Tussen 2008 en 2013 zag een gemiddeld Belgisch gezin zijn netto jaarinkomen toenemen met 2.820 euro, een stijging met 17,00 %. Daarmee is België koploper in West-Europa.
Van de rijkere EU-landen hebben de Belgen het minst geleden onder de crisisjaren. In vijf jaar steeg het budget van een Belgisch gezin met 17,00 %. Dat is een van de bevindingen van een nieuwe Eurostat-studie die peilt naar de tevredenheid in de EU.
‘In crisistijden hebben automatische stabilisatoren zoals de sociale zekerheid, de economische werkloosheid en het crisistijdskrediet hun werk gedaan om te vermijden dat de koopkracht van de Belgen achteruitging’, zegt David Vanbellinghen, de woordvoerder van de christelijke vakbond ACV. ‘Daardoor zijn we de crisis relatief goed doorgekomen.’
Pieter Timmermans, gedelegeerd bestuurder bij de werkgeversorganisatie VBO, ziet dat anders: ‘De koopkracht mag dan gestegen zijn, in die vijf jaar zijn jobs verloren gegaan, ging de groei licht in het rood en daalde de export.’ Timmermans schrijft de forse stijging van de inkomens toe aan het systeem van de automatische loonindexering en aan enkele maatregelen om de laagste lonen op te krikken. ‘Het is duidelijk dat de indexering jobs heeft vernietigd’, zegt Timmermans. ‘Daardoor is onze concurrentiepositie achteruitgegaan. Landen met een gematigder loonbeleid, zoals Duitsland, kwamen sterker uit de crisis.’
Volgens het ACV is te veel indexering niet mogelijk. ‘De loonindexering is het retroactief inhalen van koopkrachtverlies’, zegt Vanbellinghen. ‘Wij willen niet in de situatie van Griekenland belanden, waar de drastische besparingsprogramma’s de koopkracht hebben aangetast. Economen beginnen in te zien dat het bewaken van de koopkracht cruciaal is voor de economische motor en om de vraag op peil te houden.’
In volle crisis was het niet alleen de loonindexering die maakte dat de Belg zijn inkomen met 17,00 % zag toenemen. De prijzen gingen tussen 2008 en 2013 gemiddeld met een tiende omhoog, de inflatie bedroeg 10,00 %. Bovenop de indexering kregen de Belgen tijdens de crisisjaren dus nog een extra bonus.
Voor Timmermans werpen de Eurostat-cijfers een nieuw licht op het debat over een taxshift. ‘De vraag van sommigen om met de taxshift nog meer in te zetten op koopkracht is niet gerechtvaardigd’, zegt de VBO-topman. ‘Als we zien dat de ons omringende landen economisch beter presteren is het verder opkrikken van de Belgische nettolonen niet de weg die we moeten gaan. Een koopkrachtstijging komt vooral ten goede van de insiders die werk hebben, terwijl een taxshift net meer mensen aan een job moet krijgen.’
Van de West-Europese landen ligt België op kop, maar relatief gezien haalden enkele Oost-Europese landen een nog sterkere inkomensgroei. Het inkomen van een gemiddeld Slovaaks gezin nam in vijf jaar tijd met 42,00 % toe tot 9.600 euro, dat van een Pools gezin met 6,00 % tot 9.200 euro en in Roemenië met 28,00 % tot 3.900 euro. Toch oogt de Belgische inkomensgroei in absolute getallen het spectaculairst. Een gemiddeld Belgisch gezin zag zijn inkomen in vijf jaar tijd liefst 2.820 euro toenemen.
De inkomensstijging zorgt er mee voor dat de Belg tevredener is dan de gemiddelde Europeaan. De Belg geeft zijn financiële situatie een tevredenheidsscore van 6,9 op 10 tegenover 6 op 10 in heel Europa. Slechts vijf landen doen beter.
