De Europese Centrale Bank (ECB) houdt donderdag een van haar belangrijkste vergaderingen ooit. Ze zal naar alle waarschijnlijkheid de rente verder verlagen en andere stimuleringsmaatregelen aankondigen.
De 24 bestuurders van de ECB broeden al enkele maanden op maatregelen om de te lage inflatie in de eurozone op te krikken. De inflatie bedraagt amper 0,7 procent, veel minder dan de doelstelling van ‘minder dan maar dicht bij 2 procent’.
De tijd voor actie lijkt aangebroken. ‘De raad van bestuur voelt zich comfortabel met actie de volgende keer’, zei ECB-voorzitter Mario Draghi na de vergadering van begin mei. Bestuurders en anonieme ECB-bronnen signaleren dat Frankfurt een pakket maatregelen voorbereidt.
In de eerste plaats zal de ECB haar basisrente verder verlagen. Economen verwachten dat de basisrente daalt van 0,25 procent naar een historisch dieptepunt van 0,10 procent, blijkt uit een peiling van het persbureau Bloomberg. Aangezien de impact van een dergelijke renteverlaging beperkt zou zijn, staan ook andere ingrepen in de steigers.
Het ziet er naar uit dat ook de depositorente omlaag gaat. Dat is de rente die banken krijgen wanneer ze geld deponeren bij de ECB. Economen zien de depositorente zakken van 0 naar -0,1 procent. Aangezien de depositorente negatief wordt, zullen de banken rente moeten betalen als ze geld parkeren bij de ECB.
Een negatieve depositorente heeft een paar voordelen. Ten eerste stijgt de druk op de banken om meer kredieten te verstrekken. Ten tweede zou een negatieve depositorente de marktrente omlaag duwen en wellicht de dure euro doen dalen. Een zwakkere euro maakt ingevoerde producten duurder en duwt de inflatie omhoog.
De ECB overweegt nog maatregelen om de kredietverlening aan ondernemingen te stimuleren. Ze zal de banken wellicht beloven dat ze onbeperkt geld kunnen blijven lenen tot eind 2015 of midden 2016. Nu loopt die belofte maar tot midden 2015. Voorts wil de ECB een langlopende lening toekennen aan banken die bereid zijn meer kredieten te verstrekken aan bedrijven.
Een massale aankoop van staatsobligaties die wordt gefinancierd door meer geld te drukken is voorlopig onwaarschijnlijk. Een dergelijke ingreep blijft in Duitsland erg omstreden. Die bazooka wordt misschien later bovengehaald als de inflatie zo laag blijft of verder daalt.
De renteverlagingen en andere stimulansen zullen normaal de marktrente verder doen dalen, de euro verzwakken en de aandelenkoersen doen stijgen. Maar dat is niet zeker, want de financiële markten hebben de jongste weken al geanticipeerd op een verdere versoepeling van het monetair beleid. Het is wel zeker dat als de ECB niets doet, beleggers erg ontgoocheld zullen zijn.