Word jij blij of kwaad van je woon-werkverkeer? Zit je boven of onder het gemiddelde? Maak hier de balans op.
De opvallendste vaststellingen:
- Gemiddeld bedraagt het woon-werkverkeer in België 1u 20 min per dag.
- 15,00 % doet er zelfs 2u of langer over.
- Een derde van alle Belgen legt meer dan 40 km per dag af.
- Van wie langer dan 1,5u per dag onderweg is, zegt bijna 10% actief op zoek te zijn naar een andere job.
Dat blijkt uit de jaarlijkse bevraging van SD Worx bij 2.500 werknemers in België.
Een derde doet dagelijks meer dan 40 km
De gemiddelde afstand van het woon-werkverkeer steeg van 37 km per dag in 2017 naar ongeveer 42 km in 2018. Er zijn meer Belgische werknemers die meer dan 40 km per dag afleggen. Dat aandeel steeg sinds 2010 van 28,30 % tot 33,50 % of een derde van alle Belgen.
Bij twee derde blijft het woon-werkverkeer beperkt tot minder dan 40 km per dag (heen en terug samengeteld).
- 25,40 % legt minder dan 10 km per dag af.
- 18,90 % legt 10 à 20 km per dag af.
- 22,20 % meer dan 20 km, maar minder dan 40 km.
Meer dan 2 uur woon-werkverkeer per dag
“We zijn gemiddeld iets langer dan 40 minuten onderweg naar het werk (heen), terwijl dat voor 2017 gemiddeld 30 minuten was”, vertelt Veerle Michiels, mobiliteitsexpert bij SD Worx. “Een op zeven Belgen besteedt zelfs meer dan twee uur per dag aan woon-werkverkeer.”
- 57,50 % geeft aan er dagelijks gemiddeld minder dan een uur over te doen (heen en terug samengeteld).
- 26,20 % doet er minder dan een half uur over per dag.
- 49,80 % doet er een half uur tot anderhalf uur over.
“De pendeltijd vertelt ons meer dan de afstand, want zelfs als je maar 15 km van het werk woont, kan de verplaatsingstijd sterk variëren. Dit hangt af van de locatie, de beschikbaarheid van openbaar vervoer, het vervoersmiddel, ….”, verduidelijkt Veerle Michiels van SD Worx. “De tijd nodig voor het pendelverkeer toont gemiddeld gezien weliswaar een lineair verband met de afstand. Maar afgezien daarvan zien we een grote spreiding in de benodigde pendeltijd. Terwijl bijvoorbeeld 60% minder dan een half uur nodig heeft om 5 à 9 km te overbruggen, heeft 39,00 % er een half tot anderhalf uur voor nodig.”
De laatste jaren kent de pendeltijd een hoge stijging (zie grafiek), terwijl de pendelafstand amper steeg.
Hoge pendeltijd = actief op zoek naar ander werk
“We zien een verband met de verloopintentie, maar enkel als de pendeltijd boven de 90 minuten uitsteekt. Zo zijn werknemers die dagelijks anderhalf uur of langer onderweg zijn, actiever op zoek naar ander werk. In de categorie die anderhalf uur of langer onderweg is, stijgt het aandeel actief zoekenden naar 8,00 %. Zij die minder lang onderweg zijn, zijn maar half zo actief op zoek”, vertelt Veerle Michiels.
Kan een elektrische fiets soelaas bieden?
Een elektrische fiets maakt een grotere woon-werkafstand overbrugbaar. SD Worx berekende dat gemiddeld 11% van de werknemers in de privé een fietsvergoeding krijgt.
Een cijfervoorbeeld toont goed aan dat de fietsvergoeding netto heel voordelig is voor werknemers, niet alleen voor de grotere afstanden maar ook voor de dagelijkse korte ritjes.
Meer dan 100 euro netto per maand
Wie bijvoorbeeld 30 km van het werk woont en tweemaal per week met de fiets komt, geniet al gauw van een nettovergoeding van 110 euro per maand (0,23 € x 60 kilometer heen en terug x 2 dagen per week, x 4 weken per maand).
Ook voor wie dicht bij het werk woont of een stuk met de fiets aflegt, bijvoorbeeld 5 km enkel, levert dat een mooie extra op. Wie twee dagen per week naar het werk fietst, ontvangt 18,4 euro fietsvergoeding. Op jaarbasis levert dat ongeveer 220 euro netto op.
Werkgevers zijn zich bewust van de mobiliteitsvoordelen van de fiets maar zijn wettelijk niet verplicht om aan fietsende personeelsleden een fietsvergoeding toe te kennen.
Fietsen naar het werk populairst in Vlaanderen
“Als we afgaan op de fietsvergoedingen, dan zien we grote regionale verschillen. De fiets is het populairst bij bedrijven in Vlaanderen: 14,00 % van de medewerkers krijgt er een fietsvergoeding. In Brussel is de fietsvergoeding veel minder ingeburgerd: 4,00 % van wie in Brussel werkt, ontvangt een fietsvergoeding. In Wallonië is dat slechts 1,00 %”, weet Veerle Michiels.
In Vlaanderen liggen de provincies Antwerpen (16,70 %), Oost-Vlaanderen (15,70 %) en West- Vlaanderen (14,10 %) op kop qua fietsvergoedingen.
Veerle Michiels, mobiliteitsexpert bij SD Worx, verwacht dat het percentage werknemers dat een fietsvergoeding ontvangt van hun werkgever nog verder zal stijgen. “In februari 2018 is beslist dat deze vergoeding ook voor een speed pedelec, de snelle elektrische fiets die tot 45 km/u haalt, vrij is van RSZ en belastingen. Met zo een snelle fiets worden ook grotere woon- werkafstanden overbrugbaar. Bovendien werd beslist dat het voordeel van een door de werkgever ter beschikking gestelde fiets, vrij is van socialezekerheidsbijdragen, op voorwaarde dat de fiets effectief gebruikt wordt voor de woon-werkverplaatsingen. Dit vergroot het potentieel voor woon-werkverkeer met de fiets en de fietsvergoedingen.”
