Veel Ame­ri­kaan­se tech­no­lo­gie­be­drij­ven bij­ten hun tan­den stuk op de Chi­ne­se markt. Door de strik­te re­gu­le­ring en de ste­vi­ge con­cur­ren­tie zijn ze ver­plicht lo­ka­le part­ners te zoe­ken.

Met een be­vol­king van meer dan 1,3 mil­jard in­wo­ners is China de droom­markt van veel grote be­drij­ven. Maar ter­wijl Ame­ri­kaan­se techreu­zen de hele we­reld lij­ken te ver­o­ve­ren, sla­gen ze er niet in op eigen hout­je door te bre­ken in China. Door de deal met zijn Chi­ne­se aarts­vij­and Didi Chuxing (zie hier­naast) voegt de taxi-app Uber zich in een lange rij tech­no­lo­gie­be­drij­ven die falen op de Chi­ne­se markt.

De zoe­ker­tjes­web­si­te eBay kwam in 2004 met grote am­bi­ties naar China. Jack Ma, de baas van het e-com­mer­ce­be­drijf Ali­ba­ba, zag de Ame­ri­kaan­se con­cur­rent niet graag komen. Hij lan­ceer­de de web­si­te Ta­o­Boa, een kopie van eBay. Omdat de site vol­le­dig gra­tis was, be­zet­te Ta­o­Boa snel 70,00 % van de markt. Eind 2006 gaf eBay er de brui aan. Met zijn goed­ko­pe prij­zen is Ali­ba­ba nu de nacht­mer­rie van de pak­jes­dienst Ama­zon, een an­de­re Ame­ri­kaan­se reus.

So­ci­a­le media zoals Fa­cebook en Twit­ter bot­sen in China dan weer op de ‘Great Fire­wall’, de re­gels waar­mee de Chi­ne­se over­heid het in­ter­net wil con­tro­le­ren. De web­si­tes wer­den er daar­om in 2009 ver­bo­den. In dat­zelf­de jaar werd Sina Weibo op­ge­richt. De Chi­ne­se kloon­si­te van Twit­ter be­reikt al 200 mil­joen ge­brui­kers.

Ook voor Apple lopen de zaken in China niet vlot. In april wer­den de dien­sten iBooks en iTu­nes Mo­vies af­ge­slo­ten door de over­heid, omdat ze niet over de no­di­ge li­cen­ties zou­den be­schik­ken. In­tus­sen komt con­cur­rent Xiao­mi sterk op­zet­ten met zijn kopie van de iP­ho­ne. Na een ja­ren­lan­ge groei zag Apple zijn omzet in China in het eer­ste kwar­taal met 26,00 % ach­ter­uit­gaan.

De po­pu­lai­re lo­gies­aan­bie­der Airbnb waagt zich voor­zich­tig op de Chi­ne­se markt. Het zou on­ge­veer 30.000 wo­nin­gen op zijn site tonen. Maar lo­ka­le, jon­ge­re al­ter­na­tie­ven zoals Xia­oz­hu en Tujia heb­ben in­tus­sen al hon­derd­dui­zen­den adres­sen in de aan­bie­ding.

Het al­ter­na­tief voor veel wes­ter­se be­drij­ven is het zoe­ken van een Chi­ne­se part­ner. Nadat Mi­cro­soft ja­ren­lang op de suk­kel is ge­weest in China, ver­kocht het on­langs 1.500 pa­ten­ten aan de smartpho­ne­ma­ker Xiao­mi. Zo ver­ze­ker­de Mi­cro­soft er zich van dat zijn soft­wa­re, zoals Of­fi­ce of Skype, op Chi­ne­se smartpho­nes en ta­blets wordt geïnstal­leerd. In The Wall Street Jour­nal ver­de­dig­de vi­ce­voor­zit­ster Peggy Jo­hn­son de sa­men­wer­king met Xiao­mi. ‘Het gaat erom te luis­te­ren naar wat China vraagt en te wer­ken naar een op­los­sing die best te­ge­moet komt aan hun eisen. En wie kan ons dan beter hel­pen dan een lo­ka­le part­ner? Want het gaat niet al­leen om de ver­ta­ling. Er spe­len ook an­de­re zaken.’

Maar de Ame­ri­kaan­se topin­ves­teer­der Mi­chael Mo­ritz van Se­quoia Ca­pi­tal legt de schuld lie­ver bij de wes­ter­se be­drij­ven. ‘De reden waar­om de mees­te wes­ter­se be­drij­ven in China mis­luk­ken is hun eigen ma­nier van doen. Het heeft niets te maken met de Chi­ne­se re­ge­ring of de re­gu­le­ring, het is ge­woon de wes­ter­se im­pe­ri­a­lis­ti­sche ar­ro­gan­tie die leidt tot de on­der­gang van veel van die be­drij­ven in China.’

VANACKER, L. Techbedrijven botsen op Chinese muur. De Tijd, 2016-08-02, 14.