Door een in­greep van de Rus­si­sche cen­tra­le bank is de roe­bel de voor­bije dagen fors in waar­de ge­daald. De on­sta­bie­le koers baart Bel­gi­sche be­drij­ven in Rus­land kop­zor­gen.

Het con­flict met buur­land Oekraïne, de Eu­ro­pe­se sanc­ties, de lage olie­prijs en het al­ge­me­ne kli­maat van on­ze­ker­heid wegen op de Rus­si­sche eco­no­mie. Maar Bel­gi­sche be­drij­ven die in Rus­land ac­tief zijn, hou­den voor­al de on­sta­bie­le koers van de roe­bel in het oog.

Ja­ren­lang was een euro 40 roe­bel waard. Maar in de­cem­ber zakte de koers plots naar 85 roe­bel. ‘Bel­gen zou­den op zo’n mo­ment meer be­gin­nen te spa­ren, maar de Rus­sen gaven hun geld mas­saal uit aan auto’s of te­le­vi­sies omdat ze wis­ten dat geïmpor­teer­de pro­duc­ten duur­der zou­den wor­den’, zegt Ste­fan Van Door­s­laer, di­rec­teur Rus­land bij Ah­lers. Het Ant­werp­se lo­gis­tie­ke be­drijf ver­zorgt van­uit Sint-Pe­ters­burg de lo­gis­tiek voor mul­ti­na­ti­o­nals die im­por­te­ren naar Rus­land. ‘Door hun koop­woe­de steeg onze omzet in de­cem­ber met bijna 20,00 %. Maar vanaf ja­nu­a­ri daal­den onze vo­lu­mes 10,00 % à 20,00 % in ver­ge­lij­king met vorig jaar, ook door de da­len­de koop­kracht van de ge­mid­del­de Rus.’

De wis­sel­koers sta­bi­li­seer­de vanaf april rond 60 roe­bel, maar kwam de voor­bije weken op­nieuw onder druk te staan door de kel­de­ren­de olie­prij­zen. De Rus­si­sche cen­tra­le bank schort­te vo­ri­ge week de aan­koop van vreem­de va­lu­ta’s op om een ver­de­re da­ling van de roe­bel te ver­mij­den. De munt no­teer­de gis­ter­avond op 69 per euro, het laag­ste peil sinds maart. De zwak­ke roe­bel en de lage olie­prijs maken in­ge­voer­de pro­duc­ten duur­der, met stij­gen­de in­fla­tie tot ge­volg.

‘De Rus­si­sche re­ge­ring wil de im­port be­wust ver­min­de­ren’, weet Van Door­s­laer. ‘Als de im­port uit­blijft of te duur wordt, moe­ten Rus­sen lo­kaal pro­du­ce­ren. Daar­voor zijn in­ves­te­rin­gen nodig, maar die komen in ge­vaar als de roe­bel te sterk wordt.’

Ah­lers kan de da­len­de im­port naar Rus­land com­pen­se­ren door zich meer toe te leg­gen op de ex­port van­uit Rus­land, in plaats van op de im­port naar Rus­land. ‘Mul­ti­na­ti­o­nals pro­du­ce­ren in ver­schil­len­de lan­den en kun­nen de pro­duc­tie­kos­ten tus­sen lan­den on­der­ling mak­ke­lijk ver­ge­lij­ken’, zegt Van Door­s­laer. ‘Toen een grote in­ter­na­ti­o­na­le klant vast­stel­de dat zijn pro­duc­tie in Rus­land goed­ko­per werd, be­slis­te die ge­woon om meer van­uit Rus­land naar de rest van de we­reld te ex­por­te­ren.’

Ah­lers, voor wie Rus­land de twee­de be­lang­rijk­ste markt is, krijgt in­tus­sen meer werk op de lijn Azië-Rus­land. ‘Rus­sen die van­daag ‘Made in Eu­ro­pe’ wil­len, kopen bin­nen­kort voor de­zelf­de prijs ge­lijk­aar­di­ge pro­duc­ten uit Azië. Dat mer­ken we nu al bij huis­houd­ar­ti­ke­len, zoals stof­zui­gers of haar­dro­gers’, weet Van Door­s­laer.

