Bij Lidl krijg je de keuze niet tussen duurzaam of goedkoop. ‘De klant zou toch bijna altijd voor dat laatste kiezen.’
Hoewel de concurrentie tussen supermarkten om de goedkoopste te zijn bikkelhard is, proberen ze toch ook in te zetten op duurzaamheid. Om die inspanningen aan te moedigen riep Rikolto een award uit voor die initiatieven die het meest het verschil maken.
Aflevering 3 (slot): Lidl
Een discounter die duurzaamheid belangrijker vindt dan de laagste prijs, dat klinkt ongeloofwaardig. ‘Toch klopt dit vooroordeel niet’, weerlegt Philippe Weiler, hoofd duurzaamheid bij Lidl België. De bio-ingenieur werkte twintig jaar bij organisaties als het WWF, voor hij vier jaar geleden bij Lidl België aan boord kwam om een duurzaamheidsstrategie te ontwikkelen. ‘Aangezien wij met 11.000 filialen enorme volumes verzetten, kunnen wij veel meer het verschil maken dan nichespelers. Dat hoeft niet per se veel te kosten. Wij kiezen bijvoorbeeld zo veel mogelijk voor een korte keten en partners op de lange termijn, waardoor we kunnen besparen op dure tussenpersonen en vervoerskosten.’
Een van de pijlers in de duurzaamheidsstrategie bij Lidl is het assortiment. ‘We willen dat de omzet van onze duurzame producten jaarlijks met 10 procent stijgt, meer dan het dubbele van onze organische groei per jaar’, legt Weiler uit. ‘We merkten echter dat duurzame producten niet verkopen. Als de klant kon kiezen tussen een zalmfilet met het duurzaam ASC-label van 6 euro en een gewone zalmfilet van 5 euro, dan koos hij bijna altijd voor die van 5 euro.’
‘Een studie die we door iVox lieten uitvoeren, bevestigde dat beeld. De Belg kiest zijn voeding vanwege de versheid, kwaliteit en prijs. Slechts 9 procent van de consumenten hecht belang aan duurzaamheid. Bovendien vinden zes op tien Belgen het moeilijk om duurzame producten in de supermarkt te herkennen. Ook heeft 45 procent geen idee wat al die duurzaamheids- en kwaliteitslabels betekenen.’
1.800 producten
‘In onze supermarkten vind je een bewust gekozen gamma van ongeveer 1.800 producten, bij andere supermarkten gaat het gemakkelijk om 20.000 referenties. In 2017 hebben we beslist de klant niet langer de keuze te geven tussen duurzaam of niet. Onze huismerken – goed voor 80 tot 90 procent van het assortiment – maken we stilaan duurzaam. In 2015 droeg 8,25 procent een duurzaamheidslabel, ondertussen is dat al 16,37 procent. Het gaat om internationale, onafhankelijke standaarden zoals FSC, Fairtrade, Bio en Rainforest Alliance, en dus niet om labels die we zelf ontwikkelden.’
‘Alles staat te lezen in ons duurzaamheidsrapport op onze website. Daarin formuleren we ambitieuze doelstellingen en we voelen ons niet te beroerd toe te geven dat we ze niet allemaal tegelijk kunnen waarmaken. Wat we niet doen, is goochelen met cijfers en mooie foto’s om een verhaaltje op te hangen. We doen niet mee aan greenwashing. Als het over duurzaamheid gaat, zijn we koploper, al blijft communicatie een grote uitdaging.’
War for talent
Ondertussen is een aantal productcategorieën 100 procent duurzaam, zegt Weiler, al is hij zich ervan bewust dat Lidl in eerste instantie het laaghangend fruit plukt. ‘Zo gaat het om alle verse en onbewerkte diepvriesvis, chocolade, thee, vers varkensvlees, houtskool en bananen. Bij ons krijgt de klant geen kans meer om “bloedbananen” van 0,99 euro per kilo te kopen, daarvan weet je gewoon dat de zuiderse boeren geen eerlijk loon kunnen krijgen.’ Tomaten slaat Lidl al twintig jaar in bij het bedrijf van Eric De Winter in Sint-Katelijne-Waver. ‘Aangezien het bedrijf zeker is dat we de volledige oogst afnemen, kan het investeren in duurzaamheid.’
Zulke ingrepen kosten uiteraard geld. ‘Het betekent een investering op korte termijn, maar we maken het verschil op lange termijn, niet alleen voor de klant, maar ook om nieuwe medewerkers aan te werven. Jongeren hechten steeds meer belang aan duurzaamheid.’
De mening van de jury Ik ben meer dan mijn kassaticket
‘Geen keuze, goede keuze vind ik een topproject, omdat Lidl zijn toeleveranciers meeneemt in het verhaal.’ Dat vindt Chris Claes, de directeur van Rikolto International, een van de juryleden van de award. ‘Je kunt voeding maar duurzaam maken als je alle spelers betrekt en een langetermijnstrategie uitwerkt. Die duurzame labels kosten geld. Iemand moet daarvoor de prijs betalen.’
‘Lidl wil groeien als duurzaam bedrijf. Het stopt zich niet weg achter de consument, maar geeft hem gewoonweg geen keuze. Het helpt natuurlijk dat het gamma beperkt is. Al is dat dan weer een extra uitdaging om de prijs gelijk te houden met de concurrentie.’
‘We verplichten klanten om duurzame voeding te kopen’. De Standaard, 27 november 2019, 25.
Lees ook ‘Elke dag fair én culinair’
