Vier vragen – twaalf jaar hervormen

1. Waarom bemoeit de Europese Commissie zich met het spoorvervoer?
De Commissie vindt dat er meer mensen met de trein moeten reizen. Om het spoorverkeer aantrekkelijker te maken, moeten er dingen veranderen. Dat is moeilijk als de nationale monopolisten vasthouden aan hun eigen manier van werken. Er moet een pan-Europese aanpak komen voor technische zaken als veiligheid en seinen. Bovendien moet er een vorm van marktwerking worden geïntroduceerd om de efficiëntie en de klantvriendelijkheid te verbeteren.

2. Gaat het dan niet goed met het spoorvervoer?

Volgens de Commissie kan het inderdaad beter. In veel lidstaten blijft het marktaandeel van het spoor constant of daalt het. Sinds het jaar 2000 schommelt het rond gemiddeld 6 procent. Er wordt te weinig geïnvesteerd. Daardoor verouderen de infrastructuur en het rollend materieel, waardoor spoorvervoer weer minder aantrekkelijk wordt. Zo ontstaat een vicieuze cirkel. Veel spoorwegmaatschappijen hebben bovendien een enorme schuldenlast.

3. Wat stond er in het eerste, tweede en derde spoorpakket?

Het eerste spoorpakket stamt uit 2001. Het houdt in dat de historische monopolisten niet het alleenrecht hebben op het goederenvervoer op grote spoorassen. Het eerste pakket is vorig jaar herzien. Het tweede pakket, uit 2004, ging ook over goederentransport en heeft betrekking op een verdere vrijmaking voor zowel nationaal als internationaal vervoer. Het derde spoorpakket dateert uit 2007. Het voerde de vrijmaking van het internationale passagiersvervoer in.

4. Zijn er landen die zelf al de vrijmaking van het binnenlandse passagiersverkeer hebben ingevoerd?

Ja. Groot-Brittannië is een bekend voorbeeld. De ervaringen zijn niet zo positief. De concurrentie leidde ertoe dat er minder werd geïnvesteerd in veiligheid. Ook Duitsland, Zweden, Italië en Oostenrijk hebben concurrentie op het net toegelaten.

Bron: De Standaard