De wereld drinkt steeds meer melk. De vraag naar zuivelproducten stijgt zelfs zo snel dat de productie niet zal kunnen volgen. De melkprijzen zitten bijgevolg in de lift.
Melk is goed voor elk. Die baseline kent bijna elke Belg. Maar stilaan raken ze daar ook elders in de wereld van overtuigd. De groeiende wereldbevolking en toenemende welvaart in heel wat ontwikkelende landen stuwt de wereldwijde consumptie van zuivelproducten omhoog. Zo hoog dat de productie binnenkort niet meer zal kunnen volgen.
De wereldwijde consumptie zal het komende decennium met 36,00 % toenemen, blijkt uit de ‘Dairy Index’, een onderzoek van de verpakkingsfabrikant Tetra Pak. ‘Die exploderende vraag (…) zal waarschijnlijk groter zijn dan het aanbod, waardoor de prijzen onvermijdelijk zullen stijgen’, klinkt het.
Tot die vaststelling is de zuivelindustrie in België ook al gekomen. In 2013 werd 64,00 % van de Belgische zuivelproducten geëxporteerd, klinkt het bij de Belgische confederatie van de zuivelindustrie (BCZ). Vijf jaar geleden was dat nog 53,00 %.
Er wordt heel wat extra melk geëxporteerd naar ontwikkelende landen’, zegt Renaat Delbergh van BCZ. Want de economische vooruitgang daar uit zich in een hogere zuivelconsumptie. ‘De burgers willen dan een meer westers leefpatroon aanmeten, met dierlijke vetten.’
Zelfs landen als China kunnen die stijgende vraag niet opvangen met de nochtans groeiende binnenlandse productie. Vandaag produceert China 32 miljard liter melk. Gezien de grootte van de bevolking is dat heel weinig – België produceert 3,3 miljard liter. Bovendien hebben schandalen zoals het melamineschandaal er geleid tot argwaan over de kwaliteit van de binnenlandse zuivel.
Die toenemende vraag zal leiden tot hogere prijzen voor zuivel, stelt de Diary Index. Ook in België verwacht het BCZ prijsverhogingen in de komende vijf tot tien jaar – ook al wordt die stijging vandaag nog gedrukt door de economische sancties tegen Rusland.
Slimme boeren
Boeren die geld willen verdienen, kiezen dus best voor melkkoeien. Zeker wanneer Europa op 1 april 2015 de melkquota afschaft en er zoveel melk mag worden geproduceerd als de markt vraagt. In België wordt dan ook massaal geïnvesteerd in de zuivelindustrie. 150 miljoen euro per jaar in de jongste drie jaar. ‘De Belgische boeren anticiperen’, zegt Debergh. ‘Tussen 2006 en 2013 is de productie met 400 miljoen liter gestegen. En tegen 2017 kan ze nog met 4 tot 500 miljoen liter stijgen.’
Niet sexy
Maar terwijl de consumptie overal ter wereld stijgt, daalt ze ironisch genoeg in het Westen. Het rapport wijst op veranderende eetgewoonten, waarbij de traditionele drie maaltijden per dag worden geruild voor een constante snackcultuur, waarin zuivel minder goed past.
Best mogelijk, denkt professor Stefaan de Henauw van de vakgroep Voedsel en Voedselveiligheid aan de UGent. ‘Maar de consumptie van zuivel daalt al sinds de jaren tachtig, parallel met de opkomst van andere dranken, zoals sappen en frisdrank. Melk is zijn sexy karakter een beetje verloren.’
Bovendien, stelt de professor, worden er al een tijd vraagtekens gesteld over hoe (on)gezond dierlijke vetten zijn, wat in de kaart speelt van alternatieven zoals sojamelk.
Renaat Debergh wil de dalende westerse consumptie echter niet dramatiseren. ‘Het is veeleer een stagnering’, zegt hij. ‘Je kan ook niet steeds meer blíjven eten.’
