Universiteiten, hogescholen, durffondsen en zelfs banken en grote auditgroepen: allemaal jagen ze op startende ondernemers. Iedereen wil er bij zijn. ‘Na elke voordracht op een universiteit krijg je de volgende dag drie tot vier voorstellen van kandidaat-starters binnen. Enkele jaren geleden was dat nul’, zegt veteraan Frank Maene.

Het lijken wel opnieuw de dolle jaren vlak voor 2000. Op de iMinds-conferentie in het Square Brussels Meeting Center laveren 1.400 bezoekers tussen de zestig standjes waar jonge starters en onderzoekers demonstreren hoe ze een stempel op hun sector en de maatschappij willen drukken met ‘disruptieve technologieën’ die de bestaande spelregels omgooien.

Oude krokodillen, jong talent en her en der een gelukzoeker speurden koortsachtig de conferentiezaal af op zoek naar opportuniteiten en luisterden geboeid naar topsprekers zoals Abby Margolis (auteur van The entrepreneurial state) of Dries Buytaert (Acquia, vorig jaar de snelst groeiende tech-firma in de VS).

iMinds was maar een van de vijf events in een dolle startersweek die maandagavond begon in Louvain-La-Neuve met de opening van het Innovation Center van Deloitte. Diezelfde dag startte in Leuven LCIE, een nieuw platform om studenten te helpen een eigen bedrijfje te starten. Precies één dag later was het in Leuven opnieuw prijs met de opening van het start it-center van de KBC Bank. Woensdag vond dan weer bij ING de selectie van de Deloitte Fast50 Technology Award plaats en donderdag was iMinds het grootste event.

Als paddenstoelen uit de grond

Net als in 2000? TMT was toen het credo: technologie-media-telecom als enige toekomst. De nieuwe tech-starters rezen als paddenstoelen uit de grond. Goede, minder goede en gekke ideeën circuleerden. Walter De Brouwer met zijn Starlab en Marc Van Rompaey, die via zijn fonds Pythagoras tientallen miljoenen Vlaamse euro’s verbrandde, belichaamden de excessen. In 2001 al begon de zeepbel leeg te lopen: in Ieper en in Burlington ging Lernout & Hauspie failliet.

‘Investeerders houden nu meer de voeten op de grond. Ze kijken kritisch waar ze zullen instappen. Van de 500 dossiers per jaar die ik zie, doe ik er maar één procent’, zegt Frank Maene, een veteraan uit de sector. Meer dan vijftien jaar bleef hij samen met Barend Van den Brande, eerst via Big Bang Ventures en later via Hummingbird, investeren in jonge beloftevolle bedrijven terwijl andere fondsen opschoven naar minder risicovolle deals.

Hoe dan ook, jongeren durven vandaag opnieuw te dromen. ‘De starters zijn jonger en scherper. Een tech-bedrijfje oprichten gaat sneller en is veel goedkoper dan pakweg tien jaar geleden. Toen had je al snel een paar honderdduizend euro nodig om een server en software aan te kopen, nu huur je dat voor een paar tientallen euro per maand’, zegt Maene.

De interesse bij studenten leeft. ‘Als ik nu op de universiteit praat over ondernemen, krijg ik de volgende dag drie tot vier voorstellen binnen van studenten die hun kans willen wagen. Enkele jaren geleden was de respons meestal zero.’

En dat is positief, want er vroeg aan beginnen is de boodschap. ‘Als student mag je fouten maken, tegenover een afgestudeerd iemand is men kritischer’, zegt Nanxi Liu, de Amerikaanse ontdekking van Duco Sickinghe die tijdens haar studies verschillende bedrijfjes lanceerde.

Go Global

Het ‘start it@kbc’-programma dat de bank in november lanceerde, is intussen ook in Hasselt op de Corda-campus en in Leuven neergestreken en telt al 81 starters. Dat is inclusief de zes die afgelopen woensdag geselecteerd werden. ‘Twee dagen na onze persconferentie in verband met de lancering zaten er al 200 aanvragen in onze bus’, zegt KBC-directeur Erik Luts. ‘Jongeren met ideeën weten niet altijd goed waar naartoe.’

‘Als ik even optel waar we één jaar later staan, hadden we meer dan 600 aanvragen’, zegt start it-verantwoordelijke Patrick Van Loij.