Ook in de lucht­vaart speelt de roe­bel­koers een grote rol. ‘De lucht­vaart­sec­tor werkt met lan­ge­ter­mijn­con­trac­ten’, weet Hans De­prez. De Belg is al 14 jaar ac­tief is in de Rus­si­sche lucht­vaart, eerst voor Barco, nu als zelf­stan­dig con­sul­tant voor De­pi­con. ‘Con­trac­ten met Eu­ro­pe­se toe­le­ve­ran­ciers wor­den in euro op­ge­maakt. Rus­si­sche eind­klan­ten heb­ben hun deals met Rus­si­sche lucht­vaart­be­drij­ven in roe­bel ge­slo­ten en wil­len daar niks aan ver­an­de­ren. De Rus­si­sche ver­ko­per draagt dus het vol­le­di­ge ri­si­co van de wis­sel­koers. Be­drij­ven had­den de crash niet zien aan­ko­men en had­den geen tijd om zich in te dek­ken tegen het wis­sel­koers­ri­si­co.’

De Rus­si­sche re­ge­ring wil ook de in­voer in de lucht­vaart­sec­tor ver­min­de­ren. ‘De Doema (het Rus­si­sche par­le­ment, red.) sti­mu­leert Rus­si­sche be­drij­ven om hun Eu­ro­pe­se en Ame­ri­kaan­se tech­no­lo­gie te ver­van­gen door Rus­si­sche pro­duc­ten’, zegt De­prez. ‘Maar dat is mak­ke­lij­ker ge­zegd dan ge­daan. Ma­te­ri­aal voor vlieg­tui­gen, zoals com­pu­ters in cock­pits, komt al­tijd uit de VS of Azië. He­li­kop­ters wor­den hoofd­za­ke­lijk door Eu­ro­pe­se be­drij­ven ge­le­verd. Mijn Rus­si­sche ken­nis­sen zeg­gen dat men in Rus­land van­daag niet over de no­di­ge tech­no­lo­gie be­schikt. Die tech­no­lo­gie ont­wik­ke­len zal jaren duren.’

Aan­ge­zien de brood­no­di­ge Eu­ro­pe­se tech­no­lo­gie voor Rus­sen veel duur­der is ge­wor­den, zijn veel le­ve­rin­gen uit Eu­ro­pa uit­ge­steld. ‘De Rus­sen kun­nen de be­loof­de aan­tal­len niet af­ne­men van hun Eu­ro­pe­se le­ve­ran­ciers’, weet De­prez. ‘Mijn Rus­si­sche klan­ten wach­ten tot de koers rond 50 à 55 roe­bel sta­bi­li­seert. Aan­ge­zien de le­ve­rings­ter­mijn in de lucht­vaart­sec­tor vier à acht maan­den be­draagt, is mijn jaar so­wie­so om zeep.’

De­prez re­kent op een om­zet­da­ling van 30,00 % à 50,00 %. Toch blijft hij naar Rus­land rei­zen. Het land maakt 95,00 % van zijn bu­si­ness uit. ‘In slech­te tij­den moet je tonen dat je een goede part­ner bent. Ik hoop dat ik daar­voor be­loond word als de si­tu­a­tie ver­be­tert. Zo werkt het daar.’

Toch is het niet enkel kom­mer en kwel bij Bel­gi­sche be­drij­ven in Rus­land. De staal­draad­pro­du­cent Be­kaert, die on­ge­veer 200 men­sen te­werk­stelt in Rus­land, on­der­vindt wei­nig hin­der van de roe­bel. ‘We kopen lo­kaal, pro­du­ce­ren lo­kaal en ver­ko­pen lo­kaal’, zegt woord­voer­ster Ka­te­lijn Bohez. ‘De zaken gaan zeer goed’, be­ves­tigt Bart Van Mal­de­ren, de CEO van Dry­lock. De lui­er­fa­bri­kant nam vier jaar ge­le­den een fa­briek in Rus­land over. Ge­plan­de in­ves­te­rin­gen in Kazan en Ni­zj­ni No­vgorod gaan ge­woon door. ‘Als u op zoek bent naar een ne­ga­tief ver­haal, bent u bij mij aan het ver­keer­de adres. Ik ben al 20 jaar ac­tief in Rus­land. Rus­land is Rus­land. Je moet er stress­be­sten­di­ger zijn dan el­ders.’

VANACKER, L. Onstabiele roebel hindert ook Belgische bedrijven. De Tijd, 2015-08-05, 15.