België zal in 2015 voor het eerst in acht jaar een handelsoverschot boeken als de trend van het eerste kwartaal doorzet. De meevaller is vooral te danken aan de daling van de olieprijs.
Ons land boekte in het eerste kwartaal een overschot van 410 miljoen euro op de handelsbalans, zegt het Instituut voor de Nationale Rekeningen. Het is de eerste keer sinds 2007 dat de uitvoer in de eerste drie maanden van het jaar groter was dan de invoer. In dezelfde periode van 2014 was er nog een handelstekort van 2,7 miljard. Het eerste kwartaal is doorgaans representatief voor het hele jaar.
De sterke verbetering van de handelsbalans is vooral te danken aan de daling van de invoer. De import zakte met 7 procent naar 60 miljard euro, terwijl de export met 2,3 procent verminderde naar 60,5 miljard.
‘De daling van de olieprijs speelt zeker een belangrijke rol’, zegt ING-econoom Philippe Ledent. Gedetailleerde cijfers van de eerste twee maanden bevestigen dat. Vooral de import van zogenaamde minerale producten is afgenomen. De invoer van olie, gas en aanverwante producten zakte met 26 procent of 2,3 miljard euro.
Die daling weerspiegelt de sterke terugval van de olieprijs. Een vat aardolie was uitgedrukt in euro 40 procent goedkoper dan vorig jaar. Daardoor moet België een kleiner deel van zijn inkomen afstaan aan olieproducerende landen.
De lage olieprijs zal ook de komende maanden nog een gunstige invloed hebben op de handelsbalans. Aardolie is ondanks de prijsstijging van de jongste maanden nog steeds veel goedkoper dan vorig jaar. Ook de lagere aankopen van buitenlandse auto’s, diamant en machines drukten de invoer.
Ledent merkt op dat de maatregelen van de vorige regering misschien al een kleine positieve impact hebben. ‘De concurrentiekracht is de jongste twee jaar een beetje verbeterd omdat de regering-Di Rupo de berekening van de loonindexering heeft aangepast en de reële lonen heeft geblokkeerd. De maatregelen van de huidige regering hebben nog geen invloed. Daarvoor is het te vroeg.’
België worstelde van 2008 tot en met 2014 met tekorten op de handelsbalans omdat exporteurs sinds de jaren 90 veel marktaandeel hebben verloren. De relatief zwakke groei van de uitvoer was te wijten aan een combinatie van factoren. De loonkosten stegen tot enkele jaren geleden sneller dan die in de buurlanden en ondermijnden de concurrentiekracht. Bovendien richten exporteurs zich te veel op de traag groeiende buurlanden en te weinig op groeilanden.