Ook aan opvang van de starters ontbreekt het vandaag niet. Programma’s van iMinds zoals Go West en Go Global begeleiden jonge starters actief op hun internationale veroveringstocht. ‘We hebben daar veel aan gehad’, zegt Bruno Lowagie, stichter en ceo van iText Group die eerder deze week de Deloitte Technology Fast50 Technology Award won. Zestig procent van de omzet van het jonge iText (dat data automatisch omzet in printklare pdf-documenten) loopt al over de Verenigde Staten.

De vraag is of er niet stilaan te veel initiatieven zijn die naar de gunst van starters dingen. Alleen al in Leuven is er een opvallende versnippering. ‘We moeten in een volgende fase nadenken hoe we de initiatieven beter op elkaar afstemmen en beter inspelen op de verschillende fases in de levenscyclus van een jong bedrijf’, zegt de Leuvense schepen Mohammed Ridouani (SP.A). Hij verwijst naar het Nederlandse voorbeeld van Eindhoven, waar de ‘Eindhoven Brain Port’ een koepel vormt waaronder alle initiatieven voor het bedrijfsleven gebundeld zitten.

Wees ambitieus

Toch vindt Dries Buytaert, de stichter van Acquia die van op zijn studentenkamer de snelst groeiende starter van Vlaamse bodem lanceerde, dat de Vlaamse starters vaak niet hoog genoeg mikken. ‘Je moet durven groots te denken. Te veel starters zijn tevreden met de feature die ze ontwikkeld hebben, maar vaak is dat niet meer dan een onderdeeltje dat thuishoort binnen een groter geheel.’

Een andere les die Buytaert meegeeft, is dat bij veel starters alles te veel rond technologie draait. ‘Durf te denken in termen van nieuwe zakenmodellen. Als Airbnb en Uber een bed of taxi toevoegen, kost hen dat nul euro. Onze drupal-software bijvoorbeeld is open source. Er zijn duizenden mensen die aan de ontwikkeling meewerken.’

‘Stop ook voldoende verkoopmensen in je team. Wees niet te bescheiden’, zegt Wim De Waele, ceo van iMinds. ‘De kwaliteit van het team’ is het meest geciteerde criteria. ‘En waak over je bedrijfscultuur’, zegt Nanxi Liu.

Investeringsspecialisten ontdekken tussen de vele starters ook aardig wat kwaliteit. ‘We zien heel wat kwalitatieve early stage-opportuniteiten. We zouden meer kunnen investeren, mochten we nog meer middelen beschikbaar hebben’, zegt Katrin Geyskens, verantwoordelijk voor het Capricorn ICT Fund en voorzitter van de Belgian Venture Capital Association. Haar fonds heeft onder meer belegd in NGData van Jurgen Ingels (gespecialiseerd in gegevensanalyse), Right Brain Interface (van de uitgestelde-tv-dienst Bhaalu) en Cartagenia.

Capricorn heeft voorlopig al 33 miljoen opgehaald en mikt op meer. Vervolginvesteringen zijn belangrijk. Dat beaamt ook Wim De Waele van iMinds: ‘Er is startersgeld genoeg in Vlaanderen. Maar tickets vanaf 2 miljoen euro worden al moeilijk, laat staan dat je een ronde van 20 à 40 miljoen wil doen. Dan moet je naar het buitenland.’

Om die reden bouwt iMinds een netwerk op met buitenlandse investeringsfondsen. ‘Op die manier koppelen we lokale initiatieven aan buitenlands geld, wat toegang geeft tot internationale netwerken’, zegt De Waele.

Hij juicht toe dat succesvolle tech-ondernemers zoals Duco Sickinghe, Jan Vorstermans of Jurgen Ingels zelf fondsen oprichten om te investeren in beloftevolle bedrijven.

De overheid profileert zich via PMV ook als investeerder en subsidieverschaffer, maar Tim De Waele heeft daar toch gemengde gevoelens bij. ‘Ik zou liever zien dat de overheid zich minder bureaucratisch opstelt. Koop de oplossingen van starters in plaats van subsidies te geven.’

De Gentse starter Posios, zopas verkocht aan de Canadezen, had de beste oplossing en de beste prijs bij een overheidsaanbesteding, maar werd niet geselecteerd omdat het bedrijf nog te jong was.

DENDOOVEN, P. ‘Na elke speech staan drie nieuwe starters op’. De Standaard, 2014-10-25, E4