niet zover. Het overheidsbureau Destatis publiceert pas volgende dinsdag de globale cijfers over het vierde kwartaal van 2018.
Niet iedereen onderschrijft de thesis van Brzeski. In de Duitse krant Die Welt noemt Olivier Rakau, econoom van het instituut Oxford Economics, het ‘onwaarschijnlijk’ dat het tot een Duitse recessie komt. Volgens Rakau kunnen consumentenbestedingen, overheidsinvesteringen en de bouwsector de slechte cijfers van de Duitse industrie nog rechttrekken. En hij gelooft zelfs in een opwaartse herziening van het negatieve cijfer voor het derde kwartaal, naar een nulgroei.
Geen rampjaar
Belangrijker is de vraag of de Duitse economie voor een rampjaar staat. Brzeski denkt van niet. Hij ziet ‘geen impact op de arbeidsmarkt’; lees: de werkloosheid in Duitsland gaat niet meteen stijgen. De ING-econoom toont zich zelfs optimistisch: ‘De orderboekjes van de industriële bedrijven zijn nog altijd behoorlijk goed gevuld en het productieniveau blijft hoog.’ En, vooral, de voor Duitsland levensbelangrijke auto-industrie is dit voorjaar aan herstel toe.
Het Duitse verval van eind 2018 was in grote mate aan de autoproducenten toe te schrijven. Omdat ze nu eenmaal op de eerste rij staan om de klappen op te vangen door de aanslepende handelsconflicten tussen de VS, Europa en China. Maar ook omdat ze er vorig najaar niet in zijn geslaagd de nieuwe Europese emissienormen vlot te integreren in hun productie- en testproces.
België volgt niet
‘Moet het gezegd dat de Duitse industrie van groot belang is voor de Belgische industrie?’, zegt Philippe Ledent, de hoofdeconoom van ING België. ‘Voor veel Belgische bedrijven is de Duitse afzetmarkt nog altijd de belangrijkste.’
Toch ziet Ledent weinig redenen om te denken dat ook wij in recessie gaan. ‘Ons groeicijfer voor het derde kwartaal was positief. En we hebben geen aanleiding om te denken dat het vierde kwartaal een catastrofe was. Wel zien we dat de groeivertraging, die al het hele jaar 2018 bezig was, zich verder doorzet. De kans is groot dat we eind 2018 met een hele magere kwartaalgroei van 0,10 of 0,20 % afsluiten.’
Veel zal afhangen van dat andere grote buurland, Frankrijk. ‘Voor veel Belgische bedrijven even belangrijk als Duitsland. Het is afwachten hoe de Franse economie het najaar, met al die acties van de gele hesjes, zal verteren.’
Beter dan 2018 wordt het in 2019 niet, dat staat al vast. Nog maar een maand geleden stelde de Nationale Bank van België de groeiprognoses voor 2019 neerwaarts bij, tot +1,40 % (tegen +1,50 % voor 2018), maar volgens Ledent kan dat cijfer in de loop van het jaar nog zakken.
Beleggers
Opvallend: op de beurs van Frankfurt bleef de Dax-sterindex gisteren de hele dag in het groen. Van pessimisme over de Duitse economie was niet veel sprake. Méér, volgens Sebastian Raedler, topanalist van Deutsche Bank, zijn de marktprognoses vandaag te somber, het omgekeerde van begin vorig jaar – toen ze te rooskleurig waren. Hij ziet de Europese beurzen tegen juni ‘met 10,00 % herstellen’.
