In de Russische winkelcentra is het deze eindejaarsperiode nog drukker dan anders. Veel Russen kopen nog snel een tablet of een ander luxeproduct. Morgen kan alles immers nog duurder zijn.
In de Apple Store van het enorme warenhuis ‘De Europese’ in hartje Moskou staat een koppel te discussiëren over de prijs van een tablet. Het toestel kost zo’n 15.000 roebel, maar hoeveel is dat in dollars? Het echtpaar en de verkoper komen er niet uit.
Het tekent de verwarring die zich de afgelopen dagen door de crash van de roebel meester heeft gemaakt van de Russen. Hoewel velen er nonchalant onder blijven (‘We hebben dit al zo vaak meegemaakt en overleven het ook nu wel weer.’), is de verkoop van luxegoederen de afgelopen dagen flink gestegen. Wie nu niet koopt, kan volgende week wel eens een derde meer moeten betalen.
De jonge dertiger Aleksej Knjazev is in zijn nopjes. Hij heeft zijn iPhone een maand of twee geleden hier gekocht. ‘Dat was in de eerste golf waarin de roebel in waarde zakte. Nu zou mijn iPhone veel duurder zijn’, zucht Knjazev gelukzalig.
Apple heeft de onlineverkoop in Rusland inmiddels stilgelegd. De ‘stores’ (35 in Moskou, 80 in heel Rusland) blijven evenwel open. Al zijn de prijzen gisteren wel met 10 procent verhoogd, zegt Ljoedmila Simoesjina van Apple. Ze bevestigt dat de duikvlucht van de roebel tot een hogere verkoop heeft geleid. ‘Vooral de afgelopen twee dagen waren explosief.’ Consumenten willen op oudejaarsavond (een echte pakjesavond in Rusland) elkaar toch wat moois geven. Wie wacht met kopen, moet later nog dieper in de buidel tasten.
Simoesjina wil niet zeggen hoe sterk de verkoop de voorbije dagen is gestegen. ‘Normaal verkopen we in november en december twee keer zoveel in Rusland. Tel daar nog wat bij en dan weet u het ongeveer.’
Dertiger Aleksej Knjazev buigt zich samenzweerderig voorover, knikt met het hoofd naar zijn vriendin die een eindje verderop staat en fluistert half: ‘Straks zal ik nog een armband voor haar kopen, nu die nog net te betalen is.’
Vreest hij een herhaling van de crisis van de zomer van 1998, toen een beurscrash de Russische middenklasse in één klap wegvaagde? Knjazev: ‘Ik ben nog niet in paniek, en ook mijn vrienden en kennissen niet. Maar alles is mogelijk.’
Intussen doen geruchten de ronde dat de kledingketen Zara zijn winkel in het centrum wegens te grote (roebel)verliezen gaat sluiten. Maar het blijft bij geruchten, want de manager van de vestiging ontkent het als we binnenstappen. ‘Sorry, maar hier heb ik geen tijd voor, we zijn aan het werk.’ Gezien de flinke toeloop is daar geen woord van gelogen. Mensen zijn druk in de weer kleding te passen en gaan met gevulde winkelzakken naar buiten.
Ook in een van de drie IKEA-vestigingen die Moskou rijk is, ziet het zwart van het volk. Ze hamsteren, zo lijkt het, maar velen ontkennen te zijn gekomen nu de spullen nog min of meer betaalbaar zijn. De meesten hadden hun huisrenovatie al gepland, zeggen ze. ‘Nee, dit heeft niks met de crisis te maken’, zegt een man. ‘Poetin forever!’
Intussen klinkt door de intercom de mededeling dat IKEA vanwege de enorme drukte de goederen niet meer aan huis brengt. ‘Regel zelf uw vervoer!’ Bij de afhaalbalie staan lange rijen en een dame die de bestellingen doorgeeft, moet zelfs een megafoon gebruiken om zich verstaanbaar te kunnen maken.
Marina en Jevgeni staan te wachten met een uitpuilende winkelkar. Toch zijn ze erg ontevreden. ‘We wilden ook een kinderbed en een tafel kopen, maar het bleek dat de gele prijsbordjes die een korting aangeven niet meer geldig zijn’, zegt Marina boos. ‘Om technische redenen, werd ons verteld.’ Maar dat gelooft ze niet. ‘IKEA kan zich de korting gewoon niet meer permitteren.’
De juwelier Cartier heeft gisteren zijn Russische prijzen verhoogd met liefst 50 procent, een reactie op het dieptepunt van de roebel. Een winkelbediende aan de Moskouse Petrovkastraat verklaarde tegenover het persbureau Bloomberg dat de prijzen de huidige roebelstand reflecteren. De eerste helft van de dag sloten de Cartier-vestigingen hun deuren in voorbereiding op de prijswijzigingen.
