De Europese Centrale Bank waarschuwde gisteren dat de euro te snel stijgt. Maar de boodschap dat ze in oktober haar stimulus herbekijkt, tilde de munt boven 1,20 dollar.
De zenuwachtigheid van de Europese Centrale Bank (ECB) over de waarde van de euro is de jongste weken duidelijk toegenomen. ‘De recente volatiliteit van de wisselkoers is een bron van onzekerheid die we van nabij moeten opvolgen’, zegt de centrale bank in een toelichting van het rentebesluit.
ECB-voorzitter Mario Draghi preciseerde op een persconferentie dat de meeste bestuurders hun bezorgdheid hebben uitgesproken over de stijging van de euro. Op de vorige vergadering signaleerden slechts enkele bestuurders dat ze bezorgd zijn over de munt. De euro steeg sinds begin dit jaar met 14,00 % tegenover de dollar.
Die remonte dwong de ECB haar inflatieprognoses te verlagen. Een sterkere munt maakt ingevoerde producten immers goedkoper. Frankfurt voorspelt nu 1,20 % inflatie in 2018 en 1,50 % in 2019. Dat betekent dat de inflatie nog twee jaar lager blijft dan de doelstelling van ‘minder dan maar dicht bij 2,00 %’. Maar Draghi blijft optimistisch: ‘Ik geloof dat de inflatie in 2020 de doelstelling zal benaderen.’
Terwijl de inflatie lager is dan verwacht, is de economische groei hoger dan voorzien. De ECB verhoogde haar groeiprognose voor 2017 van 1,90 naar 2,20 %. Ze verwacht dat de groei afbrokkelt naar 1,80 % in 2018 en 1,70 % in 2019.
Draghi zei dat de ECB wellicht op 26 oktober een beslissing zal nemen over de obligatieaankopen in 2018. De ECB koopt minstens tot en met december 2017 elke maand voor 60 miljard euro staatsobligaties en ander schuldpapier om de inflatie op te krikken. Economen verwachten dat de ECB haar obligatieaankopen vanaf januari vermindert naar 40 miljard per maand.
Maar de ECB signaleerde dat ze behoedzaam zal tewerkgaan. ‘Een zeer substantiële stimulus blijft noodzakelijk.’ Draghi beklemtoonde dat de bestuurders ontevreden blijven over de te lage inflatie, hoewel de kerninflatie – de inflatie exclusief energie- en voedingsprijzen – licht is gestegen. Hij voegde eraan toe: ‘We zullen bij onze beslissing rekening houden met de wisselkoers.’
De waarschuwing van Draghi over de euro leidde niet tot een daling van de munt. Integendeel, de eenheidsmunt steeg na de start van de persconferentie met ruim een halve cent en sloot in Londen op 1,203 dollar.
De koersstijging van de euro geeft aan dat de wisselmarkt focust op het vooruitzicht van een afbouw van de stimulus. ‘Het signaal dat de ECB wellicht volgende maand een beslissing over de obligatieaankopen neemt, maakt het voor de ECB-voorzitter moeilijk om de euro naar omlaag te praten’, zegt Nick Kounis, econoom van ABN AMRO.
ING-econoom Carsten Brzeski signaleert: ‘De doelstelling van de ECB is duidelijk: een vermindering van de obligatieaankopen voorbereiden zonder de marktrente omhoog te duwen én de stijging van de euro zo veel mogelijk beperken. De obligatiemarkten reageerden positief op de boodschap van Draghi. De rente op tienjarige Duitse staatsobligaties brokkelde af naar 0,31 %. De Belgische rente daalde naar 0,62 %.
Economen verwachten dat de ECB de obligatieaankopen over een periode van zes tot negen maanden geleidelijk vermindert naar nul. Die afbouw van de stimulus zal wellicht de langetermijnrente doen stijgen. Daardoor zal normaal ook de rente op hypothecaire kredieten naar omhoog gaan.
Maar de ECB herhaalde dat ze haar basisrente pas zal verhogen geruime tijd nadat de obligatieaankopen zijn stopgezet. Dat wil zeggen dat de kortetermijnrente en de rente op spaarboekjes wellicht pas vanaf eind 2018 of begin 2019 zullen stijgen.