De Belgen hebben haast nooit minder gespaard. In het eerste kwartaal hebben ze slechts 13,7 % van hun inkomen opzijgezet, blijkt uit cijfers van de Nationale Bank. Het geringe sparen, een gevolg van de lage rente, ondersteunt de economische groei en is dus goed nieuws, zeggen analisten.
De spaarquote zakte van 14,6 % eind 2013 naar 13,7 % begin 2014, omdat de consumptie van de gezinnen met 0,7 % toenam en het inkomen met 0,3 % daalde. De vermindering van het inkomen was vooral te wijten aan lagere inkomens uit beleggingen en een dalende loonmassa.
Met 13,7 % is de spaarquote uitzonderlijk laag. Alleen in het tweede kwartaal van 2011, toen de Belgen 13,6 % van hun inkomen opzijzetten, spaarden we nog minder. De Nationale Bank hanteert een ruime definitie van sparen. Ze houdt niet alleen rekening met vers geld op spaarboekjes, maar ook met de aankoop van beleggingsproducten als aandelen en obligaties en met uitgaven voor nieuwbouw en renovatie.
Het lage sparen is volgens economen te wijten aan de lage rente. ‘Een rentedaling heeft twee tegengestelde gevolgen’, signaleert ING-econoom Philippe Ledent. ‘Enerzijds wil de belegger meer sparen om zijn inkomen uit rente op peil te houden. Anderzijds zet de lage rente ertoe aan minder te sparen, omdat spaargeld toch niet veel opbrengt.’
De jongste beleggersbarometer van ING en De Tijd toont aan dat het tweede effect domineert. 29 % van de ondervraagde beleggers zegt door de lage rente minder te sparen en slechts 9 % zegt meer te sparen. Zowat 60 % heeft zijn gedrag niet gewijzigd. Ook andere economen zeggen dat de lage rente sparen ontmoedigt.
Analisten zijn het erover eens dat de spaardaling vooral goed nieuws is. KBC-econoom Koen De Leus: ‘De daling van het sparen en de stijging van de gezinsconsumptie hebben de Belgische economie ondersteund.’ Geert Gielens, hoofdeconoom van Belfius, voegt eraan toe: ‘Geld oppotten levert weinig op voor de economie.’
Ledent maakt toch een kanttekening. ‘De spaarquote vertoont op lange termijn een dalende trend. Voorts moeten de gezinnen een relatief groter deel van hun spaargeld gebruiken om hun woning te betalen, omdat de vastgoedprijzen sterk zijn gestegen. Maar de toestand is helemaal niet kritiek, want de spaarquote blijft hoger dan in veel andere landen.’
De Nationale Bank verwacht dat de Belgen in 2014 net als in 2013 zowat 15 % van hun inkomen sparen. De Europese Commissie ziet de spaarquote in de eurozone dalen van 13,1 naar 12,7 %.
Bekijk hier de studie van de Nationale Bank.
