Drie vragen. Het wat en waarom van de komende Amerikaanse renteverhoging
Een renteverhoging in de VS komt heel dichtbij. De Federal Reserve ziet af van de belofte om de rente ‘geruime tijd’ op nul te houden. Analisten voorspellen dat de rente volgende zomer voor het eerst in zes jaar weer zal stijgen. Met gevolgen voor de hele wereldeconomie.
Waarom wil men de rente verhogen?
Eenvoudig gesteld: omdat de Amerikaanse economie het een stuk beter doet. Dit jaar kwamen er 2,6 miljoen extra banen bij waardoor de werkloosheid verder is gedaald tot 5,8 procent. Bovendien lijken ook de lonen voor het eerst te stijgen, zij het een fractie boven het inflatiecijfer. De huizenmarkt herstelt zich verder, de industriële productie dikt stevig aan en de hele economie stoomt verder met een stevige groei van 3,9 procent.
De noodgreep van de voorbije jaren om door een historisch lage rente de kredietverlening aan bedrijven en gezinnen te versoepelen en zo de Amerikaanse economie uit het slop te halen, verliest dus stilaan zijn bestaansreden. Daarom dat de Federal Reserve, de centrale bank, in de loop van volgend jaar de rente opnieuw zal laten stijgen.
Ook al waren er heel wat redenen om het niet te doen. De groei in de eurozone is volledig stilgevallen, Japan zit opnieuw in een recessie en Rusland staat aan de vooravond van een historische krimp. Bovendien kampt ook de VS met een te lage inflatie, zeker nu de prijs voor olie op het diepste punt in vier jaar staat. Toch weegt dat blijkbaar niet op tegen het gevaar voor een oververhitting van de eigen Amerikaanse economie, waardoor de Fed nu een – voorzichtige – renteverhoging in het vooruitzicht stelt.
Wat betekent dat voor Europa en de rest van de wereld?
Een renteverhoging maakt beleggingen in dollar een stuk interessanter, waardoor de Amerikaanse munt stijgt in waarde. Reizen naar en in de VS zal dus minder interessant worden.
Omgekeerd zou een renteverhoging wel goed nieuws zijn voor onze bedrijven. Want een duurdere dollar impliceert een goedkopere euro. De Europese export naar de VS zou dus een stevige boost kunnen krijgen.
Voor de Amerikanen zelf betekent het dat de kostprijs om geld te lenen stijgt en sparen interessanter wordt. Maar dat is de theorie. De Fed beseft maar al te goed dat na bijna zes jaar met een rente amper boven de nulgrens, niemand echt kan voorspellen hoe beurzen, banken en consumenten gaan reageren. Ook al gaat het wellicht om een kleine renteverhoging, de impact zal zich sowieso laten voelen in de hele wereldeconomie.
De Fed hoopt dat door de renteverhoging het vertrouwen in de Amerikaanse economie verder onderstut wordt. En wanneer de motor in de VS echt op toerental komt, zal de rest van de wereld er ook van kunnen profiteren.
Gaat Europa volgen?
Integendeel. Met een hoge werkloosheid, stilgevallen groei en aanhoudende laagflatie heeft de Europese Centrale Bank allesbehalve motieven om haar Amerikaanse tegenhanger te volgen. Meer zelfs, analisten houden er rekening mee dat de ECB in Frankfurt klaar is om in de loop van volgend jaar het omstreden beleid van ‘kwantitatieve versoepeling’ te volgen, een technische maatregelen die in essentie neerkomt op geld te drukken door rechtstreeks opkopen van staatsobligaties.
De Fed heeft dat – naar eigen zeggen succesvol – beleid stopgezet aangezien het het doel van economische heropleving heeft bereikt. In Europa blijven enkel de Duitsers dwarsliggen, gezien hun historische vrees voor een inflatiespiraal.
