Omdat er bijna geen winkels meedoen aan de afronding van aankopen tot 5 eurocent, blijven cashbetalingen met de kleinste euromuntjes doorgaan.
Sinds 1 oktober mogen handelaars het totaalbedrag op een kasticket afronden naar het dichtsbijzijnde bedrag van 0 of 5 eurocent. Ze zijn dat evenwel niet verplicht. Het is de bedoeling om het gebruik van de kleinste (koperen) euromuntjes, van 1 en 2 eurocent, te ontmoedigen, al blijven die wel bestaan als betaalmiddel.
Maar de maatregel van de regering-Di Rupo blijkt na drie maanden een slag in het water. De federale overheidsdienst Economie heeft (nog) geen officiële cijfers, maar volgens de ondernemersfederaties Unizo en NSZ zijn er amper handelaars die meedoen aan de afronding. ‘Vijf procent van de winkels halen we zeker niet.’ De grote warenhuisketens hadden vooraf al laten weten niet te zullen meedoen.
Gevolg: consumenten die hun aankopen bij bakker of slager in cash betalen, krijgen bij de afrekening aan de kassa nog altijd kleine euromuntjes terugbetaald. Hierdoor komt van de geplande ‘uitdoving’ van het gebruik van de eurocentjes niets in huis. Deze maand is de Koninklijke Munt – na een onderbreking van bijna een jaar – noodgedwongen opnieuw begonnen met de productie van muntjes van 2 eurocent.
‘Dat is een dure grap voor de staat’, zegt NSZ-voorzitster Christine Mattheeuws. ‘De productieprijs voor het slaan van de muntjes is een stuk hoger dan de muntwaarde zelf.’
Unizo en NSZ wijten de mislukking aan de gebrekkige wetgeving. ‘Pas wanneer de afronding ook geldt voor elektronische betalingen zullen de handelaars dat massaal toepassen’, aldus Lieven Cloots van Unizo. ‘Niemand wil discussies aan de kassa omdat de afronding – de ene keer naar boven, de andere naar onder – bij de ene klant wel geldt maar bij de andere niet, naargelang ze in cash of met de bankkaart betalen.’
De handelaars schrikken er ook voor terug om te investeren in een softwareaanpassing van de kassa’s, om de afronding automatisch te verrekenen en af te printen. ‘Zoiets kost tot 200 euro en dat is de investering niet waard’, zegt Cloots.
Eén lichtpunt: totnogtoe zijn er bij de federale overheidsdienst Economie geen meldingen over misbruiken binnengekomen.
‘De economische inspectie heeft zelf nog geen gerichte controles uitgevoerd’, zegt woordvoerster Chantal De Pauw. ‘Dit dossier heeft geen prioriteit. Pas in 2016 is een evaluatie van de maatregel gepland.’
