ECB-voorzitter Mario Draghi wilde gisteren niet beloven dat hij de komende jaren 1.000 miljard euro in de economie zal pompen. Vooral de aandelenmarkten reageerden erg negatief.
Beleggers hoopten op de persconferentie van de Europese Centrale Bank (ECB) meer duidelijkheid te krijgen over de geldinjectie die vorige maand was aangekondigd. Draghi zei begin september dat hij de balans van de ECB wil opkrikken naar het niveau van begin 2012. Hij suggereerde daarmee dat hij de eurozone een zuurstofkuur van 1.000 miljard euro wil toedienen.
Maar Draghi krabbelde gisteren terug. ‘Het potentieel is 1.000 miljard. Ik wil de omvang van onze balans echter niet benadrukken. Onze balans is alleen een instrument. Ons enige mandaat is een inflatie van minder dan maar dicht bij 2 procent.’
‘Draghi heeft zijn doelstelling, de omvang van de balans, wat afgezwakt’, zegt ING-econoom Carsten Brzeski. Zijn collega Ken Wattret van BNP Paribas zit op dezelfde golflengte. ‘Dit lijkt op een tactische terugtocht.’
De ECB start in de tweede helft van oktober met de aankoop van pandbrieven (obligaties gedekt door onderpand) en zal later dit jaar ook herverpakte kredieten (ABS) kopen. Deze aankopen zullen minstens twee jaar duren.
Ze moeten samen met goedkope langlopende leningen aan de banken de kredietverlening aan kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s) stimuleren. Het uiteindelijke doel is de te lage groei en inflatie opkrikken.
Opvallend is dat de ECB bereid is Griekse en Cypriotische herverpakte kredieten met rommelrating te kopen. Nu aanvaardt de ECB al herverpakte kredieten als onderpand voor leningen aan de banken, maar die moeten een kwaliteitsrating hebben. Aangezien Griekenland en Cyprus een rommelstatus hebben, maken de huidige regels het onmogelijk kmo’s uit beide landen te helpen.
Daarom versoepelt de ECB haar beleid. Ze stelt wel een voorwaarde om het risico van verliezen te beperken. Griekenland en Cyprus moeten het door de Europese Commissie opgelegde herstelprogramma respecteren.
Het rentebeleid verandert niet. De ECB verlaagde pas vorige maand haar rentetarieven en Draghi zei toen dat de rente een bodem heeft bereikt.
De bestuurders van de ECB vergaderden uitzonderlijk in Napels, waar ze werden opgewacht door betogers met spandoeken zoals ‘Bevrijd ons van de ECB’. Draghi zei dat de ECB niet verantwoordelijk is voor de economische crisis in de eurozone. ‘We hebben de rente tot nul verlaagd en veel geld in de economie gepompt. De ECB is niet schuldig.’
De boodschap van Draghi kon Brzeski niet overtuigen. ‘Meer vragen dan antwoorden?’, vroeg hij zich af. ‘De ECB heeft twee belangrijke vragen over de aankoop van herverpakte kredieten en pandbrieven niet beantwoord. Is er een verdeelsleutel per land en hoeveel zal de ECB kopen?’
Draghi herhaalde enkele keren dat de bestuurders van de ECB unaniem bereid zijn extra maatregelen te treffen als de periode van lage inflatie te lang dreigt te duren. Brzeski: ‘Die commentaren van Draghi vergroten de waarschijnlijkheid van meer actie in de toekomst.’
Vooral de aandelenmarkten reageerden negatief op de vage boodschap van Draghi. De Bel20 zakte met 2,10 % en de EuroStox50 zelfs met 2,80 %. Vooral financiële aandelen als KBC (-3,50 %) kregen klappen.
De euro werd een halve cent duurder tot 1,267 dollar. Dat is geen goed nieuws, want de ECB hoopt dat de eenheidsmunt goedkoper wordt.
De obligatiemarkten reageerden verdeeld. Zwakke eurolanden als Italië en Spanje zagen de langetermijnrente stijgen. In Griekenland daarentegen daalde de rente. Dat was te danken aan de beslissing van de ECB om ook Griekse herverpakte kredieten te kopen. In de sterke eurolanden bleef de rente ongeveer stabiel. De Belgische rente steeg met 1 basispunt naar 1,18 %.
Herlees hier woord voor woord de uitspraken van Mario Draghi die de beurzen naar beneden duwden.